Şengül Şirin
|
Cevap : KOBİ’ler İçin Türkiye Finansal Raporlama Standardı Hakkında Tebliğ (Sıra No: 208)
Ekonomik açıdan dezavantajlı Sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerin yerine
sözleşme getirilmesine ilişkin kaçınılamayacak maliyetlerin, sözleşme kapsamında elde edilmesi beklenen faydaları aştığı sözleşmelerdir
Elden çıkarılacak varlık grubu Satış veya diğer yollarla, bir grup olarak, içerisinde bulunan varlıklarla doğrudan ilişkili olan borçlarla beraber tek bir işlemde elden çıkarılacak varlıklar grubudur
Emsal faiz oranı Aşağıdakilerden biri olarak tespit edilebilir:
(a) Benzer kredi derecelendirmesine sahip bir işletmenin benzer finansal araçları için geçerli olan faiz oranı veya
(b) Finansal aracın nominal değerini ilgili mal veya hizmetin nakit satış fiyatına indirgeyen faiz oranı
Ertelenmiş vergi Geçmiş işlemler ve olayların sonucu olarak vergiye tabi kâr (mali zarar) üzerinden gelecek dönemlerde ödenecek (geri alınacak) gelir vergisi
Ertelenmiş vergi borçları Vergiye tabi geçici farklar üzerinden gelecek dönemlerde ödenecek gelir vergilerini ifade eder
Ertelenmiş vergi varlıkları Aşağıda sayılan durumlarda gelecek dönemlerde geri kazanılacak olan gelir vergisi tutarlarını ifade eder:
(a) Geçici farklar,
(b) Gelecek dönemlere devreden kullanılmamış mali zararlar ve
(c) Gelecek dönemlere devreden kullanılmamış vergi avantajları
Etkin faiz oranı Finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince yapılacak gelecekteki tahmini nakit ödeme ve tahsilatlarını, tam olarak ilgili finansal varlık veya borcun net defter değerine indirgeyen orandır
Etkin faiz yöntemi Finansal varlık veya borcun (veya bir finansal varlık veya borç grubunun) itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz gelir veya giderlerinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir
Faaliyet bölümü Bir işletmenin:
(a) Hasılat elde edebildiği ve harcama yapabildiği (aynı işletmenin diğer kısımları ile yapılan işlemlere ilişkin hasılat ve giderler de dahil olmak üzere) işletme faaliyetlerinde bulunan,
(b) Faaliyet sonuçlarının, bölüme tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümün performansının değerlendirilmesi amacıyla işletmenin faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak gözden geçirildiği ve
(c) Hakkında ayrı finansal bilgilerin mevcut olduğu bir kısmıdır
Faaliyet kiralaması Mülkiyete bağlı risk ve faydaların önemli ölçüde tamamını transfer etmeyen kiralamadır Faaliyet kiralaması olmayan bir kiralama finansal kiralamadır
Finansal araç Bir işletmenin bir finansal varlığa başka bir işletmenin de bir finansal borç veya özkaynağa dayalı finansal araca sahip olmasına neden olan bir sözleşmedir
Finansal bir varlık veya finansal Finansal varlık veya finansal borcun ilk
Bir borcun itfa edilmiş maliyeti muhasebeleştirmede ölçüldüğü tutar, eksi anaparanın geri ödemeleri, artı veya eksi ilk muhasebeleştirmedeki tutar ile vade tutarı arasındaki farkın etkin faiz yöntemi ile itfasının birikmiş tutarı, eksi finansal araçlar için, değer düşüklüğü veya tahsil edilemezlik için tüm azaltmalar (doğrudan veya bir karşılık hesabının kullanımı ile)
Finansal borç Aşağıdaki borçlardan herhangi biridir:
(a) (i) Başka bir işletmeye nakit ya da başka bir finansal varlık verilmesi için veya
(ii) Potansiyel olarak işletmenin aleyhine olan koşullarda finansal varlık veya borçların başka bir işletme ile takas edilmesi için düzenlenen sözleşmeden doğan yükümlülük veya
(b) İşletmenin kendi özkaynağına dayalı finansal aracıyla ödenecek veya ödenebilecek olan ve:
(i) İşletmenin değişken sayıda kendi özkaynağına dayalı finansal aracını vermek zorunda olduğu ya da olabileceği bir sözleşme veya
(ii) İşletmenin belirli sayıda kendi özkaynağına dayalı finansal aracı için, belirli bir nakdini ya da başka bir finansal varlığını takas etmesi dışındaki şekillerde ödenecek ya da ödenebilecek bir sözleşme Bu amaçla, işletmenin özkaynağına dayalı finansal araçlar, söz konusu araçların gelecekte yapılacak tahsilatları ya da teslimatlarına ilişkin sözleşmeler olarak düzenlenen araçları içermez
Finansal durum İşletmeye ait finansal durum tablosunda yer alan varlık, borç ve özkaynakların belirli bir tarih itibarıyla birbirleriyle olan ilişkilerini gösterir
Finansal durum tablosu İşletmenin varlıklarının, borçlarının ve özkaynaklarının belirli bir tarih itibariyle ilişkilerini sunan finansal tablodur (bilanço olarak da adlandırılır)
Finansal durum Daha önce işletmenin finansal durum tablosuna
tablosu dışı bırakma yansıtılmış bir varlık işletmenin finansal durum tablosuna yansıtılmış bir varlık veya borcun işletmenin finansal durum tablosundan çıkarılması işlemidir
Finansal kiralama Bir varlığın mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan risk ve getirilerin önemli ölçüde devredildiği sözleşmedir Sözleşme süresi sonunda, mülkiyet devredilebilir veya devredilmeyebilir Finansal kiralama olmayan bir kiralama faaliyet kiralamasıdır
Finansal kiralamada Kiralamanın başlangıcında (a) asgari kira
zımni faiz oranı ödemeleri ile (b) garanti edilmemiş kalıntı değerin bugünkü değerinin toplamını (i) kiralanan varlığın gerçeğe uygun değeri ile (ii) kiraya verenin tüm ilk direkt maliyetlerinin toplamına eşitleyen iskonto oranıdır
Finansal riskten korunma aracı Bu TFRS’nin 12 Bölümü’ne göre KOBİ’ler için özel olan finansal riskten korunma muhasebesi açısından finansal riskten korunma aracı aşağıdaki koşul ve durumların tümünü sağlayan bir finansal araçtır:
(a) Söz konusu araç, finansal riskten korunmaya konu risk olarak nitelendirilen ve paragraf 1217’de belirtilen riskin elimine edilmesinde büyük ölçüde etkin olması beklenen, bir vadeli faiz oranı swapı, bir yabancı para swapı, yabancı para birimi üzerinden forward sözleşmesi veya ticari mala endekslenmiş bir forward sözleşmesi niteliğindedir
(b) Raporlayan işletme dışındaki (yani; raporlanan grup, bölüm veya bireysel işletme dışındaki) bir tarafı içermektedir
(c) İtibari değeri anaparanın belirlenmiş tutarına veya finansal riskten korunma konusu kalemin itibari değerine eşittir
(d) Aşağıdakilerden daha geç olmayacak şekilde belirlenmiş bir vadesi vardır:
(i) Finansal riskten korunmaya konu finansal aracın vadesi,
(ii) Ticari mal alım veya satım taahhüdünün yerine getirilmesi beklenen tarih veya
(iii) Finansal riskten korunmaya konu, gerçekleşme olasılığı yüksek yabancı para veya ticari mal işlemlerinin ortaya çıktıkları tarih
(e) Önceden ödeme, erken sonlandırma veya uzatma özellikleri yoktur
Finansal araçların muhasebesinde TMS 39’u uygulayan bir işletme bu tanım yerine söz konusu standarttaki tanımı uygulamalıdır
Finansal riskten korunmanın Finansal riskten korunma konusu varlığın
etkinliği gerçeğe uygun değerinde veya nakit akışlarında korunan riske atfedilebilecek değişikliklerin finansal riskten korunma aracının gerçeğe uygun değerinde veya nakit akışlarındaki değişiklikler ile netleşme derecesidir
Finansal riskten korunma Bu TFRS’nin 12 Bölümü’ne göre KOBİ’ler için
konusu kalem özel olan finansal riskten korunma muhasebesi açısından korunan kalem:
(a) İtfa edilmiş maliyet bedeli üzerinden ölçülen bir borçlanma aracında, maruz kalınan faiz oranı riski,
(b) Kesin bir taahhüt veya gerçekleşme olasılığı yüksek işlemlerde maruz kalınan döviz kuru riski veya faiz oranı riski,
(c) Elinde tuttuğu bir ticari malda veya bir ticari malın alınması veya satılmasına dair bir kesin taahhüt veya gerçekleşme olasılığı yüksek işlemde maruz kalınan fiyat riski veya
(d) Yurt dışındaki işletmeye yapılan net yatırımda maruz kalınan döviz kuru riskidir
Finansal tablolar İşletmenin finansal durumunun, finansal performansının ve nakit akışlarının planlanmış sunumudur
Finansal tabloların amacı Kendi özel bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak hazırlanmış raporlar talep edebilme imkânı bulunmayan geniş bir kullanıcı kitlesine, genel olarak bir işletmenin finansal durumu, faaliyet sonuçları ve nakit akışları hakkında ekonomik kararlar almalarında faydalı olacak bilgiler sağlamaktır
Finansal tabloların sunumunda Finansal tabloların sunulduğu para birimidir
kullanılan para birimi
Finansal varlık Aşağıdaki varlıklardan herhangi biridir:
(a) Nakit,
(b) Başka bir işletmenin özkaynağına dayalı finansal araç,
(c) (i) Başka bir işletmeden nakit ya da başka bir finansal varlık almak için veya
(ii) Potansiyel olarak işletmenin lehine olan koşullarda finansal varlık veya borçların başka bir işletme ile takas edilmesi için düzenlenen sözleşmeden doğan hak veya
(d) İşletmenin özkaynağına dayalı finansal aracıyla ödenecek ya da ödenebilecek olan ve:
(i) İşletmenin değişken sayıda kendi özkaynağına dayalı finansal aracını almak zorunda olduğu ya da olabileceği bir sözleşme veya
(ii) İşletmenin belirli sayıda özkaynağına dayalı finansal aracı karşılığında belirli bir nakit ya da başka bir finansal varlığın takas edilmesi dışındaki şekillerde ödenecek ya da ödenebilecek bir sözleşme Bu amaçla, işletmenin özkaynağına dayalı finansal araçlar, söz konusu araçların gelecekte yapılacak tahsilatları ya da teslimatlarına ilişkin sözleşmeler olarak düzenlenen araçları içermez
Finansman faaliyetleri İşletmenin özkaynaklarının ve borçlarının düzeyinde ve içeriğinde değişikliğe neden olan faaliyetlerdir
Geçerli para birimi İşletmenin faaliyet gösterdiği temel ekonomik çevrenin para birimidir
Geçici farklar Varlıkların veya borçların vergiye esas değeri ile finansal tablolardaki defter değeri ile arasındaki, varlıkların veya borçların defter değeri geri kazanıldığında veya ödendiğinde (veya varlık ve borçlar dışındaki kalemler için gelecekte vergiye tabi karı etkileyebilecek), bir vergiye tabi veya indirilebilir tutar oluşturacak farklardır
Gelir Özkaynak yatırımcılarının katkılarıyla ilişkili olanlar hariç olmak üzere, işletmeye giren varlıklar veya işletmeye ait varlıkların değerlerinde meydana gelen artışlar ya da borçlarda oluşan azalışlar nedeniyle işletme özkaynaklarının artmasına sebep olan ve raporlama dönemi içerisinde gerçekleşen, ekonomik değerlerde yaşanan artışlardır
Gelir tablosu Bir raporlama döneminde toplam kapsamlı kârda muhasebeleştirilen kalemler haricindeki tüm gelir ve gider kalemlerinin sunulduğu finansal tablo
Gelir ve dağıtılmamış Dönem kâr veya zararını ve dönem içerisinde
kârlar tablosu dağıtılmamış kârlarda meydana gelen değişimleri gösterir
Gelir vergileri Vergiye tabi kâr üzerine uygulanan yerel ve yabancı tüm vergilerdir Gelir vergisine raporlayan işletmeye yapılan dağıtımlarda bağlı ortaklık, iştirak veya iş ortaklığı tarafından ödenecek kesinti şeklindeki vergiler de dahildir
Geliştirme Ticari üretim ya da kullanıma başlamadan önce, yeni veya önemli ölçüde geliştirilmiş malzeme, aygıt, ürün, süreç, sistem ya da hizmetlerin üretim planı veya tasarımında araştırma sonuçları ya da diğer bilgilerin uygulanmasıdır
Genel amaçlı finansal tablolar Kendi özel ihtiyaçlarına yönelik raporlar talep edebilme durumunda olmayan geniş bir kullanıcı kitlesinin ortak bilgi ihtiyaçlarına yönelik finansal tablolardır
Gerçeğe uygun değer Karşılıklı pazarlık ortamında, bilgili ve istekli gruplar arasında bir varlığın el değiştirmesi, bir borcun ödenmesi veya kazanılmış bir özkaynak aracının el değiştirmesi durumunda ortaya çıkabilecek tutardır
Gerçeğe uygun sunum İşlemlerin, diğer olayların ve koşulların etkilerinin, varlık, borç, gelir ve gider tanımlarına ve muhasebeleştirme koşullarına uygun olarak sunumudur
(Muhasebe politikasındaki Yeni bir muhasebe politikasının işlemlere,
bir değişikliği) Geriye olaylara ve koşullara, söz konusu politika hep
dönük uygulama uygulanıyormuş gibi uygulanmasıdır
Geri kazanılabilir tutar Varlığın (veya nakit yaratan birimin) satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değeri ile kullanım değerinden yüksek olanıdır
Giderler Özkaynak yatırımcılarına yapılan dağıtımlarla ilişkili olanlar hariç olmak üzere, işletmeden çıkan varlıklar veya işletmeye ait varlıkların değerlerinde meydana gelen azalışlar ya da borçlarda oluşan artışlar nedeniyle işletme özkaynaklarının azalmasına sebep olan ve raporlama dönemi içerisinde gerçekleşen, ekonomik değerlerde yaşanan azalışlardır
Grup Ana ortaklık ve tüm bağlı ortaklıkları
Güvenilirlik Bilgi, önemli bir hata ve taraflılık içermediği ve sunduğunu iddia ettiği veya mantık dâhilinde kendisinden sunması bekleneni gerçeğe uygun olarak temsil ettiği durumlarda güvenilirdir
Hak edilmiş faydalar Elde edilmeleri, ilgili emeklilik fayda planına göre hizmetin devamlılığı şartına bağlı olmayan faydalardır
Hakediş Hak kazanma Hisse bazlı ödeme düzenlemesinde karşı tarafın işletmenin nakit, diğer varlıklar veya özkaynak araçları alma hakkı, bu hakkı kazanması artık karşı tarafın hakediş koşullarını yerine getirmesine bağlı olmadığında kazanılır
Hakkın verilme tarihi İşletme ve karşı tarafın (çalışanlar da dahil olmak üzere) hisse bazlı ödeme anlaşmasındaki koşul ve ilkeler üzerinde karşılıklı olarak anlaşıldığında, mutabakata vardığı tarihtir İhraç tarihinde işletme, karşı tarafa nakdi, diğer varlıkları veya işletmenin özkaynağa dayalı finansal araçlarını, hakediş şartları sağlandığında (varsa), elde etme hakkı verir Eğer anlaşmanın onaylanması (örneğin, hissedarlar tarafından) söz konusu ise, ihraç tarihi, onayın alındığı tarihtir
Halka açık (borç veya Kamuya açık bir piyasada işlem gören ya da bu
özkaynak araçları) amaçla ihraç edilme sürecinde olan (yerli veya yabancı menkul kıymet borsası veya tezgah üstü bir piyasa, yerel ve bölgesel piyasalar dahil olmak üzere)
Hasılat Ortakların sermayeye katkıları dışında, özkaynakta artışla sonuçlanan ve işletmenin dönem içindeki olağan faaliyetlerinden elde edilen brüt ekonomik fayda tutarıdır
Hatalar İşletmenin önceki bir veya daha fazla dönemin finansal tabloları için söz konusu olan ve aşağıdaki özelliğe sahip güvenilir bilgilerin kullanılmaması veya hatalı kullanılmasından kaynaklanan ihmaller veya yanlış bilgilendirmelerdir:
(a) Finansal tabloların yayımlanması için onaylanması sırasında mevcuttur ve
