...hoparlörler Ve Mikrofonlar...

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-23-2012

HOPARLÖRLER VE MİKROFONLAR

GİRİŞ:

Sesin elektriksel enerji yardımıyla oluşturulması için ilk önce bir elektriksel enerjinin bir levhayı, bir diyaframı, bir zarı titreştiren mekaniksel enerji haline dönüştürülmesi ve sonra bu mekaniksel enerjinin akustik enerjiye dönüştürülmesi gerekir

Enerji dönüşümünü gerçekleştiren bu aygıtlara transdüktör veya enerji dönüştürücü denmektedir

Enerji dönüştürücüler, genellikle iki yönlü enerji dönüşümünü gerçekleştirdiklerinden iki ana gruba ayrılırlar:

1) Elektriksel enerjiyi ses enerjisine dönüştüren ve elektroakustik dönüştürücü (elektriksel işaret alıcılar-ses vericiler)

2) Ses enerjisini elektriksel enerjiye dönüştüren ve akustoelektrik dönüştürücü (ses alıcılar-elektriksel işaret vericiler)

ELEKTROAKUSTİK DÖNÜŞTÜRÜCÜLER-HOPARLÖRLER

Elektroakustik dönüştürücü olarak adlandırdığımız ses oluşturan, dolayısıyla ses veren elemanlar, kendi uyarma sistemlerine göre, yani elektriksel enerjiyi ses enerjisine dönüştürme ilkelerine göre aşağıda açıklanacağı gibi ayrılırlar:

1) elektromagnetik dönüştürücüler

2) elektrodinamik dönüştürücüler

3) elektrostatik dönüştürücüler

4) piezoelektrik dönüştürücüler

5) magnetostriktif dönüştürücüler

6) elektrostriktif dönüştürücüler

Bu sıralamaya göre sesin elektriksel olarak oluşturulmasını ele alarak inceleyelim:

ELEKTROMAGNETİK DÖNÜŞTÜRÜCÜLER

Elektromagnetik dönüştürücüyü, dolayısıyla bu yolla ses oluşturulma ilkesini ilk bulan Alexander Graham Bell’dir

Böyle bir dönüştürücünün ilke şeması şekil-1’deki gibidir

Elektromagnetik dönüştürücü, sürekli bir mıknatısla güçlendirilmiş bir elektromıknatısın kutup başlıkları önünde titreşim yapacak şekilde yerleştirilmiş bir demir veya çelik levhadan (membrandan) oluşur

Kutup başlıklarına sarılmış bulunan bobinden, bir değişken akım (örneğin konuşma akımı) geçirildiğinde, sürekli mıknatıs tarafından oluşturulan magnetik alan ve bu alanla birlikte demir veya çelik membran üzerine etkiye

06-23-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	...hoparlörler Ve Mikrofonlar... HOPARLÖRLER VE MİKROFONLAR GİRİŞ: Sesin elektriksel enerji yardımıyla oluşturulması için ilk önce bir elektriksel enerjinin bir levhayı, bir diyaframı, bir zarı titreştiren mekaniksel enerji haline dönüştürülmesi ve sonra bu mekaniksel enerjinin akustik enerjiye dönüştürülmesi gerekir Enerji dönüşümünü gerçekleştiren bu aygıtlara transdüktör veya enerji dönüştürücü denmektedir Enerji dönüştürücüler, genellikle iki yönlü enerji dönüşümünü gerçekleştirdiklerinden iki ana gruba ayrılırlar: 1) Elektriksel enerjiyi ses enerjisine dönüştüren ve elektroakustik dönüştürücü (elektriksel işaret alıcılar-ses vericiler) 2) Ses enerjisini elektriksel enerjiye dönüştüren ve akustoelektrik dönüştürücü (ses alıcılar-elektriksel işaret vericiler) ELEKTROAKUSTİK DÖNÜŞTÜRÜCÜLER-HOPARLÖRLER Elektroakustik dönüştürücü olarak adlandırdığımız ses oluşturan, dolayısıyla ses veren elemanlar, kendi uyarma sistemlerine göre, yani elektriksel enerjiyi ses enerjisine dönüştürme ilkelerine göre aşağıda açıklanacağı gibi ayrılırlar: 1) elektromagnetik dönüştürücüler 2) elektrodinamik dönüştürücüler 3) elektrostatik dönüştürücüler 4) piezoelektrik dönüştürücüler 5) magnetostriktif dönüştürücüler 6) elektrostriktif dönüştürücüler Bu sıralamaya göre sesin elektriksel olarak oluşturulmasını ele alarak inceleyelim: ELEKTROMAGNETİK DÖNÜŞTÜRÜCÜLER Elektromagnetik dönüştürücüyü, dolayısıyla bu yolla ses oluşturulma ilkesini ilk bulan Alexander Graham Bell’dir Böyle bir dönüştürücünün ilke şeması şekil-1’deki gibidir Elektromagnetik dönüştürücü, sürekli bir mıknatısla güçlendirilmiş bir elektromıknatısın kutup başlıkları önünde titreşim yapacak şekilde yerleştirilmiş bir demir veya çelik levhadan (membrandan) oluşur Kutup başlıklarına sarılmış bulunan bobinden, bir değişken akım (örneğin konuşma akımı) geçirildiğinde, sürekli mıknatıs tarafından oluşturulan magnetik alan ve bu alanla birlikte demir veya çelik membran üzerine etkiye