Cevap : Binek Otomobil Alımı,kredi Ile Binek Otomobil Alımı,muhasebe Kaydı,binek Otobolin Ithal Edilmesi

**Şengül Şirin** · 03-12-2011

zorunlu değil midir? Bu giderin yarısı nasıl kabul edilmez? Belki de kanun koyucu bu nedenle olacak ki; 180 nolu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile bazı açıklamalar getirmiştir

Bu açıklamalarda "işletmelerin nakliyecilikte kullandıkları binek otomobillerinin yanında esas faaliyet konusu yük ve yolcu taşımacılığı olmamakla birlikte işletmenin esas faaliyet konusuna giren işlerin yürütülmesi için kullanımı zorunlu olan ve münhasıran nakliye işlerinde de kullanılabilen taşıtları da kapsamaktadır

Dolayısıyla bu şekilde kullanılan binek otomobillerin giderleri ile amortismanlarının tamamı gider olarak kaydedilebilecektir

Diğer taraftan işte kullanılsalar dahi, işletmelerin esas faaliyet konularına giren işlemlerin yürütülmesi bakımından kullanımı zorunlu olmayan binek otomobillerin giderlerinin yarısı indirim konusu yapılabilecektir

" denilmiş ve yukarıda pazarlama şirketi örneğini kanun koyucu da kabul etmiş olacak ki, işletmenin ana faaliyeti için zorunlu olan otoların giderlerini nakliye unsuru adı altında kabul etmiştir

Ama diğer işte kullanılanları neden kabul etmediğini anlamak oldukça zordur

Yukarıda benzinci örneğinde işletmenin ana faaliyeti için binek oto gerekli değil ama finansal açıdan zor duruma düşmemek ve tahsilatlarını zamanında yapması için bu binek oto zorunludur

İşlerin yürümesi için daima sıcak paraya ihtiyaç vardır

Bunu kanun koyucunun neden kabul etmediğini anlamak oldukça güçtür

Yukarıdaki örnekten daha önemlisi, serbest meslek mensuplarının binek oto giderlerinin tamamının kabul edilmemesidir

Bunun dayanağı nedir? Anlamak oldukça zor

Herhalde kanun koyucu bu masrafların mükelleften tahsil edildiğini düşünüyor olmalı, bunu tefrik etmek oldukça zordur

Burada yüze yakın mükellefi olan bir serbest muhasebeci mali müşavirin bu mükellefleri gezerken yaptığı benzin masrafını dikkate aldığımızda bu konunun ne kadar önem arz ettiğini daha iyi anlayabiliriz

Serbest meslek erbabının mükelleflerine ayda bir kez uğradığını düşünsek dahi günümüz serbest pazar ekonomisi koşulları ve her an değişen vergi mevzuatını düşündüğümüzde, bu bile fazla iyimser olacaktır

Kaldı ki bir mükellefe kimi zaman ay içinde birden fazla, iki defa hatta üç defa uğramak gerekebilir diğer uğrama sırasında yapılan yol masrafının mükelleften tahsil edildiğini düşünmek kanımca pek akla yatkın olmayacaktır

Burada kanun koyucunun, mükellef ile serbest meslek erbabı arasında bu yol masrafları konusunda resmiyete dönüşmeyen bir ilişki olduğunu düşündüğü kanısındayım

Başka bir neden bu giderlerin kabul edilmemesinin bir açıklaması olamaz

Maliye Bakanlığı en kısa zamanda bu konu hakkında düzenleme yapmalı, serbest meslek mensuplarına büyük bir mali yük getiren oto masraflarını bir çözüme kavuşturmalı, en azından ticari kazanç sahiplerine tanıdığı hakları serbest meslek mensuplarına da tanımalıdır

Son olarak Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununa göre ödenen vergilerin gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilemeyeceğini belirtmemiz gerekir

BİNEK OTOLARIN SATILMASI

Binek otoların satımı sırasında, binek oto satımı ile iştigal edenler yani binek otoyu ticari mal olarak değerlendiren işletmeler % 23 diğer işletmeler %1 KDV tahsil ederler

Binek otonun satımı sırasında daha önce ayrılan ve kanunen kabul edilmeyen gider kaydedilen amortisman tutarı binek otonun satışından dolayı ikinci defa vergilendirmeye sebep olmamak için vergiye tabi kârdan indirilmelidir

Bu yüzden bu amortisman miktarını nazım hesaplarda takip edip vergiye tabi kârdan indirilmelidir

ÖRNEK: İşletmenin ana faaliyeti dışında kullandığı binek oto 10/10/97 tarihinde 2,000,000,000 TL+KDV'ye satılmıştır

Şimdiye kadar ayrılan amortisman tutarı 100,000,0000 TL' dır

Otonun alış bedeli 1,000,000,000 TL' dır

10/10/1997
120 ALICILAR 2,300,000,000
257 B

AMORTİSMAN 100,000,000
254 TAŞITLAR 1,000,000,000
391 HESAPLANAN KDV 300,000,000
679 O

DIŞI KÂRLAR 1,100,000,000
(Sabit kıymetlerden satılan otonun muhasebe kaydı)
10/10/1997
960 V TABİ OLMAYAN KÂRLAR 50,000,000
960 V TABİ OLM

KÂR KARŞILIĞI 50,000,000
/
Daha önce ayrılan ve kanunen kabul edilmeyen amortisman miktarının yeniden vergilendirilmemesi için nazım hesaba alınması (100,000/2 = 50,000,000)
Not: Yeniden değerleme yapılıyorsa 257 nolu hesapların ayrı ayrı takibi daha uygun olacaktır

Sonuç olarak binek otolarla ilgili yukarıda değinilen konuları kısaca özetleyerek yazımıza son verelim
- Binek oto alım satımı ile uğraşan bir işletme için binek oto bir ticari mal olup yüklenilen KDV bir defada indirilir ve bu otolar için amortisman ayrılmaz

- Binek oto işletmek için alındıysa (Nakliye, sürücü kursu, taksicilik, binek oto kiralama vs

) yüklenilen KDV üç eşit taksitte indirilecek, amortisman kıst değil tanı ayrılacak, yapılan giderlerin ve ayrılan amortismanların tamamı ticari kazançtan indirilebilecektir

- Binek oto işletmek için alınmadı fakat işletmenin ana faaliyeti için zorunlu ise, yüklenilen KDV indirilemeyecek, amortisman kıst değil tam ayrılacak, yapılan giderlerin ve ayrılan amortismanların tamamı ticari kazançtan indirilecektir

- Binek oto satımında daha önceki yıllarda ayrılan ve ticari kazançtan indirilemeyen kanunen kabul edilmeyen amortisman miktarı mali kara yanı vergiye tabi olan kâra dahil edilmeyecektir

- Binek oto alım ve satımı işi ile uğraşanlar tarafından satışta % 23 ikinci el satışlarda % 1 KDV uygulanır

- Binek oto banka kredisi ile iktisab edildiğinde, binek otonun iktisab edildiği yıldaki kredi yükünün maliyete alınması şart olup sonraki yıla tekabül eden kredi yükümün maliyete veya gidere alınması konusunda mükellef serbesttir

Sonraki yıla tekabül eden kredi yükünün maliyete alınması amortisman ayrılmasına ve yeniden değerleme yapılmasına engel teşkil etmez

Sonraki yılda oluşan ve maliyete alınan bu kredi yükü için de amortisman ayrılıp, yeniden değerleme yapılabilir

- Binek otonun iktisabı sırasında oluşan kur farklarının ilgili yılda oluşması, maliyete alınmasını gerektirmekte, sonraki yılda oluşanının maliyete veya gidere alınması konusunda mükellef serbest bırakılmaktadır

Sonraki yılda oluşan kur farkı için amortisman ayrılabilmekte ama yeniden değerleme yapılamamaktadır

YARARLANILAN KAYNAKLAR
-Gelir Vergisi Kanunu ve Tebliğleri
-Kurumlar Vergisi Kanunu ve tebliğleri
-V

U

K

ve tebliğleri
-K

D

V

Kanunu ve tebliğleri
-ÇANKAYA İslam (Mdv

Amortisman ve yeniden değerleme)
-ÖZBANK Atilla (Taşıtların özellik arzeden muh

k

)
-ŞENYÜZ Doğan (Türk Vergi Sistemi)
-Beyanname düzenleme kılavuzu (Hesap uzmanları derneği)
-Lebib Yalkın Mevzuat Yayınları

03-12-2011	#3
Şengül Şirin	Cevap : Binek Otomobil Alımı,kredi Ile Binek Otomobil Alımı,muhasebe Kaydı,binek Otobolin Ithal Edilmesi zorunlu değil midir? Bu giderin yarısı nasıl kabul edilmez? Belki de kanun koyucu bu nedenle olacak ki; 180 nolu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile bazı açıklamalar getirmiştir Bu açıklamalarda "işletmelerin nakliyecilikte kullandıkları binek otomobillerinin yanında esas faaliyet konusu yük ve yolcu taşımacılığı olmamakla birlikte işletmenin esas faaliyet konusuna giren işlerin yürütülmesi için kullanımı zorunlu olan ve münhasıran nakliye işlerinde de kullanılabilen taşıtları da kapsamaktadır Dolayısıyla bu şekilde kullanılan binek otomobillerin giderleri ile amortismanlarının tamamı gider olarak kaydedilebilecektir Diğer taraftan işte kullanılsalar dahi, işletmelerin esas faaliyet konularına giren işlemlerin yürütülmesi bakımından kullanımı zorunlu olmayan binek otomobillerin giderlerinin yarısı indirim konusu yapılabilecektir" denilmiş ve yukarıda pazarlama şirketi örneğini kanun koyucu da kabul etmiş olacak ki, işletmenin ana faaliyeti için zorunlu olan otoların giderlerini nakliye unsuru adı altında kabul etmiştir Ama diğer işte kullanılanları neden kabul etmediğini anlamak oldukça zordur Yukarıda benzinci örneğinde işletmenin ana faaliyeti için binek oto gerekli değil ama finansal açıdan zor duruma düşmemek ve tahsilatlarını zamanında yapması için bu binek oto zorunludur İşlerin yürümesi için daima sıcak paraya ihtiyaç vardır Bunu kanun koyucunun neden kabul etmediğini anlamak oldukça güçtür Yukarıdaki örnekten daha önemlisi, serbest meslek mensuplarının binek oto giderlerinin tamamının kabul edilmemesidir Bunun dayanağı nedir? Anlamak oldukça zor Herhalde kanun koyucu bu masrafların mükelleften tahsil edildiğini düşünüyor olmalı, bunu tefrik etmek oldukça zordur Burada yüze yakın mükellefi olan bir serbest muhasebeci mali müşavirin bu mükellefleri gezerken yaptığı benzin masrafını dikkate aldığımızda bu konunun ne kadar önem arz ettiğini daha iyi anlayabiliriz Serbest meslek erbabının mükelleflerine ayda bir kez uğradığını düşünsek dahi günümüz serbest pazar ekonomisi koşulları ve her an değişen vergi mevzuatını düşündüğümüzde, bu bile fazla iyimser olacaktır Kaldı ki bir mükellefe kimi zaman ay içinde birden fazla, iki defa hatta üç defa uğramak gerekebilir diğer uğrama sırasında yapılan yol masrafının mükelleften tahsil edildiğini düşünmek kanımca pek akla yatkın olmayacaktır Burada kanun koyucunun, mükellef ile serbest meslek erbabı arasında bu yol masrafları konusunda resmiyete dönüşmeyen bir ilişki olduğunu düşündüğü kanısındayım Başka bir neden bu giderlerin kabul edilmemesinin bir açıklaması olamaz Maliye Bakanlığı en kısa zamanda bu konu hakkında düzenleme yapmalı, serbest meslek mensuplarına büyük bir mali yük getiren oto masraflarını bir çözüme kavuşturmalı, en azından ticari kazanç sahiplerine tanıdığı hakları serbest meslek mensuplarına da tanımalıdır Son olarak Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununa göre ödenen vergilerin gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilemeyeceğini belirtmemiz gerekir BİNEK OTOLARIN SATILMASI Binek otoların satımı sırasında, binek oto satımı ile iştigal edenler yani binek otoyu ticari mal olarak değerlendiren işletmeler % 23 diğer işletmeler %1 KDV tahsil ederler Binek otonun satımı sırasında daha önce ayrılan ve kanunen kabul edilmeyen gider kaydedilen amortisman tutarı binek otonun satışından dolayı ikinci defa vergilendirmeye sebep olmamak için vergiye tabi kârdan indirilmelidir Bu yüzden bu amortisman miktarını nazım hesaplarda takip edip vergiye tabi kârdan indirilmelidir ÖRNEK: İşletmenin ana faaliyeti dışında kullandığı binek oto 10/10/97 tarihinde 2,000,000,000 TL+KDV'ye satılmıştır Şimdiye kadar ayrılan amortisman tutarı 100,000,0000 TL' dır Otonun alış bedeli 1,000,000,000 TL' dır 10/10/1997 120 ALICILAR 2,300,000,000 257 B AMORTİSMAN 100,000,000 254 TAŞITLAR 1,000,000,000 391 HESAPLANAN KDV 300,000,000 679 O DIŞI KÂRLAR 1,100,000,000 (Sabit kıymetlerden satılan otonun muhasebe kaydı) 10/10/1997 960 V TABİ OLMAYAN KÂRLAR 50,000,000 960 V TABİ OLM KÂR KARŞILIĞI 50,000,000 / Daha önce ayrılan ve kanunen kabul edilmeyen amortisman miktarının yeniden vergilendirilmemesi için nazım hesaba alınması (100,000/2 = 50,000,000) Not: Yeniden değerleme yapılıyorsa 257 nolu hesapların ayrı ayrı takibi daha uygun olacaktır Sonuç olarak binek otolarla ilgili yukarıda değinilen konuları kısaca özetleyerek yazımıza son verelim - Binek oto alım satımı ile uğraşan bir işletme için binek oto bir ticari mal olup yüklenilen KDV bir defada indirilir ve bu otolar için amortisman ayrılmaz - Binek oto işletmek için alındıysa (Nakliye, sürücü kursu, taksicilik, binek oto kiralama vs) yüklenilen KDV üç eşit taksitte indirilecek, amortisman kıst değil tanı ayrılacak, yapılan giderlerin ve ayrılan amortismanların tamamı ticari kazançtan indirilebilecektir - Binek oto işletmek için alınmadı fakat işletmenin ana faaliyeti için zorunlu ise, yüklenilen KDV indirilemeyecek, amortisman kıst değil tam ayrılacak, yapılan giderlerin ve ayrılan amortismanların tamamı ticari kazançtan indirilecektir - Binek oto satımında daha önceki yıllarda ayrılan ve ticari kazançtan indirilemeyen kanunen kabul edilmeyen amortisman miktarı mali kara yanı vergiye tabi olan kâra dahil edilmeyecektir - Binek oto alım ve satımı işi ile uğraşanlar tarafından satışta % 23 ikinci el satışlarda % 1 KDV uygulanır - Binek oto banka kredisi ile iktisab edildiğinde, binek otonun iktisab edildiği yıldaki kredi yükünün maliyete alınması şart olup sonraki yıla tekabül eden kredi yükümün maliyete veya gidere alınması konusunda mükellef serbesttir Sonraki yıla tekabül eden kredi yükünün maliyete alınması amortisman ayrılmasına ve yeniden değerleme yapılmasına engel teşkil etmez Sonraki yılda oluşan ve maliyete alınan bu kredi yükü için de amortisman ayrılıp, yeniden değerleme yapılabilir - Binek otonun iktisabı sırasında oluşan kur farklarının ilgili yılda oluşması, maliyete alınmasını gerektirmekte, sonraki yılda oluşanının maliyete veya gidere alınması konusunda mükellef serbest bırakılmaktadır Sonraki yılda oluşan kur farkı için amortisman ayrılabilmekte ama yeniden değerleme yapılamamaktadır YARARLANILAN KAYNAKLAR -Gelir Vergisi Kanunu ve Tebliğleri -Kurumlar Vergisi Kanunu ve tebliğleri -VUK ve tebliğleri -KDV Kanunu ve tebliğleri -ÇANKAYA İslam (Mdv Amortisman ve yeniden değerleme) -ÖZBANK Atilla (Taşıtların özellik arzeden muh k) -ŞENYÜZ Doğan (Türk Vergi Sistemi) -Beyanname düzenleme kılavuzu (Hesap uzmanları derneği) -Lebib Yalkın Mevzuat Yayınları __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır