Şengül Şirin
|
Cevap : İş-İş Kazası-• Iş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası.• İş Emri Servisi,/ • İşten çıkarma./Kısa Süreli Iş Durdurma
—Huku Türkiye'de yabancıların iş tutması Türkiye'ye gelen yabancılar ancak, 2007 sayılı "Türkiye'de Türk vatandaşlarına tahsis edilen sanat ve hizmetler hakkında kanun"la gösterilen işlerin dışında kalan alanlarda çalışabilirler 5683 sayılı yasaya göre ise, Türkiye'de serbest olarak ya da memur, hizmetli ve işçi olarak çalışacak olan yabancılar, bu durumu, işe başladıkları tarihten itibaren en çok 15 gün içinde oturdukları yerin polis ya da jandarma karakoluna haber vermek ve ikamet tezkerelerine geçirtmek zorundadırlar
—iş hukuİş akdi, emeği ile geçinen kişiye "işçi", işçi çalıştıran gerçek ya da tüzel kişiye de "işveren" niteliğini kazandırır iş akdinin geçerli olabilmesi için ücretin belirlenmiş olması gerekir, iş akdi, kural olarak belirli bir şekle bağlı değildir Tarafların, sözleşmenin konusu ve ücret üzerinde anlaşmaları yeterlidir Ancak, iş yasası'na göre, belirli süreli olarak yapılan ve süresi bir yıl ya da daha uzun olan iş akitlerinin yazılı olması zorunludur Yazılı olarak yapılan bu gibi akitlerde taraflar, yapılacak iş, sözleşmenin süresi ve ücret belirtilir Yazılı iş akitleri damga vergisi ile her çeşit resim ve harçtan muaftır Amaç, yazılı sözleşme yapan tarafları herhangi bir mali yük altına sokmamak, akdin yapılmasını kolaylaştırmaktır Yazılı akit yapılmayan durumlarda, işçinin isteği üzerine işverenin genel ve özel iş koşullarını gösteren ye imzasını taşıyan bir belge vermesi de iş yasası'nın gereğidir Bu belge de vergi ve harçtan muaf tutulmuştur
iş akdi, tarafların isteklerine bağlı olarak, belirli bir süre ya da belirsiz bir süre için yapılabilir Belirli süreli iş akitleri, kural olarak, süre sonunda sona erdikleri halde, belirsiz süreli akitler, iş yasası'nda-ki bildirim önellerine uyularak sona erdi-rilebilir En yaygın olan iş akdi, belirsiz süreli olanıdır Genellikle geçici işçi gereksinimleri için belirli süreli akitler de yapılmaktadır Nitelikleri bakımından en çok otuz işgünü süren işleri iş yasası, süreksiz iş saymıştır Bu gibi işlerde yapılan akitlere de süreksiz iş akdi denir Bu işler kısa sürede yapılıp tamamlandığından iş yasası'nın bir kısım hükümleri süreksiz iş akitlerine uygulanmaz
• iş güvenliği Sanayi devrimiyle birlikte işyerlerinde işçilerin sağlığı bakımından çok tehlikeli bir çevre oluştu Buhar gücüyle işleyen yeni makineler, işçilerin sağlığını daha fazla tehdit etmeye başladı Daha çok mal üretebilmek için kullanılan kimi makine ve maddeler, kaza ya da hastalıklara neden oldu Buna karşın, XIX yy'ın sonlarına kadar iş güvenliğiyle ilgili ciddi önlemler alınmadı Devletin iktisadi hayata müdahalesini istemeyen liberal anlayış, bu konuda yasal düzenlemelerin yapılmasını geciktirdi Toplumsal gelişmeler sonucu daha sonra, özellikle XX yy'da devlet çalışma hayatına müdahale etmeye, dolayısıyla da işyerlerinin güvenliğine ilişkin önlemler almaya başladı, işçilerin işyerlerinde sağlık ve güvenlik İçinde çalışmaya hakları olduğu görüşü benimsendi Günümüzde, bu hak, anayasalara kadar girmiştir Nitekim, 1982 Anayasası'nda da sosyal güvenliğe ve iş güvenliğine ilişkin kurallar vardır (md 56, 50 49) 1475 sayılı iş yasası, işverenlere işyerlerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği için gerekli önlemleri alma yükümlülüğü getirmiş, işçilerin de bu önlemlere uymak zorunda olduklarını belirtmiştir Bunun dışında aynı yasada işçilerin sağlığı açısından daha çok tehlike yaratan ağır ve tehlikeli işler, gece çalışması, kadın ve çocuk işçilerin korunmasına ilişkin özel düzenlemeler yer alır
Ancak işçi ve işverenlerin iş güvenliği sorununu yeterince kavramamış olmaları ve etkin bir denetimin yapılamayışı gibi nedenler, Türkiye'de iş kazalarıyla meslek hastalıklarının yüksek boyutlara ulaşmasına yol açmaktadır
• iş hayatının denetimi Türk hukukunda bu denetim yetkisi, devlet adına Çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı'na verilmiştir (iş hukuku md 88) Adı geçen bakanlığın kuruluş yasasında da Çalışma genel mü-
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|