Şengül Şirin
|
Polimer Nedir? Polimerlerin Mekanik Özellikleri
Polimerler; çoksayıda molekülün kimyasal bağlarla düzenli bir sekilde bağlanarak oluşturdukları yüksek molekül ağırlıklı bileşiklerdir “Poli” Latince bir sözcük olup çok sayıda anlamına gelir Polimerler “monomer” denilen birimlerin bir araya gelmesiyle oluşmaktadır Buna basit bir örnek olarak “Polistren” verilebilir Polistren birçok stren monomerinin monomerinin bir araya gelmesi ile oluşmuştur
Yukarıda görüldüğü gibi stren monomerinin polimerizasyonu ile bu monomeri çok sayıda içeren polistren elde edilmektedir
Organik kimyacılar ondokuzuncu yüzyılın ortalarında bazı denemelerinde rastlantısal olarak yüksek molekül ağırlıklı maddeler sentezlediler Bu yüzyılın ikinci yarısından itibaren polimer konusundaki araştırmalar gelişmiş ve yeni polimer türleri geliştirilmiştir Bu alanın öncüsü Alman kimyager Herman Stauding
Herman Stauding ilk defa polimerizasyon koşullarının polimer oluşumu üzerine etkisini tanımlamıştır Stauding kimyanın bu alanında yaptığı çalışmalarla 1953 yılında Nobel ödülünü almıştır Bu alanda ilk kez çalışan araştırmacılar doğal polimerleri taklit ederek işe başlamışlar ve 1930 yılında Wallace Carothers Nylonu sentezlemeyi başarmıştır Endüstriyel organik kimyacılar ise daha çok polimer kimyası alanına kayarak çalışmalarını bu yönde sürdürmeye başlamıştır Bunun sonucu olarak günümüzde sayısız polimer türü geniş bir uygulama alanın da çeşitli amaçlar için kullanılmaktadır Aşağıda yaygın olarak kullanılan bazı polimerlerin formülleri ve sentezlendikleri monomerler gösterilmiştir İkinci dünya savasından bu yana birçok polimer laboratuarlar da üretilmiş ve ayrıca birçok polimer endüstriyel ölçekte üretilmeye başlamıştır
Polimerler yapılarına göre sınıflandırılabilirler Bir polimer tekbir monomer biriminin tekrarlanmasından oluşuyorsa buna “homopolimer” denir Örnek olarak, etilenden elde edilen polietilen ve strenden elde edilen polistren verilebilir
Eğer polimer molekülü iki farlı monomerin birleşmesinden oluşuyorsa buna “kopolimer” denir Kopolimerlerin çeşitlerini üçe ayırabiliriz
1 Ardaşık kopolimer
2Blok kopolimer
3 Düzensiz kopolimer
Polimer zincirler ister homopolimer ister kopolimer olsun, üç farklı formda buluna bilirler
1 Doğrusal
2 Dallanmış
3 Çapraz Bağlı
02 Polimerlerin Molekül Ağırlıkları
Polimerlerin fiziksel özellikleri molekül ağırlığı ile ilişkilidir Bu nedenle polimerlerden beklenen fiziksel özellikleri gösterebilmeleri için belirli bir molekül ağırlığına sahip olmaları gerekir
Genellikle molekül ağırlığının artması ile yapıda moleküller arası çekim artmakda ve buda polimerin mekanik ve ısı özelliklerini etkilemektedir Polimerlerin molekül ağırlıkları, jel geçirgenlik kromatografisi, viskozimetrik ölçüm, ozmotik ve basınç ışık saçılması gibi yöntemlerle belirlenebilir
03 Polimerlerin Sentezi
0301 Serbest Radikal Polimerleşmesi
Zincir polimerleşmesinin radikaller üzerinden yürüyen türüdür Serbest radikal polimerleşmesi üç aşamadan oluşur
Başlangıçta monomer molekülleri çeşitli yöntemler kullanılarak radikal haline dönüştürülür Radikal oluşumu, ısı, fotokimyasal, radyasyon veya çeşitli başlatıcılar tarafından sağlanır Bu amaçla ortamda radikal oluşturmak için en yaygın yöntem ortama dışarıdan bir başlatıcı eklemektir Başlatıcı, radikal oluşturarak vinil grubundaki çift bağa atak yaparak polimerizasyon işlemini başlatmış olur Başlatıcı olarak çeşitli peroksitler, diazo bileşikleri ve redoks çiftleri kullanılır
Peroksit başlatıcılardan en yaygın kullanılanı benzil peroksittir Bu başlatıcı ısı ile kolaylıkla parçalanarak serbest radikal oluşturmaktadır Aşağıdaki şekilde benzil peroksit ısı etkisi ile parçalanarak iki tane serbest radikale dönüşmektedir
Daha sonra başlama aşamasında oluşan radikaller monomer molekülündeki çift bağa atak yaparak polimerizasyonu başlatırlar Şekilde başlatıcıdan oluşan radikaller etilen molekülündeki çift bağdan birini kırıp yeni bir radikal oluştururken böylece polimerizasyon reaksiyonunu da başlatmış olmaktadır
Oluşan yeni radikaller ortamda bulunan monomerler ile reaksiyona girerek polimer zincirinin büyümesine neden olurlar
Polimerizasyon ilerledikçe polimer zinciri büyür ve molekül ağırlığı artar Polimerizasyonun bu aşamasında artık ortamda monomer sayısı azalmıştır Bu nedenle ortamdaki radikaller sönümlenmeye başlar
Ortamdaki radikaller çeşitli yollar ile (dallanma yeni çift bağ oluşturma veya bir başka radikal ile reaksiyona girerek) sönümlenir ve polimerizasyon işlemi tamamlanır
0302 İyonik Polimerizasyon
Zincir polimerizasyonu serbest radikaller üzerinden olduğu kadar iyonlar ve koordinasyon kompleks yapıcı ajanlar üzerinden de yürüyebilir Bir vinil monomerinin hangi mekanizma üzerinden polimerleştirileceği, sübstüye gruba bağlıdır Örneğin halojenlenmiş viniller (vinilklorür, vb gibi) ve vinil esterler yalnızca radikallerle polimerleştirilirler Eğer, vinil monomerine elektron verici gruplar takılmışsa yalnızca katyonik polimerizasyon söz konusudur
İyonik polimerizasyon genellikle katalizörlerin ayrı bir fazda bulunduğu heterojen sistemleri içerir Reaksiyon hızı radikal polimerizasyonuna göre çok hızlıdır Bazı durumlarda reaksiyon hızını kontrol etmek için polimerizasyon işlemi çok düşük sıcaklıklarda gerçekleştirilir
0303 Kondenzasyon Polimerizasyonu
Kondenzasyon polimerleri benzer veya farklı yapıdaki poli-fonksiyonel monomerlerin, genellikle küçük bir molekül çıkararak reaksiyona girmesiyle elde edilir Burada en önemli koşul monomerlerin poli-fonksiyonel oluşudur OH, COOH, NH2, gibi fonksiyonel gruplardan en az iki tane taşıyan monomerler esterleşme, amidleşme, vb gibi reaksiyonlarla, küçük moleküller çıkararak, kondenzasyon polimerlerini oluşturular Poliüretanların elde edildiği üretan oluşumu ve naylon 6′ nın elde edildiği kaprolaktam halka açılması gibi, küçük molekül çıkısı olmadan doğrudan monomerlerin katılması seklinde yürüyen polimerizasyon reaksiyonları da genellikle bu grup içinde değerlendirilir
04 Polimerizasyon İşlemleri
0401 Yığın Polimerizasyonu
Bu tür polimerizasyonda monomer, içine uygun bir baslatıçı ilave edildikten sonra, belli sıcaklık ve basınçta doğrudan polimerleştirilir Bu prosesin en önemli özelliği oldukça saf polimerlerin üretilebilmesidir Proseste, polimerizasyon sonucu oluşan ürün, üretim sonrası ayırma, saflaştırma, vb gibi prosesleri gerektirmez, doğrudan satışa sunulabilir Ayrıca, diğer proseslere göre daha ucuz makina ve teçhizat gerektirdiğinden, basit ve ekonomik bir proses olarak değerlendirilir
Bu prosesin en önemli dezavantajı ortaya çıkan ısının ortamdan kolay kolay uzaklaştırılamayışı, dolayısıyla sıcaklık kontrolünün güç olmasıdır Bu hususa özellikle radikal polimerizasyonunda dikkat edilmelidir Bu tür polimerizasyonlar şiddetli ekzotermiktir ve yüksek molekül ağırlıklı polimer moleküllerinin hemen oluşması ortam viskozitesinin hızla artmasına neden olur Sıcaklık kontrolü son derece zorlaşır Yerel sıcaklık artışları, polimerin bozunmasma ve monomerin kaynaması sonucu gaz oluşumuna, hatta şiddetli patlamalara neden olabilir
0402 Süspansiyon Polimerizasyonu
Bu polimerizasyon tekniği endüstiride büyük miktarlarda polimer üretiminde yaygın olarak kullanılmaktadır Bu polimerizasyonu sonucu polimerizasyon şartlarına bağlı olarak 50 – 1000 mikrometre çapında, gözenekli veya gözeneksiz partiküller elde edilir Süspansiyon polimerizasyonunda iki faz vardır
Monomer fazı
Dağıtma fazı
Bir polimer süspansiyon polimerizasyonu için kullanılacaksa dikkat edilmesi gereken ilk özellik monomerin dağıtma fazındaki çözünürlüğüdür Monomerin, dağıtma fazındaki çözünürlüğünün çok düşük olması gerekir Bu amaçla hidrofilik monomerler için yağ ve petrol eteri gibi hidrofobik sıvılar kullanılır Hidrofobik monomerler için de su, dağıtma fazı olarak kullanılır Monomer damlacıkları yapısında çözünmüş olarak başlatıcıyıda içerirler Isı vb etkiler ile polimerizasyon reaksiyonunun başlatılır Reaksiyon sonucunda her monomer damlası bir polimer partiküle dönüşür
Süspansiyon polimerizasyonunda karşılaşıbilecek en büyük sorun partiküllerin birbirlerine yapışarak birikmesidir Bunu eklemek için dağıtma fazına partikülleri stabil olarak ortamda tutabilecek stabilizör maddeler eklenir Partikül çapı kullanılan stabilizatöre ve ortamın karıştırılma hızına bağlı olarak değişir
0403 Emülsiyon Polimerizasyonu
Emülsiyon polimerizasyonunda birbiri ile karışmayan iki faz söz konusudur Monomer fazı dağıtma fazı içinde emüsyon halinde dağıtılmıştır Süspansiyon polimerizasyonundan farklı olarak burada başlatıcı dağıtma fazında çözünmüştür Çeşitli emülsiyon yapıcı maddeler kullanılarak monomer fazı dağıtma fazı içinde emülsiyon halde stabil olarak tutulur Bunlardan en yaygın kullanılan sodyumdodesilsülfattır Bu polimerizasyon tekniği ile 1 mikrometre civarında tek düze küresel partiküller elde edilir
0404 Dispersiyon Polimerizasyonu
Bu polimerizasyon tekniği ile 1 – 10 mikrometre arasında tekdüze küresel polimer partiküller elde edilir Dispersiyon polimerizasyonunun özelliği monomer fazı, dağıtma fazında çözünmektedir ama polimerizasyon işleme sonunda oluşan polimer dağıtma fazında çözünmemektedir
Polimerlerin Mekanik Özellikleri
Mekanik Dayanımı: Bir kuvvet yüklenmesi karşısında malzemenin kendi şeklini değiştirmemek için gösterdiği dirençtir
Reoloji: Fizikte deforme olabilen malzemeleri inceleyen bilim dalıdır Bir polimerik malzemenin dıştan gelen bir etkiye karşı göstereceği tersinir veya tersinmez deformasyonlardan ibaret mekanik davranışları inceleyen bilim dalıdır
Deformasyon: Malzemenin bilinen bir gerilim altında akması, akışkan davranış göstermesi ve boyut değiştirmesidir
Viskozite(=Akmazlık): Polimerik malzemenin akmaya karşı gösterdiği dirençtir
- Elastik deformasyon = Tersinir deformasyon
- Viskoz deformasyon = Tersinmez deformasyon
Sürünme(=Creep): Uzun süre gerilim altında kalmaktan dolayı malzemenin içinde tersinmez deformasyonların birikmesi sonucu malzemedeki yapı taşlarının birbiri üzerinde akmasıdır
Viskoelastik malzeme hem viskozluk hem de elastiklik özellikli olabilir
Kauçuksal Elastiklik (=Elastromer) : Küçük gerilimler altında yüksek orandaki tersinir gerilim kauçuksal elastikliğin temel özelliğidir O halde;
- Hızlı uzama gösterirler (%500)
- Enerji kaybetmeme özelliği (tersinir olduğu için)
- Maksimum uzamada yüksek gerilim direnci ve yüksek modül değerine sahip olmalı
- Polimerin molekül ağırlığı yüksek olmalı
- Polimer zincir hareketlerinin kolay olması için Tg(çalışabilme sıcaklığı) nin üstünde olmalıdır
- Polimer kararlı durumda yani üzerine hiçbir kuvvet uygulaması yok iken amorf olmalıdır
- Polimer zincirleri arasında tersinir deformasyonu sağlayacak şekilde ağ gibi çapraz bağ olmalıdır
- Zincirler hareket ederler
Elastik Modülüs:
? = Gerilme Kuvveti = f/(ab) alanı
t= Uzama = ΔL/Lo (orjinal uzunluk)
Elastik Modülüs: /t
Bu oran ne kadar yüksek olursa o kadar sağlam olur
Vigoisson’s oranı: Daralma ile gerilimin birbirine mutlak oranıdır
Vigoisson’s oranı = δd (Enine daralma)/ δb (Boyuna Uzama)
Bazı maddelerin Elastik modülüsleri
Malzeme Elastik Modülüs (mPa) Poisson’s Oranı
Elmas 80×104 02
Çelik 22×104 028
Bakır 17×104 034
YYPE (Yüksek Yoğunluklu Polietilen) 7×104 -
MMA 37×103 033
PS 34×103 033
Doğal Kauçuk 1 05
Nylon 66 2×103 04
AYPE 200 04
Gerlim- Gerinim Eğrileri:
Bu eğrilere göre sert kırılgan dayanıklı yumuşak zayıf olarak adlandırılıyor
1)
- Elastik deformasyon var
- Yüksek gerilimde kırılgan
2)
- Polimer malzeme plastik deformasyona uğramıştır Çünkü yüksek gerilimde eğim değişmiştir
- Polimer plastik deformasyonun hemen başlangıcında yine kırılgan olarak kopar
- Bu tür davranış Tg altındaki amorf polimerlerde görülür
3)
- Akma veriminin sonrasında polimer plastik deformasyonun devamında soğuk çekme başlangıcında kırılma olur
- Gerilim direncinde kopmadan önce görülen artış deformasyon sertleşmesi olabileceğini gösterir
- Bu özellik kristal yüzdesi yüksek düşük sıcaklıklarda gözlenir
4)
- Kırılma soğuk çekmeden sonra ani düşüşü izler
- Yarı kristal polimerlerde (kristal yüzdesi %20 nin üzerinde) ve düşük molekül ağırlıklı amorf polimerlerde gözlenir
5)
- Kırılmadan önce gerilim direncinde hızla artış gözlenir
- Yarı kristal polimerlerde gözlenir
Soğuk çekme moleküllerde çekilme yönünde kaymasına neden olur Ayrıca moleküller arasında ve içinde belli bir gerilim birleşmesi olur Ön gerilim olarak bilinen bu olay gerilim direncinin artmasına neden olur
6)
- Akma verimi hemen hemen yok gibidir
- Gerilme direnci daha düşüktür
- Kauçuk özellik gösteren polimerlerde gözlenir
7)
-Polimer malzeme daha az uzama gösteriyor
Kopmada gerilim direnci: Kopma anında ölçülebilen en yüksek gerilim direncidir
Kopmada uzama direnci: Kopma anında ölçülebilen en yüksek uzama direncidir
Gerilim- Gerinim Eğrileri sonucu ortaya çıkan özellikler
Mekanik Davranış Elastik Modül Akma Verimi Kopmada Gerilim Direnci Kopmada uzama yüzdesi Örnek polimerler
Yumuşak-zayıf Düşük Gözlenmeyebilir çok düşük Düşük 150 Kauçuk ve Türevleri
Yumuşak-dayanıklı Düşük Gözlenmeyebilir çok düşük Düşük 500 Kauçuk ve plastifiyanlı PVC türleri
Sert-kuvvetli Yüksek Yüksek Yüksek 5 PS
Sert-dayanıklı Yüksek Yüksek Yüksek 300 Yarı kristal polimer
Sert-kırılgan Yüksek Yok Yüksek Çok az Termoset polimerler
Örnek: Yarı kristal polimerlerin gerinim- gerilim eğrisi
O-A : Gerilim direnci uzama eğrisi düzgün doğrudur Bu davranış elastik deformasyondur Doğrunun eğimi elastik modülüstür
A-B : Gerilim direnci (σ) artışı, gerinimin artmasına karşın azalmıştır B noktasında bu değer maksimuma ulaşmıştır B noktası polimerin akma verimidir
B-C : Polimerde boyun oluşmasının olduğu bölgedir Plastik deformasyon ve akma boyun üzerinden çekme sürdükçe devam eder Boyun oluşmasının tamamlanması C noktasında biter
C-D : Gerilim direnci hemen hemen sabittir Zincirler akma gösterir Uzama devam ettiği sürece zincirler çekilme doğrultusunda yönlenirler Bu tür işleme soğuk çekme veya soğuk akma denir D noktasında daha düzenli bir hal alır
D-E : Soğuk çekmenin veya plastik akmanın bittiği ve deformasyon sertleşmesi sonucu polimerde gerilim direncinin hızla artığı bölgedir
E : Bu noktada kopma meydana gelir
Polimerlerin Statik Mekanik Özelliklerini Saptamada Kullanılan Deney Yöntemleri
1) Gerilim direnci uzama ve elastik modülüs
2) Ergime akış indeksi
3) Gerilim gevşemesi, sürünme, yorulma
4) Çarpma direnci
5) Aşınma
1) Gerilme uzama deneyleri polimerin türüne bağlı kullanım alanına göre geniş bir sıcaklık ve çekme aralığında yapılır Her polimer için en uygun çekme hızı ve çekme sıcaklığı olmalıdır Deneyde kullanılan polimer malzemenin uygun ve standart boyutta olması gerekir Gerilim direnci- uzama için verilen ΔSTMD 638-77
Bu değerde polimerler yumuşak ve sert olarak ikiye ayrılır Burada polimerlerin sabit hızla çekilmesi sonucu gerilim direnci ve uzama ölçülür
Yumuşak polimer kalıbı
Sert polimer kalıbı
Bu kalıplar polimerin türüne ve deney şekline göre değişme gösterir Çekme hızı polimerin türüne ve kalıbına göre değişir
Çekme İşlemi: Metalden yapılmış iki çene arasında sıkıştırılan polimer örneği bir tarafa doğru çekilir
Gerilme direnci= F(polimere uygulanan kuvvet) / A (Kesit Alan)
δ = (L – Lo) / Lo = ΔL/Lo
L : Son uzunluk
Lo : Polimerin uzunluğu
Gerçek Gerilim Direnci:
Ao : İlk kesit alan
A : Uzama sonunda ölçülen kesit alan
Ao/A = L / Lo = (Lo + ΔL) / Lo = L + δ
Birimleri pascal kg/cm2 kg/mm2
Örneğin çekme hızının artması gerilim direnci ve elastik modülün yüksek olmasına neden olur
İkinci örnek olarak sert ve bükülmez bir polimer olan PMMA’ın uzaması çekme hızının artması ile azalırken çoğu polimerde aksi davranış gösterir
Çekme sıcaklığı polimerlerin mekanik özelliklerinde çekme hızından daha etkindir Çekme sıcaklığının azalması yüksek gerilim direnci ve elastik modülü ile uzamadan azalmaya neden olur
2) Ergime Akış İndeksi Değeri
Polimerin ergimiş halde belli bir sürede ne kadar aktığını gösteren değer (EAi) Eai verileri polimerik malzemelerin işlenmesi sırasındaki akma olayını belirlemede yararlıdır Düşük akma hızlarının kullanıldığı ekstrüzyon, şişme ve kalıplama işlemlerinde yüksek akma hızlarının kullanıldığı enjeksiyon kalıplama işlemlerinde EAi değerleri çalışma şartlarını belirlemede yardımcı olur
ASTM D 1238-62
ASTM D 1238-63
Ağırlık:216 kg, 5kg, 216 kg EAi için üç farklı ağırlık kullanılabilir
Ağırlığın etkisiyle ergimiş polimer orfisten akmaya başlar Çıkan kısım tartılır
(gr polimer/10 dak) Bunun için standart zaman 10 dakikadır Eğer bu zaman aşılırsa yani 11 dakika olursa bu zaman 10 dakikaya gene çevrilmelidir
3) Gerilim Gevşemesi Sürünme Yorulma
Polimerlerin gerilim ve gerinim altında zaman bağlı deformasyonunun ölçümünde kullanılan yöntemdir
Gerilim gevşemesi : Polimerik malzeme belirlenen gerilim altında deforme edilir Deformasyonun yarattığı gerilim direncinin değişimi zaman karşı ölçülür Yarı kristal polimerlerde kristal yüzdesi gerilim gevşemesini etkiler Gerilim gevşemesi değerlerine göre kristal yüzdesi hakkında yani polimer hakkında bilgi sahibi olabiliriz
