Cevap : Fiilimsi Nedir? Ne Demektir? Fiilimsi Türleri

**Şengül Şirin** · 10-12-2010

3 Zarf-fiiller (Ulaçlar)

Zarf filler fiilimsilerdendir

Zarf fiillerin bir diğer adı da ulaçtır

Zarf fiiller fillerden türetilir

Zarf fiiller zarf tümleci olarak da kullanılan kelime veya kelimelerdir

Ulaçlar yapım ekleri ile üretilmektedir

Zarf filler isim görevinde kullanılmazlar

Ulaçlarlar Bağlama Ulacı, Durum Ulaçları, Zaman Ulaçları, Başlama Ulaçları, Nedenlik Ulaçları, Bitirme Ulaçları olmak üzere 6 çeşittir

Zarf (Ulaç) Fiil Çeşitleri

a

Bağlama Ulacı“-İp” ekiyle türetilir

Bu ek genellikle “ve” bağlacının yerini tutar

“-İp” ekinin getirildiği fiille onun bağlanmış olduğu fiilin öznesi ve zamanı aynıdır

Telefon edip hâlini hatırını sordum

< Telefon ettim ve hâlini hatırını sordum
Bu ulacın tekrarlanması fiilin sıkça yapıldığını gösterir:
Gidip gidip komşuları rahatsız ediyor

Bakıp bakıp gülüyor

b

Durum Ulaçları :”-erek, -e…, -e, -meden, -meksizin, -cesine” ekleriyle yapılır

Fiilin nasıllığını bildirir

Sınıfa gülerek girdi

Olayı adeta yeniden yaşıyormuşçasına anlattı

Gece karanlık sokaklarda düşe kalka ilerlediler

Dinlene dinlene gittiler

Gürültüye aldırmadan işiyle meşgul oluyordu

Hiç dinlenmeksizin yedi saat yürüdüm

Her şeyi bilircesine konuşuyordu

c

Zaman Ulaçları:“-İncE, -dİkçE, -dİğİndE, -ken, -mEdEn, -or, -mEz” ekleriyle yapılır

Bu ulaçlar fiilin zamanını bildirir

Gülünce gözlerinin içi gülüyor

Canım sıkıldıkça şiir okurum

Kar yağınca herkes sokaklara döküldü

İlk okuduğumda iyi anlayamamıştım

Uyurken hep sayıklar

Gün ağarırken düştük tarla yollarına

Uyumadan önce de yarım saat kitap okunabilir

Gelir gelmez seni sordu

d

Başlama Ulaçları:“-Elİ” ekiyle türetilir ve sonraki fiilin başlangıcını bildirir

Buraya geleli çocuğa bir hâller oldu

Seni tanıyalı hayatım değişti

e

Nedenlik Ulaçları:“-dİğİ, -EcEğİ” ekleriyle türetilir ve “-dEn dolayı, için, -dEn ötürü” edatlarıyla birlikte kullanılır

Çok yalnızlık çektiğinden (dolayı) buralarda kalmak istemiyor

Sizden ayrılacağı için üzülüyor

f

Bitirme Ulaçları:“-EnE, -İncEyE, -EsİyE” ekleriyle türetilir ve “değin, dek ve kadar” edatlarıyla birlikte kullanılır

Sonraki fiilin bitimini gösterir

Sen gelene kadar biz burada bekleyeceğiz

Yollar açılıncaya kadar bekledik

Öldüresiye dövdüler

10-12-2010	#3
Şengül Şirin	Cevap : Fiilimsi Nedir? Ne Demektir? Fiilimsi Türleri 3 Zarf-fiiller (Ulaçlar) Zarf filler fiilimsilerdendirZarf fiillerin bir diğer adı da ulaçtırZarf fiiller fillerden türetilirZarf fiiller zarf tümleci olarak da kullanılan kelime veya kelimelerdirUlaçlar yapım ekleri ile üretilmektedirZarf filler isim görevinde kullanılmazlar Ulaçlarlar Bağlama Ulacı, Durum Ulaçları, Zaman Ulaçları, Başlama Ulaçları, Nedenlik Ulaçları, Bitirme Ulaçları olmak üzere 6 çeşittir Zarf (Ulaç) Fiil Çeşitleri aBağlama Ulacı“-İp” ekiyle türetilir Bu ek genellikle “ve” bağlacının yerini tutar “-İp” ekinin getirildiği fiille onun bağlanmış olduğu fiilin öznesi ve zamanı aynıdır Telefon edip hâlini hatırını sordum< Telefon ettim ve hâlini hatırını sordum Bu ulacın tekrarlanması fiilin sıkça yapıldığını gösterir: Gidip gidip komşuları rahatsız ediyor Bakıp bakıp gülüyor b Durum Ulaçları :”-erek, -e…, -e, -meden, -meksizin, -cesine” ekleriyle yapılırFiilin nasıllığını bildirir Sınıfa gülerek girdi Olayı adeta yeniden yaşıyormuşçasına anlattı Gece karanlık sokaklarda düşe kalka ilerlediler Dinlene dinlene gittiler Gürültüye aldırmadan işiyle meşgul oluyordu Hiç dinlenmeksizin yedi saat yürüdüm Her şeyi bilircesine konuşuyordu c Zaman Ulaçları:“-İncE, -dİkçE, -dİğİndE, -ken, -mEdEn, -or, -mEz” ekleriyle yapılırBu ulaçlar fiilin zamanını bildirir Gülünce gözlerinin içi gülüyor Canım sıkıldıkça şiir okurum Kar yağınca herkes sokaklara döküldü İlk okuduğumda iyi anlayamamıştım Uyurken hep sayıklar Gün ağarırken düştük tarla yollarına Uyumadan önce de yarım saat kitap okunabilir Gelir gelmez seni sordu d Başlama Ulaçları:“-Elİ” ekiyle türetilir ve sonraki fiilin başlangıcını bildirir Buraya geleli çocuğa bir hâller oldu Seni tanıyalı hayatım değişti e Nedenlik Ulaçları:“-dİğİ, -EcEğİ” ekleriyle türetilir ve “-dEn dolayı, için, -dEn ötürü” edatlarıyla birlikte kullanılır Çok yalnızlık çektiğinden (dolayı) buralarda kalmak istemiyor Sizden ayrılacağı için üzülüyor f Bitirme Ulaçları:“-EnE, -İncEyE, -EsİyE” ekleriyle türetilir ve “değin, dek ve kadar” edatlarıyla birlikte kullanılırSonraki fiilin bitimini gösterir Sen gelene kadar biz burada bekleyeceğiz Yollar açılıncaya kadar bekledik Öldüresiye dövdüler __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır