07-03-2011
|
#2
|
Şengül Şirin
|
Amur ırmağı,Çince HEILONG JIANG,Moğolca KARAMÜREN,Doğu Asya"da ırmak.
AMUR IRMAĞI
Amur ırmağı,Çince HEILONG JIANG,Moğolca KARAMÜREN,Doğu Asya"da ırmak Rusya Federasyonu ile Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki sınırın bir bölümünü oluşturur
Amur"u besleyen kollar, Çin"in kuzeydoğusu ile İç Moğolistan Özerk Bölgesinin kuzey sınırları boyunca uzanan yörelerden doğarAsıl Amur ırmağıŞilka ve Argun ( Ergun) ırmaklarının birleşmesiyle oluşurToplam uzunluğu 2824 km olan Amur,Rusya- Çin sınırı boyunca,Sibiryadaki Habarovsk"a kadar kabaca doğu ve güneydoğu yönlerinde akarHabarovsk"ta kuzeydoğuya kıvrılarak Ris topraklarından geçer ve güneydeki Japon Denizi ile kuzeydeki Ohotsk Denizini birleştiren Tatar Boğazında Büyük Okyanusa dökülür
Amur"un akaçlama havzası 1885000 km2"lik bir alana yayılırBaşlıca kolları Zeya,Bureya,Songhua,Ussuri ve Amgun"durAmur"un yukarı ve orta çığırları önce vadilerden sonra açık plato bölgesinden akarAşağı çığırının büyük bölümü,alçak taşkına uğrayan yamaçlar arasından geçerek yüzeyi kanallarla yarılmış ,göl ve gölcüklerle dolu geniş bir bataklığa ulaşırIrmak yatağı birçok yerde dallara ayrılırve çok genişlerAmur Havzasında muson iklimi ağır basarrüzgarlar ya mevsime göre anakaradan ya da okyanustan eserKışın Sibiryadan esen kuru ve soğuk rüzgar şiddetli donlara yol açan açık ve kuru bir hava getiriryazın ise nemli okyanus rüzgarları görülürYıllık ortalama debisi saniyede 10900 m3 olan Amur,ağırlıklı olarak,yazın ve sonbaharda yağan muson yağmurlarıyla beslenirSuyun yükseldiği mayıs-ekim döneminde Aşağı Amur Havzasındaki bölgeler sık sık geniş göllerle kaplanır
Amur balık bakımından zengindirIrmakta,ticari değeri olan yirmi beşi aşkın balık türü yaşarAmur Havzası önceleri avcı ve sığırtmaç göçebe kabilelerin konak yeriydi18yüzyıldan sonra Ruslarla ,Tatarlar,Letonlar ve Avrupa Rusyasından sürülen başka halklar ırmağın kuzeyine yerleştilerIrmağın güneyinde ise Çinliler ,Moğollar,Mançolar ve birçok başka halk yaşarAmur"un tamamı yılın yaklaşık altı ayında ulaşıma elverişlidirAmur Havzasının hidroelektirk enerji üretimi için son derece zengin olanakları varsa da bugüne değin bu alanda sınırlı bir gelişme sağlanmıştır
Kaynak:AnaBritannica cilt 2 frmsinsinet için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|
|