Kaşıkçılık Nedir? Kaşıkçılık Mesleğinin Özellikleri

**Şengül Şirin** · 12-21-2010

Kısaca Kaşıkçılık

Kaşıkçılık Mesleği

Kasikcilik, Anadolu’da, ilk kasiga, Çatalhöyük ve Hacilar’da rastlanmistir

(M

Ö

7-6 binyil)

Kasiklar Anadolu’da yapildiklari malzemeye göre adlandirilir

Önce topraktan yapilan kasiklar daha sonra tahtadan ve madenden yapilmaya baslandi

Tahta kasiklar daha çok simsir, ardiç, gürgen, mese, armut, karaagaç, gibi agaçlardan, metal kasiklar ,demir, bakir, pirinç, gümüs ve altindan yapilir

Anadolu’da kasiklari ile ünlü merkezler arasinda Konya, Akseki, Kas, Gedi, Gevye tarakli, Bolu, Kastamonu, Bergama, Bursa, Eskisehir, Anamur, Silifke özellikle anilabilir

Kaşıkçılık Tarihçesi

İnsanoğlunun tarihin bu eski dönemlerinden başlayarak kullandığı kaşık tahtadan, madenden veya kemikten yapılır

Büyük kepçelerle kahve ve sütlü tatlıların kaşıkları sadece madendendir

Anadolu’ya baktığımızda, geleneksel olarak yemek türlerine göre kaşıkların gruplandırıldığı görülür

Çorba, pilâv, hoşaf, yemek, tatlı, sütlü tatlı, kahve, kavurma, dağıtma (servis) kaşıklarından başka hiç kullanılmayan süs kaşıkları, kaşık kullanımının ne kadar yaygın ve zengin olduğunu ortaya koyar

Bu kaşık türlerinin her bir grubu, kendi geleneksel özellikleriyle belirgindir

Yumurtanın uzunlamasına ikiye bölünmüş gibi olan çorba kaşığı, asla hoşaf için kullanılmaz

Hoşaf kaşığı tam bir daire biçiminde olup, bir kürenin ikiye bölünmüş görüntüsündedir

Sapları çorbanınki gibi geniş olmayıp, yuvarlak ve incedir

Genellikle sap ve ağız bölümleri ayrı malzemeden yapılır

Kavurma kaşıklarının çukurluğu az, ama sapı uzuncadır

Yemek kaşıklarının derinliği çorba ve pilâv kaşıklarından daha azdır

Tatlı kaşıklarının malzemesi, ağız kısımlarında şimşir veya kemiktir

Sapları ise fildişi, mercan, sedef gibi değerli malzemeden yapılır

Türkiye’de kaşıklarla ilgili olarak çok zengin ve yaygın bir gelenek yaşamıştır ve günümüzde de, sanayinin ağır basmasına rağmen bu gelenek ve etrafında oluşan folklor malzemesi yaşatılmaktadır

Zamanında Konya’da, Kütahya’da, Akseki’de, Geyve’de, Gediz’de, Tokat’ta, Kastamonu’da çok rağbet gören kaşıkçılık sanatı, gün geçtikçe eski ustalarını kaybetmekte ve yeni yaratıcılara artık kavuşamamaktadır

Kaşıkçılık Sanatı

Kaşıkçılık, Anadolu’nun bazı yörelerinde günümüzde de sürdürülen el sanatlarındandır

Özellikle Konya’da Selçuklular döneminden bu yana sürdürülen tahta kaşık yapımı bir çok ilimizde devam etmektedir

Tahta kaşık yapımında genellikle şimşir, meşe veya armut gibi ağaçlar kullanılmaktadır

Küçük keser, törpü yardımıyla şekillendirilen kaşıklar genellikle Akseki, Gediz, Taraklı bucaklarında yapılmaktadır

Günümüzde yemek kaşıkları yanında süs, oyun kaşıkları da yapılmaktadır

Zımpara ile temizlenen kaşıklar üzerine çeşitli resimler, bezemeler, yazılar basılıp, boyanır cilalanarak satışa sunulmaktadır

12-21-2010	#1
Şengül Şirin	Kaşıkçılık Nedir? Kaşıkçılık Mesleğinin Özellikleri Kısaca Kaşıkçılık Kaşıkçılık Mesleği Kasikcilik, Anadolu’da, ilk kasiga, Çatalhöyük ve Hacilar’da rastlanmistir(MÖ 7-6 binyil) Kasiklar Anadolu’da yapildiklari malzemeye göre adlandirilir Önce topraktan yapilan kasiklar daha sonra tahtadan ve madenden yapilmaya baslandi Tahta kasiklar daha çok simsir, ardiç, gürgen, mese, armut, karaagaç, gibi agaçlardan, metal kasiklar ,demir, bakir, pirinç, gümüs ve altindan yapilir Anadolu’da kasiklari ile ünlü merkezler arasinda Konya, Akseki, Kas, Gedi, Gevye tarakli, Bolu, Kastamonu, Bergama, Bursa, Eskisehir, Anamur, Silifke özellikle anilabilir Kaşıkçılık Tarihçesi İnsanoğlunun tarihin bu eski dönemlerinden başlayarak kullandığı kaşık tahtadan, madenden veya kemikten yapılır Büyük kepçelerle kahve ve sütlü tatlıların kaşıkları sadece madendendir Anadolu’ya baktığımızda, geleneksel olarak yemek türlerine göre kaşıkların gruplandırıldığı görülür Çorba, pilâv, hoşaf, yemek, tatlı, sütlü tatlı, kahve, kavurma, dağıtma (servis) kaşıklarından başka hiç kullanılmayan süs kaşıkları, kaşık kullanımının ne kadar yaygın ve zengin olduğunu ortaya koyar Bu kaşık türlerinin her bir grubu, kendi geleneksel özellikleriyle belirgindir Yumurtanın uzunlamasına ikiye bölünmüş gibi olan çorba kaşığı, asla hoşaf için kullanılmaz Hoşaf kaşığı tam bir daire biçiminde olup, bir kürenin ikiye bölünmüş görüntüsündedir Sapları çorbanınki gibi geniş olmayıp, yuvarlak ve incedir Genellikle sap ve ağız bölümleri ayrı malzemeden yapılır Kavurma kaşıklarının çukurluğu az, ama sapı uzuncadır Yemek kaşıklarının derinliği çorba ve pilâv kaşıklarından daha azdır Tatlı kaşıklarının malzemesi, ağız kısımlarında şimşir veya kemiktir Sapları ise fildişi, mercan, sedef gibi değerli malzemeden yapılır Türkiye’de kaşıklarla ilgili olarak çok zengin ve yaygın bir gelenek yaşamıştır ve günümüzde de, sanayinin ağır basmasına rağmen bu gelenek ve etrafında oluşan folklor malzemesi yaşatılmaktadır Zamanında Konya’da, Kütahya’da, Akseki’de, Geyve’de, Gediz’de, Tokat’ta, Kastamonu’da çok rağbet gören kaşıkçılık sanatı, gün geçtikçe eski ustalarını kaybetmekte ve yeni yaratıcılara artık kavuşamamaktadır Kaşıkçılık Sanatı Kaşıkçılık, Anadolu’nun bazı yörelerinde günümüzde de sürdürülen el sanatlarındandır Özellikle Konya’da Selçuklular döneminden bu yana sürdürülen tahta kaşık yapımı bir çok ilimizde devam etmektedir Tahta kaşık yapımında genellikle şimşir, meşe veya armut gibi ağaçlar kullanılmaktadır Küçük keser, törpü yardımıyla şekillendirilen kaşıklar genellikle Akseki, Gediz, Taraklı bucaklarında yapılmaktadır Günümüzde yemek kaşıkları yanında süs, oyun kaşıkları da yapılmaktadır Zımpara ile temizlenen kaşıklar üzerine çeşitli resimler, bezemeler, yazılar basılıp, boyanır cilalanarak satışa sunulmaktadır __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır