Cevap : 2. Dünya Savaşı (1939 - 1945)

**Şengül Şirin** · 09-13-2010

• Balkan seferi (6-27 nisan), italya, Kärnten, Macaristan ve Bulgaristan'dan yapılan saldırılarla yugoslav ordusunun 12 günde saf dışı kalmasına yol açtı; Yunanistan, 28 nisanda tümüyle işgal edildi; ama ingiliz kuvvetleri çekilmeyi başardı

Şiddetli hava, deniz ve kara çarpışmaları sonunda Girit de işgal edildi (1 haziran)

Almanlar Balkanlar'a egemen oldu

Bu arada Yugoslavya parçalandı: bağımsız bir hırvat devleti kuruldu; geri kalan topraklar Wehrmacht yönetiminde kaldı Böylece, SSCB'ye saldırı öncesinde, Alman-lar'ın gerisinde hiçbir tehdit kalmamıştı

Ancak bu savaşa girişmek için bir ay daha beklenmesi gerekti

• SSCB'ye giriş (22 haziran 1941)

Hitler ve OK W, SSCB'yi, zırhlı birliklerle üç hedefe (Leningrad, Moskova, Kiev) yöneltilecek yeni bir yıldırım savaşıyla yenebileceklerini düşündüler

Üç ay içinde, Baltık ülkeleri, Beyaz Rusya ve Ukrayna işgal edildi; Leningrad kuşatıldı; yüz binlerce rus tutsak edildi

Bu arada Finlandiya da Almanlar'ın yanında, SSCB'ye karşı yeniden savaşa girdi

Ama Briansk ve Vyaz ma'daki kuşatma savaşlarına karşın, hava koşulları ve Ruslar'ın zorlu direnişiyle frenlenen Almanlar, Moskova'ya ulaşamadı

Bu, Wehrmacht'in yıldırım savaşlarının sonuydu

SSCB'de uzun süreli bir savaş için birlikleri yerleştirmek gerekiyordu; topraklarının genişliğinden yararlanan sovyet kurmayı da Almanlar'ı bu tür bir savaşa itiyordu

Berlin, ete geçirilen rus topraklarında Rosenberg'in yönetiminde iki Reich komiserliği oluşturdu: kuzeyde Ost-land, güneyde Ukrayna

Bu arada, Avrupa'nın başka yerlerinde alman egemenliği daha ezici bir biçim almaktaydı: Alsace-Lorraine'de Almanlar hesabına zorunlu çalışmanın başlaması, SS örgütünden Heydrich'in Bohemya-Moravya bölgesine koruma sorumlusu atanması, rehinelerin topluca öldürülmeleri (Châteaubriant)

• Ingilizler'in tepkileri

RAF sayesinde ingiltere savaşı'ndan zaferle çıkan ingilizler, Afrika'daki italyan sömürgelerine karşı saldırıya geçtiler

Doğu Afrika'da, 1941 yılı boyunca, Somali, Eritrea, sonunda da Et-yopya, italyan egemenliğinden tümüyle koparıldı

Libya'da, ingilizlerin Bingazi' ye çekilmelerine neden olan ilk başarıdan sonra, Rommel komutasındaki Afrika-korps'un gelişiyle, sayısız sıçramalar sonucunda 1942 sonuna dek süren uzun bir mücadele başladı

Ama, ingiliz donanması, Matapan zaferiyle (28 mart 1941) Akdeniz'de egemenliği yeniden eline geçirdi

Irak'taki alman destekli ayaklanmanın bastırılmasından sonra, ingilizlerin Suriye ve Lübnan'a yerleşmeleri bunun bir kanıtıydı

Öte yandan, kiralama ve ödünç verme yasası (11 mart), o günden sonra Londra'ya tüm amerikan sanayisinin desteğini sağladı

Newfoundland açıklarında bir araya gelen Churchill ve Roosevelt (10-12 ağustos) gelecekteki barış üstüne ortak görüşlerini belirlediler (Atlantik belgesi)

• Japon müdahalesi ve AB D'nin savaşa girişi (aralık 1941)

1937'den beri Çin ile savaş durumunda olan Japonya, 1940 eylülünden başlayarak fransız ordusunun uğradığı bozgundan yararlanarak,Çinhin-di'nde önce geçiş, sonra konaklama kolaylıkları elde etti (temmuz 1941)

ABD, ja-pon egemenliğinin Büyük Okyanus'a kadar yayılmasına, bu ülkeye yapılacak tüm dışsatımlara ambargo koyarak karşılık verdi

Sovyetlerin yansızlığını sağlayan (14 nisan 1941 antlaşması) Amiral Toco hükümeti, Pearl Harbor'da demirlemiş amerikan donanmasına ani bir saldırı düzenlemeye karar verdi (7 aralık 1941)

Bu beklenmedik eylemden çok sarsılan amerikan ulusu, tam seferberlik ilanıyla savaşa girdi; böylece demokrat ülkelerin faşist yönetimlere karşı sürdürdüğü savaşıma katıldı (Almanya ve italya, 10 aralıkta ABD' ye savaş ilan ettiler)

Stratejik üstünlüğünden yararlanan Japonya, altı ay boyunca Uzakdoğu'da büyük başarılar kazandı

Birmanya'ya girdi ve Çin'i tecrit etti (aralık 1941); bir dizi hava ve deniz harekâtıyla Filipinleri (aralık 1941-mayıs 1942), Malezya'yı (ocak 1942) ve Singapur'u (şubat) ete geçirdi ve burasını Endonezya'nın alınması için saldırı üssü olarak kullandı; ocak-mart 1942 arasında bu ülkeyi de denetimine aldı

Büyük Okyanus'ta Wake adası, Guam adası ve Gilbert adaları'nın alınmasından (aralık 1941) sonra, Japonlar Solomon adaları'na saldırdılar; Yeni Gine'ye çıkarma yaptılar (ocak-şubat 1942); bu eylemi haziranda Aleut adaları ve Midway adaları'na dek genişlettiler

Ama bu zaferler dizisi bir yerde son buldu: Mercan denizi'ndeki çarpışma (mayıs) Müttefiklerin başarısıyla sonuçlandı ve Avustralya istiladan kurtuldu

Yeni Gine'deki Japon birlikleri de şiddetli bir müttefik direnişiyle karşılaştı

Amerikalıların Guadalcanal^ çıkmasıyla (7 ağustos) zorlu bir çarpışma başladı; bu çarpışma japon yayılmasının sonu oldu

Bu güç aylar boyunca, üçlü paktın rakipleri, savunmalarını güçlendirmek ve üstünlüğü ele geçirmek amacıyla bağlarını sıkılaştırdılar

1941'in sonlarında, Churchill ve Roosevelt, Müttefiklerin stratejisini (Arcadia konferansı) şöyle belirlediler: "önce Almanya, sonra Japonya

" 1942 mayısında, Molotov ingiliz-sovyet anlaşması için görüşmelere oturdu; amerikan kiralama ve ödünç verme yasası, SSCB'yi de kapsayacak biçime sokuldu; amerikalı Stilwell, Çin-Japon savaşı'nda, çin kuvvetleriyle gönderilen yardım birlikleri arasında eşgüdüm kurmak amacıyla, Çankayşek'in genelkurmay başkanlığına getirildi

Anglosaksonlar, doğu harekâtı cephelerinin komuta sorumluluğunu paylaştılar: Büyük Okyanus Amerikalıların (Mac Arthur), Birmanya ve Hint adaları ingilizlerin (Wavell) komutasına verildi

Hindistan'da ingiliz karşıtı milliyetçi ayaklanmalar oldu; olaylar İngiliz Stafford Cripps'in başarısız biten yolculuğu sonrasında, Gandhi ve Nehru'nun tutuklanmasıyla sonuçlandı (ağustos)

Bu arada Subhas Çandra Bose, Japonlar'ın hizmetine girdi

• Alman saldırılarının sürmesi (ilkbahar -yaz 1942)

Denizde, alman denizaltılar!, 1942'nin ilk üç ayında Atlas okyanusu'nda saldırılarını yoğunlaştırdı ve 3 milyon tonilatoluk müttefik gemisi batırdı

SSCB'de, Brauchitsch'in görevden alınmasından sonra, harekâtın yönetimini doğrudan Hitler üstlendi ve saldırılar güneye yöneldi

Kırım'ın alınmasından sonra, Wehrmacht, 28 haziranda, Kafkasya (petrol kuyuları, Bakü) ve Stalingrad üzerine büyük bir saldırı başlattı

24 temmuzda Rostov işgal edildi

Don nehrinin aşılmasından sonra, 19 ağustosta Stalingrad dolaylarına, 21'inde Kafkas dağlarına (Elbruz) ulaşıldı

Libya'da, El-Agayle'de geri püskürtülmüş olan Rommel, 21 ocak 1942'de yeni bir saldırıya girişti; Bingazi'yi yeniden aldı; Bir Hakeim'de Özgür Fransızlar ile çarpıştı; Tobruk'u ele geçirdi ve Mısır'a girerek El-Alameyn'e kadar ilerledi (temmuz)

__________________

09-13-2010	#2
Şengül Şirin	Cevap : 2. Dünya Savaşı (1939 - 1945) • Balkan seferi (6-27 nisan), italya, Kärnten, Macaristan ve Bulgaristan'dan yapılan saldırılarla yugoslav ordusunun 12 günde saf dışı kalmasına yol açtı; Yunanistan, 28 nisanda tümüyle işgal edildi; ama ingiliz kuvvetleri çekilmeyi başardı Şiddetli hava, deniz ve kara çarpışmaları sonunda Girit de işgal edildi (1 haziran) Almanlar Balkanlar'a egemen oldu Bu arada Yugoslavya parçalandı: bağımsız bir hırvat devleti kuruldu; geri kalan topraklar Wehrmacht yönetiminde kaldı Böylece, SSCB'ye saldırı öncesinde, Alman-lar'ın gerisinde hiçbir tehdit kalmamıştı Ancak bu savaşa girişmek için bir ay daha beklenmesi gerekti • SSCB'ye giriş (22 haziran 1941) Hitler ve OK W, SSCB'yi, zırhlı birliklerle üç hedefe (Leningrad, Moskova, Kiev) yöneltilecek yeni bir yıldırım savaşıyla yenebileceklerini düşündüler Üç ay içinde, Baltık ülkeleri, Beyaz Rusya ve Ukrayna işgal edildi; Leningrad kuşatıldı; yüz binlerce rus tutsak edildi Bu arada Finlandiya da Almanlar'ın yanında, SSCB'ye karşı yeniden savaşa girdi Ama Briansk ve Vyaz ma'daki kuşatma savaşlarına karşın, hava koşulları ve Ruslar'ın zorlu direnişiyle frenlenen Almanlar, Moskova'ya ulaşamadı Bu, Wehrmacht'in yıldırım savaşlarının sonuydu SSCB'de uzun süreli bir savaş için birlikleri yerleştirmek gerekiyordu; topraklarının genişliğinden yararlanan sovyet kurmayı da Almanlar'ı bu tür bir savaşa itiyordu Berlin, ete geçirilen rus topraklarında Rosenberg'in yönetiminde iki Reich komiserliği oluşturdu: kuzeyde Ost-land, güneyde Ukrayna Bu arada, Avrupa'nın başka yerlerinde alman egemenliği daha ezici bir biçim almaktaydı: Alsace-Lorraine'de Almanlar hesabına zorunlu çalışmanın başlaması, SS örgütünden Heydrich'in Bohemya-Moravya bölgesine koruma sorumlusu atanması, rehinelerin topluca öldürülmeleri (Châteaubriant) • Ingilizler'in tepkileri RAF sayesinde ingiltere savaşı'ndan zaferle çıkan ingilizler, Afrika'daki italyan sömürgelerine karşı saldırıya geçtiler Doğu Afrika'da, 1941 yılı boyunca, Somali, Eritrea, sonunda da Et-yopya, italyan egemenliğinden tümüyle koparıldı Libya'da, ingilizlerin Bingazi' ye çekilmelerine neden olan ilk başarıdan sonra, Rommel komutasındaki Afrika-korps'un gelişiyle, sayısız sıçramalar sonucunda 1942 sonuna dek süren uzun bir mücadele başladı Ama, ingiliz donanması, Matapan zaferiyle (28 mart 1941) Akdeniz'de egemenliği yeniden eline geçirdi Irak'taki alman destekli ayaklanmanın bastırılmasından sonra, ingilizlerin Suriye ve Lübnan'a yerleşmeleri bunun bir kanıtıydı Öte yandan, kiralama ve ödünç verme yasası (11 mart), o günden sonra Londra'ya tüm amerikan sanayisinin desteğini sağladı Newfoundland açıklarında bir araya gelen Churchill ve Roosevelt (10-12 ağustos) gelecekteki barış üstüne ortak görüşlerini belirlediler (Atlantik belgesi) • Japon müdahalesi ve AB D'nin savaşa girişi (aralık 1941) 1937'den beri Çin ile savaş durumunda olan Japonya, 1940 eylülünden başlayarak fransız ordusunun uğradığı bozgundan yararlanarak,Çinhin-di'nde önce geçiş, sonra konaklama kolaylıkları elde etti (temmuz 1941) ABD, ja-pon egemenliğinin Büyük Okyanus'a kadar yayılmasına, bu ülkeye yapılacak tüm dışsatımlara ambargo koyarak karşılık verdi Sovyetlerin yansızlığını sağlayan (14 nisan 1941 antlaşması) Amiral Toco hükümeti, Pearl Harbor'da demirlemiş amerikan donanmasına ani bir saldırı düzenlemeye karar verdi (7 aralık 1941) Bu beklenmedik eylemden çok sarsılan amerikan ulusu, tam seferberlik ilanıyla savaşa girdi; böylece demokrat ülkelerin faşist yönetimlere karşı sürdürdüğü savaşıma katıldı (Almanya ve italya, 10 aralıkta ABD' ye savaş ilan ettiler) Stratejik üstünlüğünden yararlanan Japonya, altı ay boyunca Uzakdoğu'da büyük başarılar kazandı Birmanya'ya girdi ve Çin'i tecrit etti (aralık 1941); bir dizi hava ve deniz harekâtıyla Filipinleri (aralık 1941-mayıs 1942), Malezya'yı (ocak 1942) ve Singapur'u (şubat) ete geçirdi ve burasını Endonezya'nın alınması için saldırı üssü olarak kullandı; ocak-mart 1942 arasında bu ülkeyi de denetimine aldı Büyük Okyanus'ta Wake adası, Guam adası ve Gilbert adaları'nın alınmasından (aralık 1941) sonra, Japonlar Solomon adaları'na saldırdılar; Yeni Gine'ye çıkarma yaptılar (ocak-şubat 1942); bu eylemi haziranda Aleut adaları ve Midway adaları'na dek genişlettiler Ama bu zaferler dizisi bir yerde son buldu: Mercan denizi'ndeki çarpışma (mayıs) Müttefiklerin başarısıyla sonuçlandı ve Avustralya istiladan kurtuldu Yeni Gine'deki Japon birlikleri de şiddetli bir müttefik direnişiyle karşılaştı Amerikalıların Guadalcanal^ çıkmasıyla (7 ağustos) zorlu bir çarpışma başladı; bu çarpışma japon yayılmasının sonu oldu Bu güç aylar boyunca, üçlü paktın rakipleri, savunmalarını güçlendirmek ve üstünlüğü ele geçirmek amacıyla bağlarını sıkılaştırdılar 1941'in sonlarında, Churchill ve Roosevelt, Müttefiklerin stratejisini (Arcadia konferansı) şöyle belirlediler: "önce Almanya, sonra Japonya" 1942 mayısında, Molotov ingiliz-sovyet anlaşması için görüşmelere oturdu; amerikan kiralama ve ödünç verme yasası, SSCB'yi de kapsayacak biçime sokuldu; amerikalı Stilwell, Çin-Japon savaşı'nda, çin kuvvetleriyle gönderilen yardım birlikleri arasında eşgüdüm kurmak amacıyla, Çankayşek'in genelkurmay başkanlığına getirildi Anglosaksonlar, doğu harekâtı cephelerinin komuta sorumluluğunu paylaştılar: Büyük Okyanus Amerikalıların (Mac Arthur), Birmanya ve Hint adaları ingilizlerin (Wavell) komutasına verildi Hindistan'da ingiliz karşıtı milliyetçi ayaklanmalar oldu; olaylar İngiliz Stafford Cripps'in başarısız biten yolculuğu sonrasında, Gandhi ve Nehru'nun tutuklanmasıyla sonuçlandı (ağustos) Bu arada Subhas Çandra Bose, Japonlar'ın hizmetine girdi • Alman saldırılarının sürmesi (ilkbahar -yaz 1942) Denizde, alman denizaltılar!, 1942'nin ilk üç ayında Atlas okyanusu'nda saldırılarını yoğunlaştırdı ve 3 milyon tonilatoluk müttefik gemisi batırdı SSCB'de, Brauchitsch'in görevden alınmasından sonra, harekâtın yönetimini doğrudan Hitler üstlendi ve saldırılar güneye yöneldi Kırım'ın alınmasından sonra, Wehrmacht, 28 haziranda, Kafkasya (petrol kuyuları, Bakü) ve Stalingrad üzerine büyük bir saldırı başlattı 24 temmuzda Rostov işgal edildi Don nehrinin aşılmasından sonra, 19 ağustosta Stalingrad dolaylarına, 21'inde Kafkas dağlarına (Elbruz) ulaşıldı Libya'da, El-Agayle'de geri püskürtülmüş olan Rommel, 21 ocak 1942'de yeni bir saldırıya girişti; Bingazi'yi yeniden aldı; Bir Hakeim'de Özgür Fransızlar ile çarpıştı; Tobruk'u ele geçirdi ve Mısır'a girerek El-Alameyn'e kadar ilerledi (temmuz) __________________ __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır