07-17-2011
|
#4
|
Şengül Şirin
|
Akdeniz Bölgesi yüzey şekilleri
Amanos Dağları,Toroslar dağ sisteminin en güneyindeki bölümünü oluşturur ve İskenderun Körfezinin doğusunda dik bir duvar gibi yükselir Lübnan topraklarından doğarak kuzeye doğru akan ve Antakya yakınlarında dik bir açıyla batıya dönen Asi Irmağı,Amik Ovasının güneybatı ucunda,geniş tabanlı bir vadiden geçer ve Samandağı yakınlarında Akdenize dökülür Çukurova ,doğuda Amanos Dağları,batıda ise Orta Toroslarla sınırlanır Bu geniş düzlük batıda Seyhan ,doğuda Ceyhan ırmaklarının taşıdığı alüvyonlarla oluşmuş büyük bir delta ovasıdır Çukurovanın kuzey kesimleri bu iki ırmağın kolları ile yer yer parçalanmış bir plato görünümündedir buna karşılık güneyde tekdüze bir hal alır
Akdeniz Bölgesinde oldukça dar bir kıyı şeridi vardır Ancak dağların kıyıdan uzaklaştığı kesimlerde Antalya Ovası ve Çukurova gibi geniş alüvyal ovalar,Dalaman ve Eşen çayları ile Göksu gibi akarsuların oluşturduğu alüvyal delta ovaları ve Finike ,Serik,Manavgat Alanya gibi küçüklü büyüklü kıyı ovaları bulunur Oldukça verimli olan bu ovalarda sulu tarım yoğundur
Bölgedeki en önemli akarsular doğudan batıya doğru sırasıyla,Asi,Ceyhan ,ve Seyhan ırmakları ile Göksu,Köprü Suyu,Aksu ,Eşen ve Dalaman çaylarıdır Başlıca doğal göller Beyşehir,Eğirdir Burdur ve Suğla gölleridir Kıyılarda ise irili ufaklı birçok lagün vardır En önemli yapay göller ise Seyhan ve Aslantaş baraj gölleridir
Akdeniz kıyıları genellikle,az girintili çıkıntılı olması ve geniş yaylar çizmesi bakımından Karadeniz kıyılarına benzer kıyı sahanlıklarına da pek rastlanmaz Bölgenin en batı kesiminde ise dağlar kıyıya dik uzandığı için burada Ege kıyılarına benzeyen daha girintili çıkıntılı bir kıyı tipi ( Dalmaç tipi kıyı) vardır Bu kıyıların yakın zamanlardaki bir deniz düzeyi yükselmesi sonucu oluştuğu sanılmaktadır Engebeli kıyının içine sokulmuş küçük koylar ( ölüdeniz) adalar ( Kekova Adası) ve yarımadalar bu yükselme nedeniyle ortaya çıkmıştır Kalker oluşumların fazla olduğu bu kesimde birtakım karstik şekillerin kısmen deniz basmasına uğramasıyla doğal koylar oluşmuştur ilkçağda gemilerin sığınak ve barınak yeri olarak kullandıkları bu koylara kalanklı kıyı adı verilir
Kaynak:AnaBritannica cilt 1 forumsinsi net için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|