Afrika"da sömürgecilik dönemi - Afrika"nın paylaşılması

**Şengül Şirin** · 05-07-2011

AFRİKADA SÖMÜRGECİLİK DÖNEMİ

Avrupa 19

yüzyılın son 20 yılına değin tropik Afrika"nın sömürgeleştirilmesine pek az ilgi gösterdi

Yalnızca Fransızlar Cezayir,İngilizler de Kap Kolonisi gibi iklimin Avrupa"lıların yerleşmesine olanak verdiği yörelerde üslenmişlerdi

Bunun dişındaki yerleşmeler kıyı şeritleriyle sınırlıydı

Çünkü İngiltere dışında belli başlı bütün Avrupa devletleri,kalıcı bir yayılma siyaseti izlemelerini önleyen iç sorunlarla karşı karşıyaydılar

AFRİKANIN PAYLAŞILMASI

Büyük Avrupa devletleri,1870"lerin sonlarına iç sorunlarını çözmüş olarak ulaştılar

Fransa"ya karşı ezici bir zafer kazanarak Alsace Lorraine"in büyük bölümünü ele geçiren Almanya,düşmanınıyatıştırmak ve dikkatini başka yöne çekmek için onu Tunus"u almaya özendirdi

1881"de Fransızlar Tunus"u ele geçirdiler

Bölgede çok sayıda İtalya"nın yerleşmiş olmasına karşın,Otto von Bismarck"ın Fransa"yı desteklemesi üzerine İtalya sessiz kaldı

Bu arada kağıt üzerinde Osmanlılara bağlı olan Mısır hıdivi İsmail Paşa,1876"da ülke maliyesinin başına getirilmiş olan İngiliz ve Fransız uzmanları 1879"da uzaklaştırılmıştı

İngiltere ile Fransa İsmail Paşa"nın yerine oğlu Tevkit Paşa"nın hıdiv atanması için Osmanlılarla anlaştılar

Bunun üzerine Mısırlı subaylar Arabi Paşa önderliğinde milliyetçi bir ayaklanma başlattılar

İngilterenin müdahalesiyle Arabi"nin kuvvetleri yenilgiye uğratıldı

İngilizlerin Mısır"da bir koloni ya da protektora kurma niyeti yoktu

Başbakan Gladstone"a göre amaç "hıdivin otoritesini yeniden sağlamak" tı

Ama bu ancak,bir kuşak boyu süren çabalarla olabilirdi

Öte yandan Mısır"ın İngilizlerin eline geçmesi Fransayı memnun etmemişti

Yatırımları ve Süveyş Kanalı projesi nedeniyle Mısır"da çıkarları olan Fransa gereksindiği pazarlar için artık başka alanlarda elini daha çabuk tutacaktı

Kaynak:AnaBritamnnica cilt 1 den frmsinsi

net için derlenmiştir

05-07-2011	#57
Şengül Şirin	Afrika"da sömürgecilik dönemi - Afrika"nın paylaşılması AFRİKADA SÖMÜRGECİLİK DÖNEMİ Avrupa 19yüzyılın son 20 yılına değin tropik Afrika"nın sömürgeleştirilmesine pek az ilgi gösterdiYalnızca Fransızlar Cezayir,İngilizler de Kap Kolonisi gibi iklimin Avrupa"lıların yerleşmesine olanak verdiği yörelerde üslenmişlerdiBunun dişındaki yerleşmeler kıyı şeritleriyle sınırlıydıÇünkü İngiltere dışında belli başlı bütün Avrupa devletleri,kalıcı bir yayılma siyaseti izlemelerini önleyen iç sorunlarla karşı karşıyaydılar AFRİKANIN PAYLAŞILMASI Büyük Avrupa devletleri,1870"lerin sonlarına iç sorunlarını çözmüş olarak ulaştılarFransa"ya karşı ezici bir zafer kazanarak Alsace Lorraine"in büyük bölümünü ele geçiren Almanya,düşmanınıyatıştırmak ve dikkatini başka yöne çekmek için onu Tunus"u almaya özendirdi1881"de Fransızlar Tunus"u ele geçirdilerBölgede çok sayıda İtalya"nın yerleşmiş olmasına karşın,Otto von Bismarck"ın Fransa"yı desteklemesi üzerine İtalya sessiz kaldı Bu arada kağıt üzerinde Osmanlılara bağlı olan Mısır hıdivi İsmail Paşa,1876"da ülke maliyesinin başına getirilmiş olan İngiliz ve Fransız uzmanları 1879"da uzaklaştırılmıştıİngiltere ile Fransa İsmail Paşa"nın yerine oğlu Tevkit Paşa"nın hıdiv atanması için Osmanlılarla anlaştılarBunun üzerine Mısırlı subaylar Arabi Paşa önderliğinde milliyetçi bir ayaklanma başlattılarİngilterenin müdahalesiyle Arabi"nin kuvvetleri yenilgiye uğratıldıİngilizlerin Mısır"da bir koloni ya da protektora kurma niyeti yoktuBaşbakan Gladstone"a göre amaç "hıdivin otoritesini yeniden sağlamak" tıAma bu ancak,bir kuşak boyu süren çabalarla olabilirdiÖte yandan Mısır"ın İngilizlerin eline geçmesi Fransayı memnun etmemiştiYatırımları ve Süveyş Kanalı projesi nedeniyle Mısır"da çıkarları olan Fransa gereksindiği pazarlar için artık başka alanlarda elini daha çabuk tutacaktı Kaynak:AnaBritamnnica cilt 1 den frmsinsinet için derlenmiştir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır