05-25-2012
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Binek Otomobili Kiralamaları ve Muhasebeleştirilmesi
BİNEK OTOMOBİLİ KİRALAMALARINA İLİŞKİN UYGULAMA VE MUHASEBESİ
I- GENEL AÇIKLAMA
Bu makalede, işletmelerin binek otomobil kira ödemelerinin muhasebeleştirilmesi işlemlerini örneklerle açıklamaya çalışacağız
II- VERGİ MÜKELLEFİ OLANLARDAN YAPILAN KİRALAMALAR
Ticari bir işletmenin aktifine kayıtlı bulunan veya gerçek usulde vergilendirilen bir mükellefin, mükellefiyet konusu faaliyeti ile ilgili binek otomobilinin kiralanması işlemleri, KDV Kanunu’nun 1/1 ve 4 maddeleri gereğince hizmet ifası kapsamında KDV’ye tabidir Kira bedeli, kiralayan açısından kira geliri, kiracı açısından da tamamı gider olarak dikkate alınır Ödenen kiraya ait KDV’nin tamamı da indirim konusu yapılacaktır
Örnek: (A) AŞ’nin aktifinde kayıtlı binek otomobil (B) AŞ’ye aylığı 500 YTL + KDV üzerinden kiraya verilmiştir Bu durumda;
(A) AŞ’nin yapması gereken kayıtlar şöyle olacaktır:
–––––––––––––––––/–––––––––––––––––
100 KASA
391 HESAPLANAN KDV
649 DİĞ OLAĞ GEL VE KÂRLAR
(B) AŞ’den tahsil edilen … ayı binek oto kirası
–––––––––––––––––/–––––––––––––––––
(B) AŞ’nin yapması gereken kayıtlar ise aşağıdadır
–––––––––––––––––/–––––––––––––––––
191 İNDİRİLECEK KDV
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
100 KASA
(A) AŞ’ye ödenen … ayı binek oto kirası
–––––––––––––––––/–––––––––––––––––
III- VERGİ MÜKELLEFİ OLMAYANLARDAN YAPILAN KİRALAMALAR
Ayrıntılarını daha önceki yazımızda da (1) açıkladığımız gibi, KDV mükellefiyeti bulunmayan şahıslardan yapılan binek otomobil kiralama işlemleri KDV Kanunu’nun 1/3-f maddesine göre KDV’ye tabi bulunmaktadır
30 Seri Nolu KDV Genel Tebliği’ne (2) göre, kiralamaya ait KDV, kiracı tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir Sorumlu sıfatıyla ödenen bu vergi, kiracı tarafından aynı dönemde indirim konusu yapılabilecektir
Diğer yandan, ödenen kira bedeli üzerinden kiracı tarafından yüzde 22 oranında gelir vergisi stopajı yapılacaktır
Kira tutarının brüt veya net olarak belirlenmesi halinde, sorumlu sıfatıyla beyan edilecek KDV ile gelir vergisi stopajının hesaplanması farklılık göstermektedir
Kiranın net tutar olarak belirlenmesi halinde, net kira tutarı 0,78’e bölünerek brüt kira tutarına ulaşılacak, sorumlu sıfatıyla beyan edilecek KDV ve gelir vergisi tutarı bulunan brüt kira tutarı üzerinden hesaplanacaktır
A- KİRA TUTARININ BRÜT OLARAK BELİRLENMESİ
Örnek: (A) işletmesi, özel bir şahısın binek otomobilini aylık brüt 500 YTL’ye kiralamış olsun
(A) işletmesi aylık kira ödemesi üzerinden genel oranda (500 x % 18) = 90 YTL KDV hesaplayarak sorumlu sıfatıyla beyan edecek Sorumlu sıfatıyla beyan ettiği KDV’yi aynı dönemde indirim konusu yapacaktır (A) işletmesi kira tutarı üzerinden ayrıca % 22 oranında (500 x % 22) = 110 YTL gelir vergisi stopajı yapacak ve net kira tutarı olan 390 YTL’yi araç sahibine ödeyecektir
Buna göre;
(A) İşletmesinin yapması gereken kayıtlar şöyle olacaktır:
–––––––––––––––––/–––––––––––––––––
191 İNDİRİLECEK KDV
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
100 KASA
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
360 03 Kira stopajı
110
360 10 Sorumlu Sıf Öd KDV
90
(A)’ya ödenen … ayı binek oto kirası
–––––––––––––––––/–––––––––––––––––
B- KİRA TUTARININ NET OLARAK BELİRLENMESİ
(B) işletmesi, özel bir şahısın binek otomobilini aylık net 400 YTL’ye kiralamış olsun
(B) işletmesi önce aylık net kira tutarını 0,78’e bölerek, brüt kira tutarını hesaplayacaktır Buna göre, aylık brüt kira tutarı (400/0,78) = 512,82 YTL olacaktır Bu tutar üzerinden genel oranda (512,82 x % 18) = 92,30 YTL KDV hesaplayarak sorumlu sıfatıyla beyan edecek, sorumlu sıfatıyla beyan ettiği KDV’yi aynı dönemde indirim konusu yapacaktır (B) işletmesi brüt kira tutarı üzerinden ayrıca % 22 oranında (512,82 x % 22) = 112,82 YTL gelir vergisi stopajı yapacak ve net kira tutarı olan 400 YTL’yi araç sahibine ödeyecektir
Buna göre;
(B) İşletmesinin yapması gereken kayıtlar şöyle olacaktır:
–––––––––––––––––/–––––––––––––––––
191 İNDİRİLECEK KDV
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
100 KASA
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
360 03 Kira stopajı
112,82
360 10 Sorumlu Sıf Öd KDV
92,30
(B)’ye ödenen … ayı binek oto kirası
–––––––––––––––––/–––––––––––––––––
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|
|