Yalnız Mesajı Göster

Cevap : Adaletname Hakkında Bilgi

Eski 11-12-2011   #2
Şengül Şirin
Varsayılan

Cevap : Adaletname Hakkında Bilgi





Adaletname,Osmanlı padişahlarının topluma adil bir yönetim vaat eden fermanlarıBilinen en eski adaletname ISelim tarafından 1516"da yayımlanmıştır


Osmanlı toplumunda "adalet" ,devlet ile reaya arasındaki ilişkileri düzenleyen başlıca ideolojik kavramdıTemelinde ,köylü ekonomisinden artık aktarımının ,küçük üreticileri bitkin düşürmeyecek bir ortalamada tutulması konusunda,yönetenler ile yönetilenler arasında varılmış fiili ve gerilimli bir uzlaşma yatıyorduToprak kanunnameleri tarafından belirli miktar ,oran ve uygulamalara bağlanmış bu ortalamaların ya da uzlaşma sınırlarının keyfi olarak aşılması ise,"zulüm" demektiAma askeri sınıf mensuplarının,yani irili ufaklı dirlik ya da tımar sahiplerinin köylü üzerinde önemli yetkilerle donatıldığı koşullarda,"adalet"in yanı sıra "zulüm"ün baş göstermesi de olağandıve merkezi devlet bunu ancak frenlemeye çalışabilirdiİşte bu nedenlerle,çoğu padişah tahta çıktığı günlerde,saptadığı yolsuzluk ve aksaklıkları gidermek için adaletname yayınlanırdıBu fermanlar ,halkın vergi yüküyle ezilmemesine,yasalara uyulmasına ve düzenin iyi işlemesine yönelik önlem ve buyrukları içerirdiKüçük köylü ekonomisinin fazla ezildiği durumlarda,birkaç yıl için vergi affı,tohumluk dağıtımı gibi canlandırıcı önlemler de söz konusu olurduAdaletnameler ülkenin her yanına değil,haksızlık ve aksaklıkların yaygınlaştığının görüldüğü eyalete gönderilirdiEyalet kadısı gelen adaletnameyi halka duyurursicile de yazardı

17ve 18yüzyıllarda merkezi otoritenin sarsılması,taşrada yükselen güçlü eşraf ve ayanın,büyük çiftlik sahiplerinin ellerinde angarya uygulamasının baş göstermesi,olağan ve olağanüstü vergilerin toplanmasında büyük haksızlıkların ortaya çıkması,tımarlı sipahilerinin ,voyvoda ,subaşı,beylerbeyi gibi yöneticilerin halkı ezmeye başlamaları ,ezilen halkın göç etmesi ,eşkıyalığın artması,tefeciliğin yaygınlaşması gibi nedenlerle sık sık adaletnameler çıkarıldıBunlarda ,kanunnamelerin hükümleri hatırlatılıp uygunsuzluklar sıralanır,alınacak önlemler birer buyruk olarak yazılırdıBu niteliğiyle adaletnameler ,reayanın artıürünü üzerinde merkezi otorite ile eşraf ve ayan arasındaki mücadelenin yansımasıydı

Kaynak;AnaBritannica cilt 1 frmsinsinet için derlenmiştir

__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
Alıntı Yaparak Cevapla