Amorf polimerlerde gerilim gevşemesini Tg’nin altında 0’a düşmesini beklemek yıllar sürer ve pratik değildir
Yarı kristal polimerlerde oda sıcaklığında Tg’nin üzerinde iseler gerilim direnci zamana karşı oldukça yavaş azalır ve çoğunlukla sıfıra inmez Bu da kristal yüzdesine bağlıdır Kristal yüzdesi arttıkça gerilim direncinde de zamana bağlı olarak azalmaya başlar Yarı kristal polimerlerde yönlenme ve plastik deformasyon olayı dikkate alınmaktadır Yönlenmiş bir malzemede kristal yüzdesi artar Dolayısıyla gerilim direncindeki azalma hızı yönlenmemiş polimere göre daha düşük olur
Gerilim gevşemesi bu deneylerde fazla pratik değildir Sert ve katı polimerler için çok az bir gerinim farklı polimerin yüksek gerilim direncine sahip olmasına neden olur
Yüksek gerilim dirençlerinde polimerin deformasyonu dışında kullanılan aletin deformasyonu da söz konusudur Sabit gerinim yumuşak ve düşük elastik modülüne sahip(AYPE) polimerler için kolaylıkla ulaşılır (fazla enerji sarf etmeden)
Sürünme: Sabit gerilimde uzamanın zamana bağlı değişiminin ölçümüdürsürünme deneylerinde malzemenin kullanım şartlarında zamanla ne kadar uzamaya(deformasyona) yol açacağı saptanır
Örneğin içine malzeme konulan polietilen torbalar ağırlık nedeniyle saplarından sünerler Ağırlık torbada sürdüğü sürece sünme devam eder ve bir noktadan sonra torbanın sapı kopar
Amorf polimerlerde Tg’nin altında sürünme yavaştır Sıcaklıkla sürünme artar Sürünme Tg’nin altında molekül ağırlığı ile bağıntılı değildir Çapraz bağ miktarı sürünmeyi azaltır Kristal yüzdesi yüksek olması durumunda polimerin yatkınlığı düşüktür Bu durumda tüm gerilim kristal bölgeler üzerindedir Bu durumda sürünme deneyi yıllarca sürebilir
Örnek: Birinci dereceden geçiş
Polimerlerde Tg değerinde bir kırılma var Isı alışverişini yansıtan herhangi bir sıçrama söz konusu değildir
Örnek: İkinci dereceden geçiş
H’ın kendisi değilde türevi bu sıçramayı gösterdiğinden bu sıçramaya II dereceden denilmiştir
Tg ikinci dereceden bir geçiş, Tm birinci dereceden bir geçiştir
Bazı polimerin Tg ve Tm değerleri
Polietilen -85(-120) 135
Polipropilen -20
Polistiren 100,105 240
Polivinilklorür 85 210
Poliakrilonitril 100,130
Polimetilmetakrilat 110
Polimerin Tm değeri yoksa amorf polimerdir
Camsı Geçiş Sıcaklığının Bağlı Olduğu Unsurlar (Tg)
1- Zincir türüne, yan gruplara
2- Zincir uzunluğuna (molekül ağırlığına)
3- Çapraz bağ miktarına
4- Dolgu maddesi, safsızlık, plastikleştirici bulunup bulunmadığına
5- Deney hızına ve örneğin hazırlanması ile izlenen termal yollar
Tg’ye etki eden faktörlerden birisi çözünürlük parametresidir Koresif enerji (bağların güçlü olması) çözünürlük parametresi ne kadar büyükse Tg değeride büyüktür
δ (g/cm3) Tg
Polipropilen 160 -20
Poliakrilonitril 31,5 90
Zincirdeki çapraz bağlar ve etkin dolgu maddeleriyle daha az hareketli yapılması durumunda Tg artar Polimer sistemine ters yönde yani Tg’nin azaltılması yönünde yani serbest hacim ilave edebilen moleküller eklenir
DTA
1) kristal yapıda çoklu geçişleri gösterir
2) Örneklerin yeniden kristallenmesini, belirli sıcaklıklarda malzemenin yönlenmesini
Yeniden kristallenme: Yumak şeklinde moleküller düzenli polimer haline gelir
DSC Şeması
DCS’de örnek ve referans sıcaklıkları devamlı sabit tutulur Sabit tutmak için enerji alışverişi sistem tarafından sağlanır Enerji alışverişleri ekzotermik ve endotermik olarak gözlenir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|