07-18-2011
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Silezya,Lehçe,SLAKSK.Çekçe,SLEZKO,Almanca SCHLESIEN,,Polonya"da Tarihsel Bölge.
SİLEZYA

Silezya,Lehçe,SLAKSK Çekçe,SLEZKO,Almanca SCHLESIEN,,Polonya"da tarihsel bölge 1335"te Bohemya tahtına ,1526"da Bohemya ile birlikte Avusturya Habsburg hanedanına,1742"de Prusya"ya bağlandıktan sonra 1945"te Polonyaya geri verilmiştir Güneybatısında Südet Dağları, güneyinde Beskid Dağları ,kuzeydoğusunda da Krakow Wielun Platosu ile çevrilidir Oder Irmağı havzasının yukarı ve orta kesimlerini içine alır Günümüzde Polonya"da bulunan büyük bölümü ,merkezleri Katowice ,BielskoBiala,Opole ,Wroclaw,Walbrzych,Leğnica,Jelenia Gora,Zielona Gora ve Kalisz olan dokuz ile bölünmüştür Küçük bir kesimi ise Almanya"da Brandenburg ve Saksonya eyaletlerinin sınırları içinde kalır
9 yüzyılda Silezya"da ,kuzeyde Dziadoszanie ile Babrazinie güneyde de bölgeye adını veren Slezanie,Opalanie ve Golensicowie kabileleri olmak üzere yalnızca Slav halkları yaşıyordu 10 yüzyılda Çek Premysl hanedanı ile Polonyalı Piast hanedanı arasında çekişme konusu olan bölge,989-992 arasında Polonya prensi I Mieszko"nun denetimine girdi 1000"de Kral I Boleshaw,önce Smogorzow"da ,ardından da Wroclaw da bir piskoposluk merkezi kurarak bölgede Polonyanın egemenliğini pekiştirdi 1163"te bölge toprakları Aşağı (kuzey) ve Yukarı (güney) Silezya biçiminde ikiye bölündü ve her birinin yönetimine bir Piast prensi getirildi I Boleslaw"ın oğlu I Henryk ve torunu II Henryk"in bölgeyi birleştirme girişimleri sonuçsuz kaldı Aşağı Silezya"nın yöneticisi II Henryk,bölgeyi istila eden Tatarları,Polonyalı ve Alman şövalyelerden oluşan kuvvetleriyle yenilgiye uğrattığı Legnica Çarpışmasında öldü (1241) Piast hanedanından gelen bütün Silezya hükümdarları,bölgeye yönelik Alman göçünü desteklediler Tarımda verimi artıran,dünyanın ilk kömür yataklarını işleten dokumacılığı geliştiren ve Bytom ile Ruda (bugün Katowice ilinde) gibi yeni kentler kuran Alman göçmenler zamanla bölgedeki etkilerini artırdılar
Silezya,1335"te Bohemya tahtına bağlanarak Kutsal Roma -Germen İmparatorluğunun parçası oldu 1425-35 arasında ise Husçulara karşı düzenlenen seferlerde İmparator Sigismund"u destekledi Bu dönemde büyük yıkıma uğrayan Silezya 15 yüzyılın sonunda 16 prensliğe bölündü 1469-90 arasında Macar yönetiminde kaldıktan sonra yeniden Bohemyanın denetimine girdi 1526"da Avusturya arşidükü Ferdinand"ın (sonradan Kutsal Roma-Germen imparatoru I Ferdinand ) Bohemya tahtına çıkmasıyla bölgede Habsburg egemenliği kuruldu
Reform hareketini benimseyen Silezya,Otuz yıl Savaşlarında (1618-48) Protestan Bohemya ve Saksonya ile birlikte Habsburglara karşı savaştı Gene de savaştan sonra Silezyalı Protestanlara ibadet özgürlüğü tanındı Silezya 18 yüzyılda Habsburgların en zengin bölgesi durumuna geldi
Kaynak;AnaBritannica cilt 28 frmsinsi net için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|