Cevap : Hiyeroglif Nedir?

hiyeroglif a (fr hiéroglyphe)

1 Eski Mısırlılar'da ideogram sisteminin temel birimi (Bk ansikl böl)

—2 Resim ve simgeler kullanan her tür yazı sistemi: Maya, hitit hiyeroglifleri

—3 Hiyeroglifle yazılmış metin

—4 Okunması çok güç, çirkin, karışık yazı ya da harf için kullanılır

—ANSİkl Hiyeroglif ya2ı, daha tarihin başlarında (İO 3200'e doğr) tam anlamıyla oluşmuştu; son hiyeroglif yazıt İS 394'te Philai'de yazıldı

Mısır dili uzun süre çözülemedi; bu alanda klasik geleneğe bağlı kalınarak hiyeroglifin yalnızca simgesel, ideografik bir değer taşıdığı düşünülüyordu İlk kez Champollion 1822 de eski Mısır yazısının her sözcüğün kesin anlamını verecek biçimde birleşen fonogram ve ideogramlar-dan oluştuğunu ortaya koydu Mısır dili hami-saml dillerindendir; yazılı biçiminde ünlü yoktur ve yazılı biçim yalnızca her sözcüğün anlamını taşıyan ünsüz yapıyı gösterir

ilk evrede, imge sözün yerini tuttuğu için, algılanabilen gerçekliği hiç simge (piktogram) kullanmadan doğrudan doğruya gösterme eğilimi vardı Ancak çok sınırlı olan bu sistem aile ya da toplum hiyerarşisi, duygular, eylem sözcükleri, dilbilgisi terimleri vb gibi kavramları veremiyordu; bu durumda, işaretlerin (fono-gramlar), sözcüklerin ses yapısını oluşturan ünsüzleri de göstermesi gerekiyordu Yazı, gerçek anlamda, farklı anlamlar taşıyan, ancak aynı biçimde söylenen iki sözcüğü (eşsesliler) aynı işaretle gösterme düşüncesi doğduğu gün icat edildi Fonogramlar ideogramlar arasından seçildi, ancak artık taşıdıkları görsel çağrıştırma değeri için değil, sessel değeri için kullanıldı; örn: "ağız" r olarak okunuyordu; r olarak okunan ve "doğru" anlamına gelen ilgeç de — lile yazılmaya başlandı (ideogram fonograma dönüşmüştü) Bunun gibi, tekünsüzü olan ve yazının temelini oluşturan 24 fonogram vardır

Daha sonra bu sistemde düzeltmeler yapıldı, ideogram hep belli bir nesneyi yansıtıyor ve Mısırlı için hemen bir söyleyişi çağrıştırıyordu Ancak yazının okunuşunda üç zorlukla karşılaşılabiliyordu: 1 birçok söyleyiş aynı gerçekliği gösterdiğinde: boynuzgillerden bir hayvanın boy-• nuzu , 'b ya da db olarak okunabiliyordu; herhangi bir anlam belirsizliğini önlemek için ideogramın önüne onu ses bakımından oluşturan ünsüzler kondu:db;2ayn[ ideogram birçok "gerçekliği" gösterdiğinde: O burun mu, burun deliği miydi? aynı yöntem uygulandı ve şöyle yazıldı: fud, burun, burun deliği; 3 son olarak, düşünsel özellik taşıyan birçok kavram aynı imgeye bağlı olduğunda: örn s güneş; güneş , gündüz , parlamak 1 biçiminde yazılır Her üç durumda da ideogramın önünde sessel okunuşu vardır ve onu belirleyen de bu okunuştur

Yalnızca sessel bileşenleriyle yazılan ve hiçbir imgeyle gösterilemeyen eşsesli sözcüklerde belirlenmesi gereken söyleyiş değil (söyleyiş ayrıntılı olarak yazılmıştır) sözcüğün türüdür Bu durumda fono-gramların arkasına bir işaret konur; bu işaret belirtme sıfatıdır ve sözcüğün hangi varlık, nesne ya da eylem sınıfına bağlı olduğunu gösterir; betimleyici ve genel bir işarettir Örneğin inmek anlamına gelen ile ah! (ünlem) ayıran belirtme sıfatıdır Hareket halindeki bacaklar -* ile elini ağzına götüren adam ô eşsesli bu iki sözcüğün karışmasını önleyen anlam dolu belirtme sıfatlarıdır Böylece mısır sözcüklerinin çoğu ses-işaretlerden ve görüntü-işaret-lerden oluşur Görüntû-işaretler ya ideo-gram (kendilerinden önce gelen 'onog-ramlarla kesinlik kazanmış bir söyleyişi çağrıştıran temsili görüntüler) ya da belirtme sıfatlarıdır (hemen önce söylenmiş sözcüğün türünü belirleyen ses değeri olmayan sade görüntüler), işaret temsil ettiği sözcüğün kendini belirttiğinde bu sözcük-işaretin altına dikey bir çizgi çekilir: böylece ? kolayca r', güneş ya da T r,ağız okunacaktır Fonogramlar tek, çitt ya da üç harfli olabilir Sözcükler art arda, aralarında açıklık bırakılmadan yazılır Sözcüğün başı ve sonu okumada gözü durduran ideogram ve belirtme sıfatlarıyla belli olur işaretler düzenli ve dengeli dörtgenler olarak gruplaşır, satırda bi-çimsiz hiçbir "boşluk" bırakılmaz Yazı al-çakkabartma ve resim gibi "düzenlenir" İşaretler soldan sağa ya da sağdan sola yazılabilir Okumak için canlı varlıklara bakılır: V soldan sağa okumak, 4 sağdan sola okumak; işaretler yatay satırlar ya da dikey sütunlar oluşturabilir (bu durumda yukardan aşağı okunur)




Mısırlılar hiyeroglifleri basit durağan resimler gibi görmezlerdi Mısır, inançlarına göre yontulmuş ya da resmedilmiş her insan ya da hayvan biçimi büyülü bir yoldan canlanabilirdi, çünkü her işaret can-lanabilme yeteneğini gizllgüç olarak taşıyan bir kılıftı Bu yüzden daha Piramit me-tinleri'nde bile tehlikeli olma ihtimali olan kimi işaretler (yılan, nil aygırı ya da timsah gibi) yontucu tarafından ikiye bölündü: sözcük anlamını koruyor ama işaret zararsız duruma getiriliyordu Yazıcıların özellikle korunan seçkin bir meslek grubu oluşturmaları da bununla açıklanıyordu: sahip oldukları bilgi istenmeyen, korku veren sonuçlar doğurabilirdi

__________________