06-23-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Uzayı keşfediyoruz...
UZAYI KEŞFEDİYORUZ
A)UZAYDA NELER VAR?
1)Galaksiler(gök adaları)
2)Yıldızlar doğar,yaşar,ölür
a)Yaşamımızı Güneşe Borçluyuz
1 Güneş nasıl oluştu?
2 Güneşin katmanları ve yapısal özellikleri
3 Güneşin hareketleri
b)Güneş Sistemi
1 Gezegenleri ve uyduları
2 Güneş ve ay tutulmaları
3 Kuyruklu yıldızlar,asteritler ve meteorlar
İçinde yıldızlar, gezegenler, uydular, meteorlar gibi gök cisimlerinin bulunduğu boşluğa uzay denir 1 Galaksiler (Gök Adaları) Biri bize en yakın galaksi diğeri ise içinde bulunduğumuz iki galaksi Yıldızların, bulutsuların ve diğer maddelerin oluşturduğu topluluğa galaksi denir * Galaksiler çok büyüktür Küçük galaksilerde 100 000, büyük galaksilerde de 3 trilyondan fazla yıldız bulunur Güneş Sistemi, Samanyolu galaksisi içinde bulunur Samanyolu’nda 100 milyardan fazla yıldız vardır * Uzaydaki uzaklıklar ışık yılı birimi ile ifade edilir 1 ışık yılı, ışığın bir yılda aldığı yola eşittir Bu da yaklaşık 9,46 trilyon km eder * Samanyolu’nun çapı 100 000 ışık yılıdır Güneş’in Samanyolu merkezine uzaklığı da yaklaşık 30 000 ışık yılına eşittir * Şekillerine göre Galaksiler üç çeşittir Sarmal, elips ve düzensiz Sarmal Galaksiler: Disk biçimindeki yapılarında sarmal kollar vardır Bu galaksilerin bilinenlerinin tümü dönmektedir Samanyolu ve Andromeda bilinen sarmal galaksilerdir Elips Galaksiler: Elips şeklinde bir yapıya sahiptir Bu galaksilerin sarmal kolları yoktur Yapılarında önemli miktarda yıldızlar arası gaz ve toz bulunmaz Düzensiz Galaksiler: Elips ve sarmal yapı gösteren sarmal yapı dışında, şekil olarak bunlara hiç benzemeyen galaksilerdir Bu galaksilerde bol miktarda gaz, toz bulutu ve şiddetle süren yıldız oluşumu mevcuttur 2 Yıldızlar Doğar, Yaşar ve Ölür Güneş gibi, kendiliğinden ısı ve ışık veren gök cisimlerine yıldız denir Yıldızlar sıcak ve parlak gaz kütleleridir Yıldızlar teleskopla gözlenebilir * Yıldızlar da doğar, yaşar ve ölürler Yıldızların yaşam evreleri yaklaşık olarak şu şekildedir: Gaz ve toz bulutu toplanarak yoğunlaşır Çekirdekte hidrojen helyuma dönüşür ve enerji açığa çıkar Yıldız bu enerjiyi ısı ve ışık olarak yayar * Yıldız ne kadar çok enerji üretirse o kadar parlak görünür * Yıldızın ölüm süreci ise enerjisinin azalmasıyla başlar Hayatı sona eren yıldız küçük ise, geride demir yönünden zengin ışıksız bir kütle kalır (Kara Cüce); büyük ise yıldız, önce içine çöker sonra patlar (Süpernova) Bu patlama sonrasında merkezde yıldızın çekirdeği kalır Geride kalan çekirdeğin kütlesi, Güneş’ in kütlesinden 1,5 – 3 kat fazlaysa nötron yıldızı, 3 kattan daha fazlaysa kara delik oluşur * Kara delik, belli bir yakınlıktan geçen bütün gök cisimlerini kendine çe
|
|
|