Cevap : Şarkı,klasik Türk Müziğinde Dindışı,küçük,sözlü Form.

**Şengül Şirin** · 01-10-2012

Özellikle dört,beş ve altı dizeli şarkıların bölümleri arasında,genellikle kısa ( bör ölçüden az) saz payları yer alır

Bunlar,çoğu kez kalıplaşmış motiflerdir

Bazı şarkılarda bu saz paylarının yerini "canım" ya da "hey canım" gibi terennüm sözleri yer alır

Bazı şarkılarda da hem saz payı,hemde kısa terennüm sözleri bulunur

Şarkılar genel olarak beste ve semai gibi büyük formlara göre daha hafif,daha kolay melodilerle kurulduğu için,beste ve semailerin zemin ve meyan bölümlerindeki melodik ağdalılıkla karşıtlık oluşturma amacına yönelik ,hafif nitelikteki terennüm bölümü,şarkı,formunda bulunmaz

Ama çok az şarkıda "hey" ,"of" gibi hecelerin birkaç kez yinelendiği terennüm sayılabilecek kısa bölümler vardır

Şarkılarda en çok aşk,ayrılık,kavuşma,sevgili vb

konu ve kavramlar işlenmiştir

Günümüze ulaşabilen en eski güfte mecmualarında bile şarkı güfteleri büyük yer tutar

Şarkı formu,döneminin beğeni ve anlayışını öbür formlardan daha çok yansıtır

Her dönemin tutalan bestecileri bütün öteki formlardan çok şarkı formunda yapıt vermişlerdir

Belki de,bu yüzden kar,beste,semai gibi formlarda dönemden döneme üslup değişimi şarkı formundaki kadar çok olmamıştır

Hacı Arif Bey"den önceki besteciler ( Tamburi Mustafa Çavuş dışında)

şarkı formuna ağırlık verseler bile,başka formlarda da sözlü yapıtlar bestelemişlerdir

Ama bu bu forma ilk kez Hacı Arif Bey özel bir önem vermiştir

III

Selim döneminde etkisini duyurmaya başlayan romantik anlayış en olgun anlatımına Hacı Arif Bey"in şarkılarında kavuşmuştur

Birkaçı dışında,Hacı Arif Bey"den sonraki besteciler,şarkı formuna tek form olarak bağlanmışlar

bütün öbür formları biryana bırakmışlardır

Bunan başlıca nedeni,sarayın klasik Türk müziğinin gelişiminde çok önemli rol oynayan desteğinin gitgide zayıflaması ve İstanbul"a Balkanlardan kkgelen,klasik Türk müziğinin özellik ve inceliklerini yeterince bilmeyen Çingene,müzikçilerin icra ettiği bir ken müziğinin '(daha önce saray müziği idi) doğmasıdır

Klasik Türk müziği tarihinde bir dönüm noktası olan Hacı Arif Bey"den önceki tek şarkı bestecisi Tamburi Mustafa Çavuş"tur

Hacı Arif Bey"den sonraki bestecilerin hemen hepsi şarkı bestecisidir

Bunlar arasında Şevki Bey,Rahmi Bey,Şemseddin Ziya Bey,Lem"i Atlı,Bimen Şen,Suphi Ziya Özbekkan,Selahattin Pınar ve Cevdet Çağla başta gelir

Kaynak;AnaBritannica cilt 29 frmsinsi

net için derlenmiştir

01-10-2012	#2
Şengül Şirin	Cevap : Şarkı,klasik Türk Müziğinde Dindışı,küçük,sözlü Form. Özellikle dört,beş ve altı dizeli şarkıların bölümleri arasında,genellikle kısa ( bör ölçüden az) saz payları yer alırBunlar,çoğu kez kalıplaşmış motiflerdirBazı şarkılarda bu saz paylarının yerini "canım" ya da "hey canım" gibi terennüm sözleri yer alırBazı şarkılarda da hem saz payı,hemde kısa terennüm sözleri bulunurŞarkılar genel olarak beste ve semai gibi büyük formlara göre daha hafif,daha kolay melodilerle kurulduğu için,beste ve semailerin zemin ve meyan bölümlerindeki melodik ağdalılıkla karşıtlık oluşturma amacına yönelik ,hafif nitelikteki terennüm bölümü,şarkı,formunda bulunmazAma çok az şarkıda "hey" ,"of" gibi hecelerin birkaç kez yinelendiği terennüm sayılabilecek kısa bölümler vardır Şarkılarda en çok aşk,ayrılık,kavuşma,sevgili vbkonu ve kavramlar işlenmiştirGünümüze ulaşabilen en eski güfte mecmualarında bile şarkı güfteleri büyük yer tutarŞarkı formu,döneminin beğeni ve anlayışını öbür formlardan daha çok yansıtırHer dönemin tutalan bestecileri bütün öteki formlardan çok şarkı formunda yapıt vermişlerdirBelki de,bu yüzden kar,beste,semai gibi formlarda dönemden döneme üslup değişimi şarkı formundaki kadar çok olmamıştırHacı Arif Bey"den önceki besteciler ( Tamburi Mustafa Çavuş dışında)şarkı formuna ağırlık verseler bile,başka formlarda da sözlü yapıtlar bestelemişlerdirAma bu bu forma ilk kez Hacı Arif Bey özel bir önem vermiştirIIISelim döneminde etkisini duyurmaya başlayan romantik anlayış en olgun anlatımına Hacı Arif Bey"in şarkılarında kavuşmuşturBirkaçı dışında,Hacı Arif Bey"den sonraki besteciler,şarkı formuna tek form olarak bağlanmışlarbütün öbür formları biryana bırakmışlardırBunan başlıca nedeni,sarayın klasik Türk müziğinin gelişiminde çok önemli rol oynayan desteğinin gitgide zayıflaması ve İstanbul"a Balkanlardan kkgelen,klasik Türk müziğinin özellik ve inceliklerini yeterince bilmeyen Çingene,müzikçilerin icra ettiği bir ken müziğinin '(daha önce saray müziği idi) doğmasıdır Klasik Türk müziği tarihinde bir dönüm noktası olan Hacı Arif Bey"den önceki tek şarkı bestecisi Tamburi Mustafa Çavuş"turHacı Arif Bey"den sonraki bestecilerin hemen hepsi şarkı bestecisidirBunlar arasında Şevki Bey,Rahmi Bey,Şemseddin Ziya Bey,Lem"i Atlı,Bimen Şen,Suphi Ziya Özbekkan,Selahattin Pınar ve Cevdet Çağla başta gelir Kaynak;AnaBritannica cilt 29 frmsinsinet için derlenmiştir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır