12-11-2011
|
#4
|
Şengül Şirin
|
Cevap : Afrika Sanatı,afrika Sanatının özellikleri
Afrika yaratılış öyküleri,çeşitlilik ve imge gücü açısından benzerleri arasında en zengin örneklerden sayılabilir Hemen hemen tüm Afrika mitolojilerinde Tanrı"nın insana önce ölümsüzlüğü verdiği ancak bunu iletecek habercinin aptallığı ya da kötülüğü yüzünden mesajın saptırıldığı anlatılır En çok tanrısı olan kabileler,Nijerya"da yaşayan Yorubalar ve Benin"deki Fonlardır Orisha ya da Vodun olarak bilinen bu tanrıların bazısı efsanevi bir kral,bazısı kent kurucuları,bazısı da doğaüstü yaratıklardır Tanrı öyküleri anlatılırken özellikle gizemli tanımlama ve nitelemeler kullanılır
Övgü ,şiirde en çok geçen temadır Tanrıların dışında insanlar,hayvanlar ,bitkiler ve kentler de övülür Şiir türleri çok çeşitlidir Örneğin Yorubalarda övgü şiirleri ( oriki) soy ve kent şiirleri (orile) kehanet şiirleri (odu) avcı şiirleri ( ijala) şarkılar (orin) doğaçtan söylenen şiirler (rara) ,maskeli eğlencelerde okunan şiirler(iwi) ve büyücü şiirleri ( ofo) gibi türler vardır Afrikaya özgü bir şiir türü de büyülü formüller içeren şiirlerdir
Bunların törenlerde kullanıldığı zaman iyileştirmeye ya da lanetlemeye yaradıklarına inanılır Şiirler içinde belki de en ince işlenmiş olanı Yorubaların Ifa adlı kehanet şiirleridir Bütün gece süren törenlerde okunan bu şiirlerle birlikte mitolojik ve tarihsel öyküler de anlatılır
Afrika yaşamında şiir,aynı zamanda en çok kullanılan sözlü edebiyat biçimidir Çoban boğasından,asker eşinden,erkek ölmüş karısından,çocuk kendince önemli bir olaydan söz ederken bunu şiir halinde anlatır
Afrika kültüründe önemli bir yeri olan halk masallarının en ünlüleri hilekar hayvanları konu alanlardır Bu tür hayvanlar Bantu bölgelerinde ve Batı Sudan"da tavşan,Batı Afrika"da örümcek ya da kaplumbağadır Hilekar hayvanın en önemli özelliği zeki oluşu,böylece kendinden büyük ve güçlü olanı yenebilmesidir Yorubalar kaplumbağa öyküleri anlatırken kendi kusurlarını hicvederler Bazı Afrika kabilelerinde hilekar insanları konu alan öyküler de yaygındır Bu türün bir örneği,yerine getirilmesi olanaksız bir görev verilen kahramanın,gene yerine getirilmesi olanaksız bir koşul öne sürerek kendini zor durumdan kurtardığı öykülerdir Başka bir tür de,olayların bir sonuca bağlanması ya da düğümün çözülmesinin izleyiciye bırakıldığı öykülerdir Hayvanların belirgin fiziksel özelliklerini belirli olaylara bağlayan öyküler de anlatılır
Kaynak:AnaBritannica cilt 1 frmsinsi net için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|