(b) Normalde, finansal tabloların hazırlanması ve sunulması sırasında elde edilmiş ve dikkate alınmış olması beklenmektedir
Hisse bazlı ödeme işlemleri İşletmenin özkaynağa dayalı finansal araçlar (paylar veya hisse opsiyonları dahil) karşılığında mal veya hizmet (çalışan hizmetleri de dahil) elde ettiği ya da işletmenin paylarının veya diğer özkaynağa dayalı finansal araçlarının fiyatları baz alınan tutarlar karşılığında mal veya hizmet aldığı işlemlerdir
İçsel değer Karşı tarafın onaylama veya alma (koşullu veya koşulsuz) hakkının olduğu payları ile karşı tarafın bu senetler için ödemesi gereken (veya ödeyeceği) fiyat (eğer varsa) arasındaki farktır Örneğin, gerçeğe uygun değeri 20 TL olan bir pay üzerindeki kullanım fiyatı 15 TL[1] olan bir hisse senedi opsiyonunun içsel değeri 5 TL’dir
İhtiyatlılık Belirsizlik olması nedeniyle tahmin yapılması gereken hallerde varlıkların ve gelirin olduğundan fazla, yükümlülüklerin ve giderlerin de olduğundan eksik belirlenmemesi için gereken dikkatin gösterilmesini ifade eder
İhtiyaca uygunluk Finansal tablolarda sunulan bilginin, geçmişteki, bugünkü ve gelecekteki olayları değerlendirmelerine yardımcı olmak veya geçmiş değerlendirmelerini doğrulamak ya da düzeltmek suretiyle, kullanıcıların ekonomik kararlarını etkileme kabiliyetine sahip olması durumunda, ihtiyaca uygun olduğu kabul edilir
İleriye yönelik uygulama (Muhasebe Yeni bir muhasebe politikasının işlemlere,
(politikasındaki bir değişikliği) olaylara ve koşullara, söz konusu politika değiştikten itibaren uygulanmasıdır
İlişkili taraf Finansal tablolarını hazırlayan işletmeyle (raporlayan işletme) ilişkili olan kişi veya işletmelerdir
(a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda raporlayan işletmeyle ilişkilidir Söz konusu kişi,
(i) Raporlayan işletmenin veya raporlayan işletmenin bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesidir,
(ii) Raporlayan işletme üzerinde kontrol gücüne sahiptir veya
(iii) Raporlayan işletme üzerinde müşterek kontrol gücüne veya önemli etkiye sahiptir veya bu işletmede önemli oy hakkı bulunmaktadır
(b) Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin mevcut olması halinde işletme raporlayan işletme ile ilişkilidir:
(i) İşletme ve raporlayan işletme aynı grubun üyesidir (bu her bir ana ortaklık, bağlı ortaklık ve aynı daldaki bağlı ortaklığın birbirleriyle ilişkili olduğu anlamına gelir)
(ii) İşletme başka bir işletmenin (veya diğer işletmenin de üyesi olduğu bir grubun bir üyesinin) iştiraki veya iş ortaklığıdır
(iii) Her iki işletme de üçüncü bir işletmenin iş ortaklığıdır
(iv) İşletme üçüncü bir işletmenin iş ortaklığıdır ve diğer işletme söz konusu üçüncü işletmenin iştirakidir
(v) İşletme, raporlayan işletmenin ya da raporlayan işletmeyle ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında fayda sağlayan bir planı uygulamak amacıyla oluşturulmuştur Söz konusu planın raporlayan işletme bünyesinde yürütüldüğü durumlarda, plana sponsor olan işverenler de planla ilişkilidir
(vi) İşletme (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol ediliyor veya müştereken kontrol ediliyordur
(vii) (a)(i) maddesinde tanımlanan bir kişinin işletmede önemli oy hakkı vardır
(viii) (a)(ii) maddesinde tanımlanan bir kişinin işletmede önemli etkisi veya önemli oy hakkı bulunmaktadır
(ix) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesinin işletmede önemli etkisi
[1] Bu Ek’te, parasal tutarlar “(TL)” olarak ifade edilmifltir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|