Cevap : Miskinler Tekkesi (Reşat Nuri Güntekin)

**Şengül Şirin** · 10-11-2010

1

Kitabın Konusu:

Kitap Türkiye'deki dilencilerin dünyasını ve cahil hocaları başarıyla tasvir eder

Yazarın en dikkate değer eserlerinden biridir

Padişah II

Mahmut dönemi ileri gelenlerinden olup padişaha yakınlığıyla tanınan Kocabaş Kazasker Şemsettin Molla' nın torununun hayatı üzerine kurulmuş bir kitaptır

Padişahın ekmek kırıntılarının kat kat işlemeli bohça ve sedef kutularda saklandığı bir ortamda padişah dilencisi bir dedenin torunu olan ve hem meşrutiyet hem cumhuriyet dönemlerinde yaşayan roman kahramanı bir çeşit soya çekimle dilenciliği meslek edinir

2

Kitabın Özeti:

Küçük yaşlarda ev halkının kızmasına rağmen dilenci taklidi yapmasıyla başlayan dilencilik özentisi ona hayatının sonuna kadar götürür

Çocukluğunda oyunlar oynamayı sevmeyen oturduğu yerden kalkmak istemeyen bir yapıya sahipti

Korkak pısırık bir kişi olan daha sonra yaş onyedi onsekiz olunca delikanlılığında verdiği cesaretle biraz havalanıyor

Kolalı gömlekler ütülü pantolonlar giyip dışarı çıkıyor ama yine de rüyasında kendisini Don Kişot gibi görmekten alamıyor

Evine giren hırsızı yakalayıp polise teslim ediyor piyangodan çıkan parayla babannesinin borçlarını kapatıyor gibi rüyalar biraz daha cesaretlendiriyor

Mahallesinde çıkan yangında içeridekileri kurtarmaya gitmek istiyor fakat bacısı izin vermiyor

Bunlar umursamaz bir tavırla evde oyun oynamaya başlıyorlar arada bir yukarı çıkarak yangının sönüp sönmediğine bakıyorlardı

Ama sabaha karşı evlerinin de yanmasına mani olamadılar

Burdan başka bir mahalleye taşınırlar

Yeni evleri eski evleri kadar güzel olmamasına rağmen tek tesellisi bir görüşte aşık olduğu komşu kızı Mesrure' dir

Mesrure' yi evin bir köşesinden izliyor ama bir türlü cesaretini toplayamıyordu

Biraz da korkuyordu

Çünkü kafası çok büyük olduğu için mesrure' nin cevabının 'hayır' olabileceği endişesi vardı

Mesrure' nin babası aile dostu olmaya başladı

Akşamları evlerine gelir oturur muhabbet ederlerdi

Mesrure' nin babası şiiri çok severdi

Ve arada bir dörtlükler okuyordu

Babasını etkilemek için kendini şiire adamıştı

Mesrure' nin babası şiir okumaya balayınca o da sonunu getiriyordu

Babası gerçekten etkilenmişti

En sonunda dadıların da aracılığıyla Mesrure' ye teklif götürdüler

Sonunda kabul etti

Ama meşrutiyet inkılabının olduğu yılda dayısı yüzünden evleri dağılır

Büyükannesi ve bacısıyla birlikte başka bir eve taşınırlar

Babaannesini kaybeder

Artık evden ayrılma zamanı gelmiştir

Sakallı Talat diye biriyle tanışır arkadaşlık kurar

Talat memurdur

Talat' ın tavsiyesiyle Zeynep Hanım Konağı' nda eğitim almaya başladı

Edinmiş olduğu çevre yüzünden Sinop' a gönderilir

Salıverilmesiyle kendisine kalacak bir yer bulup burayı arzuhal ve köylü mektupları yazmaya başlar

Düşüncesiz bir şekilde İstanbul' a döner

Talat' la tekrar karşılaşır

Talat yine elinden tutar ve bir iş bulur

Mektepte yazı hocalığı ve katiplik yapacak mektepte kalacaktı

Askerlik yaşı glmişti

Ama bütün yoklamalarda kafası büyük olduğu için sorun çıkıyordu

Bugün git yarın gel diyorlardı

Sonradan askere de alındı ve Mısır' a yolculuk başladı

Yolculukta kargaşa çıktı ve yürüyerek memlekete geri dönmeye başladı

Yürüye yürüye Konya' ya geliyor kendini biraz toplayarak İzmir' e hastaneye gidiyor hiç parası kalmadığı için taburcu bile edilemiyor

Hastane müdürü ölmüş bir kişinin elbselerini vererek taburcu eder

İzmir işgal altında olduğu için tütün deposunda kalıyordu

Günleri artık çok daha kötüye gidiyordu

Cami önünde beklerken kadının birinden ilk sadakasını alıyor

Bu parayla akşama yiyecek alıyor ve kaldığı yere götürerek oradakileri sevindiriyor

Dilenciliğe başlamasıyla kazanci bayağı artıyor

Artık doktorlara büyük belediye memurlarının maaşına yaklaşmaya başlamıştı

Kendine bir ev bile tutmuştu

Arap komşuları vardı çevresinde

Kaldığı yerdeki Arap komşuları sabah erkenden çıkıp akşam geç dönmesini merak etmişler iş arıyorum cevabını almışlardır

İş istediği yerlerden aldığı cevaplar üzüyor fakat yılmıyordu

Sonunda dilediği oldu ve iş buldu

Sevinçliydi

Çünkü başkaları gibi çalışarak ekmeğini kazandığı gündü

3

Kitabın Ana Fikri:

'İnsan yedisinde ne ise; yetmişinde de o olur' derler ama insanın ne olursa olsun her türlü durumda kendini bırakmamalı hayata iki elle sarılmalıdır

10-11-2010	#2
Şengül Şirin	Cevap : Miskinler Tekkesi (Reşat Nuri Güntekin) 1 Kitabın Konusu: Kitap Türkiye'deki dilencilerin dünyasını ve cahil hocaları başarıyla tasvir eder Yazarın en dikkate değer eserlerinden biridir Padişah IIMahmut dönemi ileri gelenlerinden olup padişaha yakınlığıyla tanınan Kocabaş Kazasker Şemsettin Molla' nın torununun hayatı üzerine kurulmuş bir kitaptır Padişahın ekmek kırıntılarının kat kat işlemeli bohça ve sedef kutularda saklandığı bir ortamda padişah dilencisi bir dedenin torunu olan ve hem meşrutiyet hem cumhuriyet dönemlerinde yaşayan roman kahramanı bir çeşit soya çekimle dilenciliği meslek edinir 2 Kitabın Özeti: Küçük yaşlarda ev halkının kızmasına rağmen dilenci taklidi yapmasıyla başlayan dilencilik özentisi ona hayatının sonuna kadar götürür Çocukluğunda oyunlar oynamayı sevmeyen oturduğu yerden kalkmak istemeyen bir yapıya sahipti Korkak pısırık bir kişi olan daha sonra yaş onyedi onsekiz olunca delikanlılığında verdiği cesaretle biraz havalanıyor Kolalı gömlekler ütülü pantolonlar giyip dışarı çıkıyor ama yine de rüyasında kendisini Don Kişot gibi görmekten alamıyor Evine giren hırsızı yakalayıp polise teslim ediyor piyangodan çıkan parayla babannesinin borçlarını kapatıyor gibi rüyalar biraz daha cesaretlendiriyor Mahallesinde çıkan yangında içeridekileri kurtarmaya gitmek istiyor fakat bacısı izin vermiyorBunlar umursamaz bir tavırla evde oyun oynamaya başlıyorlar arada bir yukarı çıkarak yangının sönüp sönmediğine bakıyorlardı Ama sabaha karşı evlerinin de yanmasına mani olamadılar Burdan başka bir mahalleye taşınırlar Yeni evleri eski evleri kadar güzel olmamasına rağmen tek tesellisi bir görüşte aşık olduğu komşu kızı Mesrure' dir Mesrure' yi evin bir köşesinden izliyor ama bir türlü cesaretini toplayamıyordu Biraz da korkuyordu Çünkü kafası çok büyük olduğu için mesrure' nin cevabının 'hayır' olabileceği endişesi vardı Mesrure' nin babası aile dostu olmaya başladı Akşamları evlerine gelir oturur muhabbet ederlerdi Mesrure' nin babası şiiri çok severdi Ve arada bir dörtlükler okuyordu Babasını etkilemek için kendini şiire adamıştı Mesrure' nin babası şiir okumaya balayınca o da sonunu getiriyordu Babası gerçekten etkilenmişti En sonunda dadıların da aracılığıyla Mesrure' ye teklif götürdüler Sonunda kabul etti Ama meşrutiyet inkılabının olduğu yılda dayısı yüzünden evleri dağılır Büyükannesi ve bacısıyla birlikte başka bir eve taşınırlar Babaannesini kaybeder Artık evden ayrılma zamanı gelmiştir Sakallı Talat diye biriyle tanışır arkadaşlık kurar Talat memurdur Talat' ın tavsiyesiyle Zeynep Hanım Konağı' nda eğitim almaya başladı Edinmiş olduğu çevre yüzünden Sinop' a gönderilir Salıverilmesiyle kendisine kalacak bir yer bulup burayı arzuhal ve köylü mektupları yazmaya başlar Düşüncesiz bir şekilde İstanbul' a döner Talat' la tekrar karşılaşır Talat yine elinden tutar ve bir iş bulur Mektepte yazı hocalığı ve katiplik yapacak mektepte kalacaktı Askerlik yaşı glmişti Ama bütün yoklamalarda kafası büyük olduğu için sorun çıkıyordu Bugün git yarın gel diyorlardı Sonradan askere de alındı ve Mısır' a yolculuk başladı Yolculukta kargaşa çıktı ve yürüyerek memlekete geri dönmeye başladı Yürüye yürüye Konya' ya geliyor kendini biraz toplayarak İzmir' e hastaneye gidiyor hiç parası kalmadığı için taburcu bile edilemiyor Hastane müdürü ölmüş bir kişinin elbselerini vererek taburcu eder İzmir işgal altında olduğu için tütün deposunda kalıyordu Günleri artık çok daha kötüye gidiyordu Cami önünde beklerken kadının birinden ilk sadakasını alıyor Bu parayla akşama yiyecek alıyor ve kaldığı yere götürerek oradakileri sevindiriyor Dilenciliğe başlamasıyla kazanci bayağı artıyor Artık doktorlara büyük belediye memurlarının maaşına yaklaşmaya başlamıştı Kendine bir ev bile tutmuştu Arap komşuları vardı çevresinde Kaldığı yerdeki Arap komşuları sabah erkenden çıkıp akşam geç dönmesini merak etmişler iş arıyorum cevabını almışlardır İş istediği yerlerden aldığı cevaplar üzüyor fakat yılmıyordu Sonunda dilediği oldu ve iş buldu Sevinçliydi Çünkü başkaları gibi çalışarak ekmeğini kazandığı gündü 3 Kitabın Ana Fikri: 'İnsan yedisinde ne ise; yetmişinde de o olur' derler ama insanın ne olursa olsun her türlü durumda kendini bırakmamalı hayata iki elle sarılmalıdır __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır