Şan,müzikal Tonların Insan Sesiyle Elde Edilmesi.

**Şengül Şirin** · 01-02-2012

ŞAN

Şan,müzikal tonların insan sesiyle elde edilmesi

En eski müzik yapma biçimidir

Tekniği fiziksel olarak çok kesin biçimde tanımlanabilir

Bu teknik,ciğerlerin körük biçiminde kullanılmasına ,gırtlaktaki ses tellerinin kamış ya da bir vibratör gibi,göğsün ve kafatası boşluklarının ise bir nefesli çalgının borusu gibi ampflikatör işlevi görmesine,dil,damak,diş ve dudakların da sözleri en iyi iletecek biçimde kullanılmasına dayanır

Şan eğitiminde bu dört mekanizmanın eşgüdüm içinde çalıştırılması öğretilir

Eğitimin sonunda şarkıcının müzik sesi niteliğine sahip (akortlu) ses çıkarması,sesini çeşitli yükseklik (tizlik-peslik) ve gürlük derecelerinde rahatlıkla kullanılması,art arda seri olarak gelen notalarda sesini ustalıkla çevirebilmesi beklenir

Sesinin istikrarlı bir biçimde akmasını sağlayan çeşitli mekanizmaları eşgüdüm içinde çalıştırmak da ondan beklenenler arasındadır

Modern şan üslupları genellikle İtalyan bel canto tekniğinden kaynaklanmıştır

Bel can-to tekniğinin kökeni de 16

yüzyılın çoksesli ( çok partili) müziğindedir

Bu müzikte,sözlerin anlam ve duygularını iletmeye önem veriliyor

o nedenle şarkıcıların çok geniş bir anlatım kapasitesinin bulunması isteniyordu

Dönemin kontrpuana dayanan çoksesli yapıtlarında,şarkıcıların bir çalgının başarabileceği zorluktaki pasajları sesleriyle gerçekleştirmesi gerekiyordu

Şan sanatı buna uygun olarak,şarkıcılara en yüksek anlatım gücünü ve çeşitliliğini verecek bir biçimde gelişti

Bel canto şan tekniği öncelikle,tek bir nota üzerinde ses tonu gürlüğünün artırılıp azaltılabilmesi üzerine kurulmuştur

Ama ses tonunun hacminde gerçekleştirilen çeşitleme ile gürlüğünde gerçekleştirilebilen çeşitleme farklıdır

Bel canto üslubu gürlük tekniğine dayanır

Yani ses,yalnızca daha büyük bir ses hacminin elde edilmesini sağlayan ağız boşluğunu büyüterek değil,ses telleri üzerindeki hava basıncının artırılıp azaltılmasıyla değiştirilir

Ayrıca bu teknik sesin ,biri gırtlağın görece inik konumda olduğu sırada üretilen bir diyapozon tonu,biri de gırtlağın yüksek konuma çıkmasıyla üretilen bir flüt tonu olmak üzere,iki "ton"u olduğu ilkesine dayanır

Hem bel canto tekniğinde söyleyen şarkıcılar,hem de besteciler bu farkları biliyorlardı

Bununla birlikte bu ayrım,Richard Wagner ve ondan sonraki bestecilerin daha kapsamlı bir şan üslubu getirmeleri üzerine büyük ölçüde ortadan kalktı

Çeşitli bel canto türleri arasında canto spianato,canto fiorito ve canto declamato vardı

Kaynak;AnaBritannica cilt 29 frmsinsi

net için derlenmiştir

01-02-2012	#1
Şengül Şirin	Şan,müzikal Tonların Insan Sesiyle Elde Edilmesi. ŞAN Şan,müzikal tonların insan sesiyle elde edilmesiEn eski müzik yapma biçimidirTekniği fiziksel olarak çok kesin biçimde tanımlanabilirBu teknik,ciğerlerin körük biçiminde kullanılmasına ,gırtlaktaki ses tellerinin kamış ya da bir vibratör gibi,göğsün ve kafatası boşluklarının ise bir nefesli çalgının borusu gibi ampflikatör işlevi görmesine,dil,damak,diş ve dudakların da sözleri en iyi iletecek biçimde kullanılmasına dayanırŞan eğitiminde bu dört mekanizmanın eşgüdüm içinde çalıştırılması öğretilirEğitimin sonunda şarkıcının müzik sesi niteliğine sahip (akortlu) ses çıkarması,sesini çeşitli yükseklik (tizlik-peslik) ve gürlük derecelerinde rahatlıkla kullanılması,art arda seri olarak gelen notalarda sesini ustalıkla çevirebilmesi beklenirSesinin istikrarlı bir biçimde akmasını sağlayan çeşitli mekanizmaları eşgüdüm içinde çalıştırmak da ondan beklenenler arasındadır Modern şan üslupları genellikle İtalyan bel canto tekniğinden kaynaklanmıştırBel can-to tekniğinin kökeni de 16yüzyılın çoksesli ( çok partili) müziğindedirBu müzikte,sözlerin anlam ve duygularını iletmeye önem veriliyoro nedenle şarkıcıların çok geniş bir anlatım kapasitesinin bulunması isteniyorduDönemin kontrpuana dayanan çoksesli yapıtlarında,şarkıcıların bir çalgının başarabileceği zorluktaki pasajları sesleriyle gerçekleştirmesi gerekiyorduŞan sanatı buna uygun olarak,şarkıcılara en yüksek anlatım gücünü ve çeşitliliğini verecek bir biçimde gelişti Bel canto şan tekniği öncelikle,tek bir nota üzerinde ses tonu gürlüğünün artırılıp azaltılabilmesi üzerine kurulmuşturAma ses tonunun hacminde gerçekleştirilen çeşitleme ile gürlüğünde gerçekleştirilebilen çeşitleme farklıdırBel canto üslubu gürlük tekniğine dayanırYani ses,yalnızca daha büyük bir ses hacminin elde edilmesini sağlayan ağız boşluğunu büyüterek değil,ses telleri üzerindeki hava basıncının artırılıp azaltılmasıyla değiştirilirAyrıca bu teknik sesin ,biri gırtlağın görece inik konumda olduğu sırada üretilen bir diyapozon tonu,biri de gırtlağın yüksek konuma çıkmasıyla üretilen bir flüt tonu olmak üzere,iki "ton"u olduğu ilkesine dayanırHem bel canto tekniğinde söyleyen şarkıcılar,hem de besteciler bu farkları biliyorlardıBununla birlikte bu ayrım,Richard Wagner ve ondan sonraki bestecilerin daha kapsamlı bir şan üslubu getirmeleri üzerine büyük ölçüde ortadan kalktıÇeşitli bel canto türleri arasında canto spianato,canto fiorito ve canto declamato vardı Kaynak;AnaBritannica cilt 29 frmsinsinet için derlenmiştir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır