Şengül Şirin
|
Cevap : İş-İş Kazası-• Iş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası.• İş Emri Servisi,/ • İşten çıkarma./Kısa Süreli Iş Durdurma
dürlüğü'nün iş hayatını denetleme ve teftişine ait hükümleri yerine getireceği öngörülmüştür
Çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı, bu yetkisini "ihtiyaca yetecek sayı ye özellikte" memurlarca gerçekleştirir, iş müfettişlerince yapılan bu denetimde, bir yandan çalışma hayatını düzenleyen yasalarla işçilere tanınan hakların uygulanıp uygulanmadığı, öte yandan da işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili önlemlerin alınıp alınmadığı incelenir, iş kazalarını önlemek amacıyla çeşitli tüzüklerde öngörülen her türlü koruyucu malzeme ve cihazların ve başka önlemlerin alınıp alınmadığı teknik iş müfettişlerince incelenir, iş teftişinin nasıl yapılacağına ilişkin bir de tüzük vardır
Teftiş ve denetleme sırasında gerek işverenler, gerek işçiler, teftişle görevli memurlara bilgi vermek, istenilen bilgi ve belgeleri göstermek zorundadırlar İş hayatını denetleyen yetkili memurların düzenledikleri tutanaklar, iş yasası'nın 89[IMG]file:///C:/Users/Nermin/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001gif[/IMG] maddesi uyarınca, aksi kanıtlanıncaya kadar geçerli sayılır
Ote yandan, bu denetimi yaparken memurların işin normal gidişini, işyerinin işlemesini, mümkün olduğu kadar aksat-mamaya çalışmaları gerekir Açıklanması gerekmedikçe, işverenin ve işyerinin meslek sırlarını saklamak, ekonomik ve ticari durumlarını gizli tutmak zorunda olan iş müfettişleri, kendilerine başvuran ya da ihbarda bulunanların kimliklerini de açıkla-mamakla yükümlüdürler
• iş hukuku Sanayi devriminden sonra doğan ve zamanla gelişen, yeni bir hukuk dalıdır Bu hukuk dalı iki ana bölümden oluşur Birey olarak işçiyle işveren arasında iş akdinin (hizmet sözleşmesinin) yapılması, uygulanması ve sona ermesiyle ilgili kurallar bireysel iş hukukunun kapsamı içindedir Örgütlü İşçi topluluklarıyla (sendikalar ve bunların oluşturdukları birlikler) işverenler arasındaki ilişkiler de Toplu iş hukuku'nun konusuna girer[IMG]file:///C:/Users/Nermin/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001gif[/IMG] Toplu iş hukuku'nun başlıca konuları grev, lokavt, toplu pazarlık ve toplu iş sözleşmeleridir[IMG]file:///C:/Users/Nermin/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001gif[/IMG]
• İş kanunu Türkiye'de, bireysel iş İlişkilerini düzenleyen ilk yasa, 1936 tarihinde kabul edilen 3008 sayılı iş kanunudur 1967 yılında yeni bir iş kanunu yürürlüğe girdi 931 sayılı bu yasa, Anayasa mahkemesi tarafından iptal edilince, 1971 yılında bugün yürürlükte olan 1475 sayılı iş kanunu çıkarıldı Bu yasada da zamanla birçok değişiklik yapıldı Yasa, tüm işçileri kapsamı içine almaz Tarım işçileriyle ev hizmetlerinde çalışan işçiler bu yasanın kapsamı dışındadırlar Gemi adamları Deniz iş kanunu'na, basın işçileri de Basın iş kanunu'na tabidirler
• iş kazası ve meslek hastalığı sigortası iş gücünü doğrudan doğruya olumsuz olarak etkileyen ve Sosyal sigortalar ku-rumu'nca öncelikle korunan meslek tehlikesidir 17 temmuz 1964 tarih ve 506 sayılı Sosyal sigortalar kanunu'na göre sigortalıların
şu durumlarda geçirdiği kazalar iş kazası sayılır:
1 sigortalının işyerinde bulunduğu sırada uğradığı kaza;
2 işveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle uğradığı kaza;
3 sigortalının işveren tarafından görevle başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda uğradığı kaza;
4 emzikli kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda uğradığı kaza;
5 sigortalıların işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmesi sırasında geçirdiği kaza Bir kazanın iş kazası sayılabllmesi için gerekli öğeler şunlardır:
1 kaza ile iş arasında bir illiyet bağı olmalıdır;
2 iş kazası sonucu oluşan zarar dıştan gelen bir nedenle olmalı ve sigortalının bir kastı bulunmamalıdır;
3 kaza beklenmedik bir biçimde ve birdenbire olmalıdır;
4 iş kazası sonunda sigortalı sakatlanmalıdır Çalıştırdığı işçinin iş kazasına uğraması durumunda, Sosyal sigortalar kurumu işe el-koyuncaya kadar işveren, gerekli sağlık yardımlarını yapmakla yükümlüdür, işçi ve işveren iş kazasını Sosyal sigortalar kuru-mu'na bildirmek zorundadırlar, işveren kazadan sonraki iki gün içinde Kurum'a bildirimde bulunmazsa kaza nedeniyle yaptığı harcamaları Kurumdan geri isteyemez işverenin bildirim yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle hukuki ve cezai sorumluluğu da vardır, iş kazası olarak bildirilen olayın iş kazası olup olmadığını saptamak için Kurum tarafından inceleme ve soruşturma yapılır, işveren ayrıca iş kazasını derhal o yerin yetkili zabıtasına bildirmek zorundadır İş kazasına uğrayan işçinin korunmasına ilişkin düzenlemeler XIX yy sonlarında başlamıştır Türkiye'de işçilerle İlgili olarak kabul edilen ilk sigorta yasası 27 haziran 1945 tarih ve 4772 sayılı "iş kazalarıyla meslek hastalıkları ve analık sigortaları kanunu" dur iş kazalarının en yüksek olduğu çalışma alanı yapı işkoludur Ayrıca metal, madencilik, dokuma işkollarında da iş kazaları fazla görülmektedir, iş kazalarının sanayileşmeyle birlikte hızla artması, iş kazalarının işçiyi olduğu kadar işverenleri hatta ulusal ekonomiyi de zarara uğratması Sosyal sigortalar kurumu'nun yükünün artması gibi nedenler iş kazalarını önleme konusunun önemini artırmıştır iş kazalarını ve meslek hastalıklarını, uygun önlemler alarak azaltmak çağdaş toplumların amacıdır Batı ülkelerindeki yasalardan ve Uluslararası çalışma örgütü (İLO) kurallarından yararlanılarak hazırlanan türk mevzuatı iş kazalarını önleme bakımından oldukça çağdaş bir görünüme sahiptir Bu konuda ağır ve tehlikeli işler gibi özelliği olan alanlarda çok sayıda tüzük çıkarılmıştır[IMG]file:///C:/Users/Nermin/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001gif[/IMG] Örneğin Ağır ve tehlikeli işler tüzüğü, işçi sağlığı ve iş güvenliği tüzüğü, Yapı işlerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği tüzüğü, Gemi adamlarının sağlık, iaşe ve ikamet şartlarını gösterir tüzük vb Yasal çerçevedeki bu olumlu gelişmeler uygulamada beklenen sonuçları vermemiştir
Her yıl meydana gelen iş kazalarının oranı gelişmiş ülkelerden çok yüksektir, iş kazası ve meslek hastalıkları nedeniyle sigortalıya yapılacak sağlık yardımları şunlardır: sigortalının hekime muayene ettirilmesi, hekimin göstereceği lüzum üzerine gerekli muayene ve tedavinin yapılması, bu nedenle sağlık kuruluşlarına yatırılması, tedavi süresince gerekli ilaç ve iyileştirme araçlarının sağlanması Sağlık yardımları, iş kazasına uğrayan ya da meslek hastalığına tutulan sigortalının sağlık durumunun gerektirdiği sürece devam eder İş kazası ve meslek hastalığı halinde sigortalıya ve bazı koşullarda hak sahiplerine para yardımları da yapılır Bunlar geçici ve sürekli iş göremezlik ödenekleri ile sigortalının ölümünde hak sahiplerine gelir bağlanması ve cenaze yardımıdır (Sosyal sigortalar k md 12)
• İş mahkemesi Çalışma hayatını düzenleyen yasaların uygulanmasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların uzmanlaşmış yargı organlarında çabuk ve kolay bir şekilde sonuçlandırılabilmesi için bu mahkemelerin
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|