05-19-2011
|
#3
|
Şengül Şirin
|
Amerika Birleşik Devletleri doğal yapı -yeryüzü şekilleri
DOĞAL YAPI
ABD"nin fiziksel çevresi,yeryüzü biçimlerini ,su sistemlerini ve doğal kaynaklarını belirleyen jeolojik etkenler ile iklimini,toprak yapısını,bitki örtüsünü ve hayvan varlığını belirleyen atmosferik etkenlerce biçimlenmiştir Jeolojik ve atmosferik süreçler birbirlerinden bağımsız olmamakla birlikte,ABD için birbirleriyle örtüşmeyen iki ayrı çoğrafya oluştururlar
YÜZEY ŞEKİLLERİ
ABD"nin yüzey şekilleri bakımından beş ana bölgeye ayrılabilir Atlas Okyanusu kıyısındaki Kıyı Düzlüğü,doğuda ve güneydoğudaki Apalaş Dağları,orta ABD"deki İç Alçak Bölge,batıdaki Cordillera ve Cordillera "nın doğu ve batı bölümleri arasında kalan Dağlararası Bölge Bu bölgeler de toplam 24 alt bölgeye ayırılır
ABD"nin orta bölgesinde,kuzeyde orta Kanada"dan güneyde Meksika Körfezine kadar uzanan İç Alçak Bölge yer alır Ülkenin jeolojik ve coğrafi merkezini oluşturan bu bölge aşınmaya uğramış bir kristalleşmiş kaya platformunun üzerindedir Bu platform 600 milyon yıldan bu yana hiçbir dağoluşum hareketinden etkilenmeyerek düzlüğünü korumuştur Kuzeyde Kanada"nın orta kesiminde kıtanın tek büyük topografik bölgesini oluşturarak yükselen bu kaya tabanının ABD"de kalan bölümü derin bir tortul kaya tabakasının altında gizlidir Bu platform ABD"de yalnızca kuzeyde iki yörede yükselerek New York"un kuzeyindeki Adirondack Dağları ile Minnesotanın kuzeyi,Wisconsin ve Michigan"daki daha alçak ama daha sarp Superior Yükseltilerini oluşturur Tarıma elverişli olmayan bu dağlık yöreler doğal güzellikleri ,Superior Yükseltilerindeki maden kaynakları,özellikle Minnesota"daki ve büyük Göller yöresindeki demir yatakları ile ünlüdür
İç alçak bölge,Büyük Ovalar ve Orta Alçak Bölge olarak iki bölgeye ayrılır ABD"nin kalbi sayılan Orta Alçak Bölge,New Yorktan orta Texas"a kadar 2 400 km uzanır Bölgede 600 m"yi aşan yüksekliğe rastlamak zordur Her yanından yavaş yavaş yükselen bir çanağı andıran bu bölgenin güney ve doğusunda kenar yükseltileri üç büyük platoya tırmanır Ozark Platosu,İç Alçak Platolar ve Apalaş Platosu Bu platoların üçü de dik eğimli ve çorak topraklardır Apalaş Platosu,İç Alçak Bölge ile Apalaş Dağları arasında bir geçiş bölgesidir
Kaynak :AnaBritannica cilt 2 frmsinsi net için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|