Sipuncula,Yaşam çevrimi.anatomi ve Fizyolojisi.sınıflandırma

**Şengül Şirin** · 10-11-2011

SİPUNCULA

Sipuncula,denizlerde yaşayan,solucana benzer omurgasızlar filumu

Bu filum üyelerinin gövdesi bölütsüz ve genellikle iğ biçimindedir

Çoğunun başında bir ya da iki dokunaç halkası bulunur

Uzunlukları bir kaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişir

Ender bulunmalarına karşın okyanus diplerinde yer yer sayıları çok artar

Genellikle oydukları kum ya da çamurlar içinde yaşayan bu hayvanlara kıyı sularından enderin okyanus sularındaki çökellere kadar değişen ortamlarda rastlanabilir

Bazı türler içi boşalmış yumuşakça kabuklarında,süngerlerin dışa açılan kanallarında ,mercanlarda,denizsolucanlarının sertleşerek birbirine kenetlenmiş borucukları hatta deniz bitkilerinin iç içe girmiş kökleri arasında barınır

YAŞAM ÇEVRİMİ

Biri dışında ayrı eşeyli olan bu omurgasızların erkek ve dişileri arasında görünüş farkı yoktur

Üretildikçe vücut boşluğuna yayılan gametler (olgun üreme hücreleri) böbrek işlevi gören nefridyumlarda toplanır

Böylece nefridyumlar boşaltım organından ,sperma ya da yumurtaların toplandığı bir organa dönüşür

Gametler daha sonra nefridyumların dışarı açılan deliklerinden denize dökülür ve döllenme vücudun dışında gerçekleşir

Sperma ve yumurtanın birleşmesiyle oluşan zigotun sarmal biçimde bölünmesi sonucunda trokofor denen,serbest yüzme yeteneğinde larva ortaya çıkar

Geliştikçe başkalaşım geçiren bu larva,sonunda erişkine dönüşür

ANOTOMİ VE FİZYOLOJİSİ

Sipuncula üyelerinin kaslı bir gövdesi vardır

Silindir ya da küre biçiminde olabilen gövdenin ön ucunda çok ince,kaslı ve son derece esnek bir hortum bulunur

Bu hortum çekici kasların yardımıyla gövdenin içine alınır

Hortumun ucunda doğru genellikle kanca ya da dikenlere rastlanır

Salgıbezi gözenekleri ve kabarcıklar hem gövdeye hem de hortuma yayılmıştır

Vücut boşluğunda ağızdan arkaya doğru sarmal kıvrımlar yaparak uzanan sindirim kanalı,daha sonra gövdenin ön ucuna yakın bir yere yerleşmiş olan anüse doğru ilerler

Yutakla bağlantılı kasılgan bir damar dokunaçlara doğru uzanır

Uzamış dokunaçlara geçen sıvı,bunların geri çekilip büzülmesiyle damara geri döner

Hem bu sıvı,hem de vücut sıvısı hemeritrin denen kan hücreleri içerir

Dış ortama boşaltım yapan bir ya da iki nefridyum vardır

Gonadlar alt çekici kasın dibinde gelişir

SINIFLANDIRMA

Sipuncula grubunun öbür omurgasız hayvan gruplarıyla olan ilişkisi belirsizdir

Gelişmeleri sırasında Echiura üyelerinde de görüldüğü gibi,sarmal bölünmenin gerçekleşmesi ve trokofor larvanın oluşması bakımından halkalısolucanlara benzerler

Ama halkalısolucanlardan farklı olarak gövdeleri bölütlü değildir

Gövdelerinin altında ince kıllar da bulunmaz

Echiura üyelerinden ayırt edilmelerini sağlayan başlıca özellikler arasında,gene kılların bulunmayışı,anüsün önde yer alması ve anüs keselerinin olmaması,hortumun ucunda ağzı çevreleyen dokunaçların varlığı sayılabilir

Kambriyen Dönemin (y

570-500 milyon yıl önce) ortalarından günümüze kalan bazı fosillerin bu filum üyelerine ait olabileceği düşünülmektedir

Kaynak:AnaBritannica cilt 28 frmsinsi

net için derlenmiştir

10-11-2011	#1
Şengül Şirin	Sipuncula,Yaşam çevrimi.anatomi ve Fizyolojisi.sınıflandırma SİPUNCULA Sipuncula,denizlerde yaşayan,solucana benzer omurgasızlar filumuBu filum üyelerinin gövdesi bölütsüz ve genellikle iğ biçimindedirÇoğunun başında bir ya da iki dokunaç halkası bulunurUzunlukları bir kaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişirEnder bulunmalarına karşın okyanus diplerinde yer yer sayıları çok artarGenellikle oydukları kum ya da çamurlar içinde yaşayan bu hayvanlara kıyı sularından enderin okyanus sularındaki çökellere kadar değişen ortamlarda rastlanabilirBazı türler içi boşalmış yumuşakça kabuklarında,süngerlerin dışa açılan kanallarında ,mercanlarda,denizsolucanlarının sertleşerek birbirine kenetlenmiş borucukları hatta deniz bitkilerinin iç içe girmiş kökleri arasında barınır YAŞAM ÇEVRİMİ Biri dışında ayrı eşeyli olan bu omurgasızların erkek ve dişileri arasında görünüş farkı yokturÜretildikçe vücut boşluğuna yayılan gametler (olgun üreme hücreleri) böbrek işlevi gören nefridyumlarda toplanırBöylece nefridyumlar boşaltım organından ,sperma ya da yumurtaların toplandığı bir organa dönüşürGametler daha sonra nefridyumların dışarı açılan deliklerinden denize dökülür ve döllenme vücudun dışında gerçekleşirSperma ve yumurtanın birleşmesiyle oluşan zigotun sarmal biçimde bölünmesi sonucunda trokofor denen,serbest yüzme yeteneğinde larva ortaya çıkarGeliştikçe başkalaşım geçiren bu larva,sonunda erişkine dönüşür ANOTOMİ VE FİZYOLOJİSİ Sipuncula üyelerinin kaslı bir gövdesi vardırSilindir ya da küre biçiminde olabilen gövdenin ön ucunda çok ince,kaslı ve son derece esnek bir hortum bulunurBu hortum çekici kasların yardımıyla gövdenin içine alınırHortumun ucunda doğru genellikle kanca ya da dikenlere rastlanırSalgıbezi gözenekleri ve kabarcıklar hem gövdeye hem de hortuma yayılmıştırVücut boşluğunda ağızdan arkaya doğru sarmal kıvrımlar yaparak uzanan sindirim kanalı,daha sonra gövdenin ön ucuna yakın bir yere yerleşmiş olan anüse doğru ilerlerYutakla bağlantılı kasılgan bir damar dokunaçlara doğru uzanırUzamış dokunaçlara geçen sıvı,bunların geri çekilip büzülmesiyle damara geri dönerHem bu sıvı,hem de vücut sıvısı hemeritrin denen kan hücreleri içerirDış ortama boşaltım yapan bir ya da iki nefridyum vardırGonadlar alt çekici kasın dibinde gelişir SINIFLANDIRMA Sipuncula grubunun öbür omurgasız hayvan gruplarıyla olan ilişkisi belirsizdirGelişmeleri sırasında Echiura üyelerinde de görüldüğü gibi,sarmal bölünmenin gerçekleşmesi ve trokofor larvanın oluşması bakımından halkalısolucanlara benzerlerAma halkalısolucanlardan farklı olarak gövdeleri bölütlü değildirGövdelerinin altında ince kıllar da bulunmazEchiura üyelerinden ayırt edilmelerini sağlayan başlıca özellikler arasında,gene kılların bulunmayışı,anüsün önde yer alması ve anüs keselerinin olmaması,hortumun ucunda ağzı çevreleyen dokunaçların varlığı sayılabilirKambriyen Dönemin (y570-500 milyon yıl önce) ortalarından günümüze kalan bazı fosillerin bu filum üyelerine ait olabileceği düşünülmektedir Kaynak:AnaBritannica cilt 28 frmsinsinet için derlenmiştir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır