Şengül Şirin
|
Cevap : Kapasite Raporu Nedir?kapasite Raporlarını Kim Düzenler?kapasite Raporlarını Düzenleme Esasları
6 Geçici Kapasite
Raporları :
61 Ön Kapasite Raporu düzenlenmiş, ancak montajını bu süre içerisinde tamamlayamayan veya geçerli nedeni olan tesislere , tesisin son durumuna göre bir yıl süreli olmak üzere ve kapasite raporunda yıllık tüketim kapasitesi (Tablo IV ) bölümünün alt kısmına gerekçesi yazılmak koşuluyla geçici kapasite raporu düzenlenebilir
62 Geçici kapasite raporları, kriteri hazırlık safhasında olanlar ile, işletmede üretimin aksamasına neden olacak makul bir sebebe dayanması halinde ve ilgili Odanın bu durumu bildirerek Birlikten talep etmesi halinde geçici olarak onaylanabilir Ancak bu gibi hallerde kapasite raporunun ne kadar süre ile geçerli olduğu Birlikçe Tablo IV’ de belirtilir
63 Bu süre belirtilmeyip sadece “geçici olarak onaylanmıştır“ ibaresini taşıyan kapasite raporları sadece bir yıl süre ile geçerlidir
64 Bu sürelerin bitiminden önce kapasite raporlarının, raporu tanzim eden oda tarafından kati kapasite raporu haline dönüştürülmesi için yenilenmesi gerekir
7 Serbest Bölgelerdeki Firmalara Kapasite Raporu Düzenlenmesi ( BYK Kararı : 2005/1130)
71 Serbest Bölgelerdeki yabancı firmalara, ilgili Sanayi Odaları tarafından üyelik şartı aranmaksızın, Dış Ticaret Müsteşarlık tarafından verilen faaliyet ruhsatı esas alınmak suretiyle kapasite raporu verilebilir
V KAPASİTE KRİTERLERİNİ UYGULAMA ESAS VE YÖNTEMLERİ :
Kapasite tespiti yapılırken tesisin günde 8 saat, yılda 300 gün çalıştığı kabul edilir Üretim kapasitesi ile ham ve yardımcı madde ihtiyaçları bu esasa göre hesaplanır
Teknolojik sebeplerden ötürü kesintisiz çalışma zorunluluğu bulunan tesislerde, bu husus belirtilerek, günde 24 saat üzerinden kapasite tespiti yapılır (Örneğin; seramik fabrikaları, çimento fabrikaları, ark ocakları, cam fabrikaları, petrol rafinerileri, tuğla kiremit fabrikaları ile sentetik iplik ve sentetik elyaf fabrikalarında olduğu gibi)
300 günün üzerinde çalışma zorunluluğu olan bir kısım tesislerde (seramik, cam, çimento vb gibi) bu zorunluluk belirtilerek kapasite tespiti yapılabilir Ancak bu tesislerin, tamir ve bakım için zorunlu duraklamaları da göz önüne alınmalıdır
KAPASİTE TESBİT YÖNTEMLERİ:
1 Kapasite raporlarının tanziminde Kapasite Esasları Kitabında belirtilen esaslar ile Birlikçe yapılacak duyurularda belirtilen prensip, tarif, yöntem ve kriterlere uyulması şarttır
2 Bu kitapta, kapasite tespiti için kriter mevcut ise, bu kriterler dikkate alınarak üretim ham ve yardımcı madde kapasiteleri hesaplanır
3Tesbit edilmiş bir kriter mevcut değilse;
Tespit edilmiş bir kriter mevcut değilse;
Üretimin çeşitli safhalarında ( bu safhalar genellikle hammadde hazırlama, şekillendirme, imalat, ambalajlama safhalarıdır) kronometre yöntemiyle darboğaz araştırması yapılarak kapasite tespit edilir Darboğaz araştırması yapılırken kapalı ve açık sahanın yükleme, boşaltma, hammadde ve mamul madde depolama işlemlerine elverişli olup olmadığının araştırılması gerekmektedir
İmalat belirli bir formüle göre cereyan ediyor ise, bu formül yardımıyla reaksiyon süresi nazarı dikkate alınarak kapasite hesabı yapılabilir
Yukarıda belirtilen durumlara uymayan hallerde son yılın (şayet varsa son üç yılın) fiili üretim ve sarfiyatı esas alınır ve eksperin uygun bulduğu bir gelişme payı ilavesiyle bir tespit yapılabilir (Maden çıkartılması, tiner, neft gibi imalatlar, kağıt vb kesim işlemleri) Ancak bu gelişme payı hiçbir zaman % 25’i geçmemelidir
4 Fason iş yaptıran firmalara kapasite raporu düzenlenemez
5 Aynı çatı altında birden fazla firmaya ait işyeri mevcut ise ve her biri için ayrı ayrı kapasite raporu düzenlenmesi talep edildiğinde, makine ve tesisatın bina içinde birden fazla işyeri olduğu görüntüsünü vermesi, muhasebe ve işçi kayıtlarının farklı olmasına dikkat edilmesi gerekir
6 Aynı firmanın farklı yerlerde işyerleri bulunduğu takdirde her biri için ayrı ayrı kapasite raporu düzenlenebilir Ancak aynı üretimi tamamlayan farklı işyerleri varsa tek raporda birleştirilmesi gerekir
7 Komple sınai tesislerin bir bölümünün kiraya verilmesi halinde, kiralayan firmalara veya taşeron firmalara kapasite raporu düzenlenemez (Örnek : komple yağ tesisleri, un ve yem fabrikaları, çimento fabrikaları, vb)
Seri İmalat Tanımı :
Seri halde yapılan üretim için tezgah ve yardımcı makineler ile yeterli sayıda çalışan işçilerden oluşan bant sistemi veya planlanan üretime göre dizilmiş tezgah grubunun olması şartı ile, kapasite hesabı eksper tespitleri de göz önüne alınarak seri üretim olarak hesaplanır
Teknolojik Zorunluluk
:
İmalat durdurulduğu zaman, makine ve tesisatta büyük hasar meydana gelir ve işletmede büyük hammadde ve enerji kayıplarına neden olunursa, o işletmede teknolojik zorunluluk vardır Bu nedenle imalat günde üç vardiya devam ederVI KAPASİTE
RAPORUNDA YER ALAN TERİMLERİN TANIMI VE ODALARCA DOLDURULMASI ESASLARI :
1 Odası : Kapasite raporunu tanzime yetkili Odanın ismi,
2 Sanayi Sicil No : Varsa Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca verilen Sanayi Sicil Numarası,
3 Ticaret Sicil No : Ticaret Sicil Memurluklarınca verilen numara,
4 Oda Sicil No : Odaların kendi bünyelerinde üyelerine verdikleri numara,
5 Ön kapasite: Ön kapasite raporları için büyük harflerle “ÖN” kelimesi kapasite raporu ibaresinin üst ortasına ve her sayfasına yazılır
6 Rapor Tarihi : Kapasite raporunun tanzimi tarihi, Oda tarafından verilecek ,
7 Rapor No : Odanın kendi bünyesinde kapasite raporlarına verdiği sıra numarası,
8 Firma Ünvanı : Ticaret sicilinde tescil ve ilan edilen ünvan,
9 İş Yeri ve Büro Adresi: Firmanın işyeri ile büro olarak kullandığı yerin açık adresi (il, ilçe, mahalle, cadde, sokak, bina ve daire no’su veya ada ve parsel no’su vb)
10 Telefon ve faks numaraları :Alan koduyla birlikte işyeri ve büro telefon ve telefaks numaraları yazılacak Ayrıca e-mail ve internet adresi de yazılabilir
11 Üretim Konusu : Firmanın ürettiği başlıca mamullerdir (Tablo II’deki üretimleri kapsayan mamullerin genel adı),
12 İşyeri Durumu : Tesisin üzerine kurulduğu arazi sahası, kullanılan kapalı saha (katlar dahil) (M2) inşaatın tipi (çelik kontrüksiyon, betonarme, karkas vb)ve mal sahibi veya kiracı olduğu,
13 Sermaye Kıymetler Durumu: Arazi ve bina ile makina ve tesisat değerleri, diğer sabit kıymetler ve döner sermaye, firmaların ilgili belge ve kayıtlarına göre beyan edecekleri değerler dikkate alınarak doldurulur
Kiralık olan arazi ve bina ile makina ve tesisat değerleri yazılmayacaktır
Tescilli sermaye firmanın Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilen sermayesidir
Şahıs firmalarında tescilli sermaye beyan esası üzerinden alınır
14 Personel Durumu :Firmanın Sosyal Sigortalar Kurumu’na verdiği prim bordrolarında yer alan mühendis, teknisyen, usta, işçi ve idari personelin ortalama sayısı, yeni kurulan tesislerde ekspertiz tarihindeki sigortalı personel sayısı, ön kapasite raporlarında ise, varsa fizibilite raporundaki işçi sayısı, yoksa eksper heyetince uygun görülecek sayı yazılır
Çıraklık mukavelesi ile çırak çalıştıran iş yerlerindeki mukaveleli çırak adedi işçi sütununun altına ilave edilir Bu çıraklar kapasiteye tesir eden hesaplamalarda dikkate alınmaz
15 Yabancı Sermaye : Kapasite ile ilgili tesiste yabancı sermaye varsa ülkesi ve sermaye oranı belirtilir
16 Gayri Maddi Hak : Gayri maddi haklardan herhangi birini kullanıyorsa o kutu işaretlenir ve sağ tarafa ülkesi yazılır
17 Kalite Kontrol Cihazı, Labaratuvarı ve Arıtma Tesisi : Varsa kare işaretlenir
18 Makina ve Tesisat (Tablo I): Tesiste mevcut makina ve teçhizatın ismi, teknik özellikleri ve kapasite hesaplanmasında esas alınan tüm bilgiler her makina ve teçhizat için ayrı ayrı belirtilecektir
Şayet makina ve teçhizat bu sahifeye sığmazsa ek sahife kullanılabilir
Kapasite Esasları kitabında puanlamayı gerektiren makina ve cihazlar için puanlar yazılır Yerli veya ithal makinalar durumuna göre işaretlenir Motor gücü, beygir gücü cinsinden (HP) yazılır Motor gücünün dışında elektrik enerjisi ile çalışan bir cihaz mevcut ise (rezistans kaynak trafoları gibi) bunları da çektiği elektrik enerjisi KW cinsinden yazılır Puanlar, motor güçleri ve çekilen enerji miktarları eksperler tarafından toplanarak toplam hanesine yazılacaktır
Diğer taraftan tesiste mevcut kontrol labaratuvarı cihaz ve aletleri belirtilir
Tesiste kiralanmış makina ve tesisat varsa Tablo I’in altına “Kiralanmış Makina ve Tesisat başlığı ilave edelir ve kiralama süresi sonu ve kiraya veren firmanın TSicil No’su ve ünvanı da açıklanır
Kiraya veren firmanın geçerli kapasite raporu varsa ve kalan makina-tesisat ile üretime devam edebiliyorsa, kiraya verilen makina tesisat Tablo I’ den çıkarılarak yeni kapasite raporu düzenlenir Veya kapasite raporunda kiraya verilen makina ve tesisatın üretimi ile ilgili bölümü içeren iptal yazısı gönderilir Kapasite raporundaki diğer kısımlar geçerliliğini korur Firmanın makina ve tesisatının tamamı kiraya verilmiş veya eldeki makina tesisat ile üretime devam edemeyecek durumda ise Oda kapasite raporunun iptali ile ilgili (Ek: 3) yazısını Birliğe gönderir
19 Kapasite hesaplama tablosu (Tablo III): Firmaya ait kapasite raporunun hangi maksatla düzenlendiği; ön kapasite, ilk kapasite (oda ve ünvan değişikliği), yenileme (süre dolumu), Tevsi durumlarında kutular işaretlenir Bu tabloda kapasite hesapları, kapasite esasları kitabında belirtilen yöntem ve kriterlere göre yapılmalıdır
20 Üretilen Mallar (Tablo II) : Bu tabloya; üretilen malın ismi, özelliği miktarı ve birimleri Tablo III’deki hesaplamalar göz önünde tutularak genel tanımlardan kaçmak suretiyle ayrı ayrı yazılmalıdır
21 Yıllık Tüketim Kapasitesi (Tablo IV) : Kapasite hesap tablosunda ve neticeleri gösterilmiş olan ana ve yardımcı tüketim maddeleri ile ambalaj maddelerinin cinsleri birimleri ve miktarları ayrı ayrı (rakamla ve yazıyla) yazılır Ana ve yardımcı madde isimlerinin yazılmasında o maddelerin teknik isimlerinin yazılmasına dikkat edilmeli, marka ticari ve özel isimlerden kaçınmalıdır
22 Eksper heyeti tarafından düzenlenen kapasite raporları Oda yetkililerince tetkik edilip, kaç sahifeden ibaret olduğu ve varsa o firmaya ait eski kapasite raporunun Birlikçe verilmiş onay tarihi ve no’su da yazılmak suretiyle “eski kapasite raporunu hükümsüz kılar” kısmı doldurulur Oda onay hanesi, Oda mührü veya kaşesi ile mühürlenip imzalanır İmza atanların mutlaka isim ve ünvanları yazılmalıdır
23 Matbu kapasite raporlarına sahife ilavesi yapıldığı takdirde, her ilave sahifenin baş kısmına Odası ve firma ünvanı açık olarak yazılmalı ve bu ek sahifeler Oda mühürü veya kaşesi ile mühürlenmelidir
24 Tanzim edilmiş olan bu kapasite raporlarına örneği ilişik sevk yazısı ile Oda tarafından Birliğe gönderilir Birliğe gönderilecek kapasite raporlarında her firma için ayrı ayrı sevk yazısı düzenlenecektir (EK 1)
25 Kapasite raporları ile ilgili olarak Birliğimize yapılacak müracaatlarda Birliğin onay tarih ve numarası mutlaka belirtilecektir
26 Kapasite raporları bilgisayarda veya daktiloda okunaklı bir şekilde doldurulması, eksperlerce raporlarda yapılan düzeltmelerin parafe edilerek mühürlenmesi gerekir
27 Kapasite raporlarının onaylanması aşamasında Oda onayı aranacaktır Fotokopilerin onayında ise Birlikçe onaylanmış nüshalardan çekilen fotokopiler “Aslının Aynı” kaşesi basılarak onaylanacaktır
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|