Şengül Şirin
|
Cevap : Yurdumuzun Güzellikleri ve Dünyaca ünlü Tarihi Eserler
Kale-i Bala (Yukarı Kale)
Çamlıhemşin İlçesi'ne 40 km uzaklıkta, Hisarcık Köyü sınırları içerisinde Fırtına Deresi'nin kaynaklarına hakim bir noktada kurulmuştur Kaynaklarda geçen bir diğer adı da Varoş Kale'dir Kalenin ana planı dikdörtgen olarak tanımlanabilir Doğusu, güneyi ve kısman kuzeyi sarp kayalıktır Batı tarafı eğimli bir arazi üzerindedir Giriş kapısı kuzeybatıdadır Kalenin kurulduğu yer ve duvar işçiliği bakımından Zil Kale ili ilişkisi açıktır Zil Kale ile aynı tarihlerde yapılmış olmalıdır
Şehitler Çeşmesi
İslampaşa Mahallesi'nde eski Güneysu yolu üzerinde 1917 yılında yapılmıştır Dairevi kemerli bir cepheye sahiptir Tek lülelidir ve lülesi üzerinde taslığı vardır Çeşme, 1916 yılında şehrin savunması sırasında şehit olan askerlerimizin gömüldüğü bir yerde yapılmıştır İşgal sırasında Ruslar bu şehitlikten yol geçirmek için kazı yapınca şehitler buradan nakledilmiştir Bu nakil sırasında şehit askerlerin çürümüş elbiselerinden çıkan paralarla halk bu çeşmeyi yaptırmıştır Çeşmenin üzerinde Latin harfli kitabe metni ünlü şair Bayburtlu Hicrani tarafından yazılmıştır
EVLER
Eski Rize Evleri
Şehir merkezinde çok az sayıda eski ev koruma altına alınmıştır Bunların da iki, üç tanesi korunup yaşatılmaktadır Rize evlerinin yapımında geleneksel yapı malzemeleri ve teknikleri kullanılmıştır Bu evler yığma taş ve dolma göz tekniğinde yapılmış duvarlar, dört yana eğimli, kiremitle kaplı çatılara sahiptirler Şehir evleri genellikle iki veya üç katlıdır Zemin katta, ahır, kiler gibi servis hacimleri kullanılır 1katta mabeyn, sofa ve odalar bulunmaktadır Mabeynde (esas yaşanılan alan)Bulunan ocakta yemek pişirilir Odalar geleneksel olarak tasarlanmışlardır ve bazıları ahşap süslemelidirler
Tuzcuoğulları Evi
Rize'nin en eski evlerinden birisidir 18 yy olarak tarihlenebilir Üç katlı olarak yapılmış mabeynli bir evdir İçerisinde de çok sayıda oda, hela ve banyo bulunmaktadır Evin dışında ayrıca bir mutfak ve konak hamamı yer almaktadır
Çağlayan Mustafa Hacaloğlu Evi (Fındıklı)
Köyün girişinde,mahallenin batısında mahallenin batısında yer alır Beş katlı geleneksel ev ve serenderin oluşturduğu yapı Bölgenin en eski ve tipinin en iyi örneklerinden birisidir
Hurşit Bey Evi (Fındıklı)
1849 yılında Mehmet Usta tarafından yapılmıştır İki katlı, hayatlı tipte bir evdir Zemin kat ahır, birinci kat esas yaşama alanıdır Zemin kat yonu taş, birinci kat dolma göz duvarlara sahiptir Evin esas planı mabeyne (hayat) bağlı bir iç hayat ve etrafındaki odalardan oluşmaktadır Odaların kapı kanatları, yüklükleri, tavanlar ahşap süsleme bakımından zengindir Taş ocakların alınlıkları yaşmakları üzerinde bitkisel süslemeler ve kitabeler yer alır Evin süslemeli odası batıdaki baş odadır Burada yan duvarlar üzerinde bazı büyük yapıları cami, saray, gemi, tren, top arabası gibi tasvirler yer almaktadır Evin giriş katındaki yarım daire merdiven ve eve su girişini sağlayan taş yalaklar ilginç özellikler taşırlar
KÖPRÜLER
Şenyuva Köprüsü (Çamlıhemşin)
Eski adıyla Çinçiva Köprüsü bölgenin taş köprülerinden birisidir Tek bir kemerle Fırtına Deresi geçilmiştir Ayrıca korkuluk duvarı tamir edilerek üzerine demir bir kısım ilave edilmiştir Köyün yaşlıları 1699 tarihli bir kitabesinin 1946 yılındaki bir selde kaybolduğunu kaydederler Eğer bu doğru ise, yapı bölgenin en eski köprülerinden birisidir
Köprüköy Köprüsü (Çamlıhemşin)
Fırtına Deresi üzerinde kurulu taş köprülerinden birisidir Köprünün batı ayağına küçük bar tabliye kemeri ilave edilmiştir Tabliyesi iki yandan dik olan köprünün korkuluk duvarları kısmen yıkılmıştır Köprünün 19 yüzyıl sonlarında Türk ustalar tarafından yapıldığı bilinmektedir
Çağlayan Köprüsü (Fındıklı)
Köyün merkezinden geçen Abu Deresi üzerinde kurulmuştur Bölgedeki yaygın taş köprülerden birisidir Tek bir kemer gözünden oluşur Son yıllarda kullanılmayan köprünün korkulukları yıkılmıştır Yapıldığı tarih bilinmemektedir
Güneyce Köprüsü (İkizdere
Güneyce'nin merkezinden geçmekte olan İyidere Suyu üzerinde yapılmış tek gözlü taş köprüdür 1901 yılında inşa edilmiştir
CAMİLER
İskende Cafer Paşa Camii
İslampaşa Mahallesi'nde geniş bir hazire içinde İslampaşa ve Kurşunlu Camii olarak da anılmaktadır H 978/M 1570 yılında İskender Cafer Paşa tarafından yaptırılmıştır Cami ahşap bir son cemaat yeri, taş duvarlı ve kubbe ile örtülü bir harim kısmından meydana gelmektedir Caminin duvarları moloz taşlarla örülmüştür Harimin kuzeybatı köşesinden minareye çıkılmaktadır Kare planlı harime kuzey cephedeki kapı ile girilir Her cephedeki iki pencere aydınlanmayı sağlar Bu pencereler düz letonludur Ayrıca sekizgen kubbe kasnağı üzerinde yuvarlak kemerli pencereleri vardır Tromplara oturan kubbe içinde demir parmaklıklı bir kandilliğe sahiptir Kubbe dıştan ise kurşun kaplıdır Taş mihrap sade bir görünüme sahiptir Camiye göre oldukça büyük olan ahşap minber yenidir Eskiden ahşap olan mahfil son yıllarda betonarme olarak yenilenmiştir Süslemeler de yenidir
Büyük Gülbahar Sultan Camii
Bütünüyle dikdörtgen planlı olan cami son cemaat yeri ve harim kısmından meydana gelen kırma çatılı bir yapıdır İnşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir Son cemaat yeri bir subasman üzerine oturur İki katlı taş ve ahşap olarak inşa edilmiştir Doğu tarafında imam odası, batısında bir odunluk ile üst kata çıkan merdiven bulunmaktadır Üst kat bağdadi olarak inşa edilmiş, kurs yeri olarak kullanılmaktadır Son cemaat yerinden çıkılan minare batıdadır Harim kısmının duvarları düzgün yonu olarak mahalli siyah taştan yapılmıştır Son cemaat yeriyle birlikte dört omuz bir çatıya sahiptir Üzeri kiremit kaplıdır Kare planlı harim kısmına son cemaat yerinden ve batıdaki kapıdan girilir Girişin üzerinde iki sütunla taşınan ahşap bir mahfil bulunmaktadır Tavan ahşap olup ortada bağdadi bir kubbeye sahiptir Harim kısmını doğudan üç, diğer cephelerde iki olmak üzere, çift sıra yuvarlak kemerli pencereler aydınlatır Mihrap yivli sütünlarla sınırlandırılmış ve yatay dilimli bir nişe sahiptir Ahşap minber sadedir Gülbahar Camii birkaç defa yıkılıp yapılmıştır
Küçük Gülbahar Hatun Camii
Küçük Gülbahar Hatun Mahallesi'ndedir Büyük Gülbahar Camii'nin doğusunda yer alır Eski cami harap olunca 1956 yılında biraz kuzeye kaydırılarak yeniden yaptırılmıştır İlk yapı 16 yy'da, Yavuz Sultan Selim'in eşi, Gülbahar Sultan'a atfedilmiştir
Orta Camii
Şehir merkezinde Yeniköy Mahallesi'ndedir İlk cami 1737 senesinde yapılmıştır Bugünkü cami ise 1941 yılında yeniden inşa edilmiştir Dikdörtgen planlı cami kalın taş duvarlı ve kırma çatılıdır Kuzey, doğu ve batı tarafından kapıları vardır Son cemaat mahalli olmayan caminin giriş kısmı üzerinde mahfil bulunmaktadır
Kale Camii
Kale Mahallesi'nde ve Rize İç Kalesi'nin güneyinde bulunur 1658 yılında yapılan cami son zamanlarda yenilenmiştir Arazinin eğiminden dolayı bir zemin kata sahiptir Zemin kat taş, üst kat betonarme olarak yapılmıştır Örtü kırma çatılı olup, kiremit kaplıdır Caminin doğusunda imam odası ve bir servis hacmi bulunmaktadır Harime küçük bir son cemaat kısmından gidilir Düz ahşap tavanlı harim, yuvarlak kemerli geniş pencerelerle aydınlatılmıştır
Müftü Mahallesi Camii
1785 tarihli eski caminin yerine biraz kuzeye kaydırılarak 1965 yılında yeniden yapılmıştır Camiye sonradan ilave edilen son cemaat mahallinden girilmektedir Ayrıca doğuya açılan bir kapısı vardır Muntazam kesme taştan yapılmış caminin harimini yüksek kasnaklı, kurşun kaplı bir kubbe örter, kuzeybatı köşede taş minare yer alır Caminin mihrabı taş, minberi ahşaptır H1200/M1785 tarihinde yapılmış cami kırma çatılı idi Cephelerden iki sıra pencere ile aydınlanıyordu Bu cami H1282/M1865'te etraflıca onarılmıştır
Reşadiye Camii
Reşadiye Mahallesi'nde yıkılıp yenilenen camilerden birisidir Eski caminin yapılışı 1671 olarak kabul edilmektedir Bugünkü cami 1962 yılında yaptırılmıştır
Camiönü Cami
Camiönü Mahallesi'nde yer alır Halk arasında Fener Camii olarak da bilinir Kitabesine göre eski cami 1698 yılında yapılmıştır Eser 1949 yılında yenilenmiştir
Değirmendere Camii
Değirmendere Mahallesi'ndedir Bu cami de yenilenerek günümüze gelmiş tarihi eserlerden birisidir İlk cami H1200/M1786 yılında yaptırılmıştır Bu cami H1327/M1911 yılında onarılmıştır Minaresi sonradan yapılmıştır
Taşçıoğlu Camii
Yenimahalle'de yer alır Yıkılıp yenilenen camilerden birisidir H1126-1131/M1714-1718 tarihleri arasında Cezayirli Kaptan Ali Paşa tarafından yaptırılmıştır Bu caminin mimari özellikleri hakkında bilgimiz yoktur Büyük bir ihtimalle kırma çatılı bir yapıydı Bu caminin H1250/M1834 yılında onarıldığını biliyoruz 20 yy'ın başlarında camiye Taşçıoğlu adlı bir hayırsever tarafından bir kısım ilave edilerek, onartılmış, bundan sonra cami Taşçıoğlu Camii olarak anılmıştır Caminin 1940 yılında yeniden onarıldığı bilinmektedir Bugünkü caminin inşaatına 1979 yılında başlanmış ve uzun yıllar sürmüştür
Şeyh Camii
Şehir merkezinde, eski Vilayet Konağı'nın güneyinde eski Piri Çelebi Mahallesi'nde yer alır İlk cami 1711 yılında yapılmıştır Bu yapı bazı onarımlarla 1953 yılına kadar gelmiştir Bugünkü caminin inşası 1953-1965 yılları arasında tamamlanmıştır Şeyh Camii, Merkez Camii'nden sonra Rize'nin en büyük ve özen gösterilerek yapılmış camisidir Beş bölümlü bir son cemaat mahalli ve kare bir harimden meydana gelen çifte minareli bir eserdir
Merkez Uzunkaya Köyü Camii
Köyün merkezinde eski bir mezarlığın kenarında yer alır İlk olarak 19 yy'da yapıldığı tahmin edilen cami son yıllarda yıkılarak yenilenmiştir
Bugünkü cami kesme taş duvarlı, dikdörtgen planlı bir yapıdır Camiye doğudan girilmektedir Harimde, kuzey cephede bir mahfil bulunmaktadır Mahfilin köşk kısmında ve kapılarında eski camiden kalan ahşap süslemeli parçalar kullanılmıştır Taş minaresi kuzeybatıdadır Caminin doğusunda imam evi ve Kur'an Kursu yapılmıştır
Ekşioğlu Camii (Ardeşen)
Bu cami ilçe merkezinde Çiftekavak Mahallesi'nde yer alır Onarılıp yeni ilaveler yapılarak günümüze gelmiştir İlk cami Ekşioğlu Hacı Mustafa Efendi tarafından inşa edilmiştir Bu yapı H128/M 1869 yılında yenilenmiştir Yenilenen caminin kuzeyine, yakın yıllarda bir kısım ilave edilmiş, kuzeybatısına da minare yapılmıştır
Seslikaya Köyü Camii (Ardeşen)
Köyün merkezinde yer alır 1801 yılında yapılmış, bölgenin ahşap süslemeli camilerinin güzel bir örneğidir Yapı malzemesi muntazam yontulmuş taş ve ahşaptandır Dikdörtgen planlı olan caminin yakın yıllarda önüne yeni bir kısım ilave edilmiştir Kuzeydoğudaki minare de bu sırada yapılmıştır Harime kuzey cephedeki kapıdan girilir Girişin üzerinde mahfil bulunur Harimin aydınlatılması, her cephede altta büyük, üstte küçük düz lentolu ikişer pencere ile sağlanmıştır Caminin taş mihrabı sadedir Esas önemli olan ahşap süslemeli minber, mahfil ve tavandır Minberin yan yüzleri ve korkulukları barok karakterli kıvrım dallar, S kıvrımları ile doldurulmuştur Aynalıkta kıvrım dallar arasında stilize laleler bulunur
Tunca Köyü Camii (Ardeşen)
Meyilli bir arazide kurulmuştur 1902-1909 yılları arasında yaptırılmıştır Kesme taştan inşa edilmiş, kırma çatılı bir camidir Zemine bir medrese katı yerleştirilmiştir Son cemaat mahalli olmayan camiye kuzey cephesinin ortasından ve kuzey batıdan girilir Harim düz letonlu iki sıra pencere ile aydınlatılmıştır Caminin taş mihrabı sade bordürlerle çevrilmiştir Minber ahşaptır ve yüzeyi bütünüyle barok karakterli bölgesel motiflerle süslenmiştir
Yukarı Durak Camii (Ardeşen)
Büyük Mahalle'de H1156/M1743 yılında inşa edilmiştir Kalın taş duvarlara sahiptir Kapı kanatları ve minberi orijinaldir ve ahşap süslemelidir Cami günümüze gelinceye kadar birçok onarım geçirmiştir
Işıklı Camii (Ardeşen)
Son zamanlarda kuzey cephesinde bir son cemaat mahalli eklenmiştir Esas cami muntazam taş duvarlı, kırma çatılı bir yapıdır 1887 yılında yaptırılmıştır Süsleme bakımından ahşap minber, tavan ve mahfil önemlidir Minber süslemesi, Tunca Camii minberine benzer Büyük bir dair içerisinde çıkan C kıvrımları ile barok karakterli diğer motifler bütün yüzeyi kaplamıştır
Şenköy Camii (Çamlıhemşin)
Son derece meyilli bir arazide yapılmıştır İki katlı bir camidir Zemin kat taş duvarlı, esas kat bütünüyle ahşaptır Geniş saçaklı olan caminin dört omuzlu kiremit kaplı bir çatısı vardır Bölgenin geleneksel ahşap camilerinden birisidir Ahşap süsleme mahfil korkuluğunda ve minberde görülür Nakış ve kalem işi süslemeler sadedir Cami 1900 yılında köy halkı tarafından yapılmıştır
Aşağı Çamlıca Köyü Camii (Çamlıhemşin)
Taş duvarlı iki katlı, kırma çatılı bir yapıdır Zemin kat medrese olarak yapılmıştır Medrese katına kuzeydoğu köşesindeki kapı ile girilir Bu kısım epeyce elden geçmiştir Sadece batı duvarlarında bir ocak kalmıştır Hariminahşap döşemesi son yıllarda betonarme olarak değiştirilmiştir Caminin minberi çok iyi bir ahşap işçiliği gösterir Sahte kemerli iniş kompozisyonları üzerinde bir daireden çıkan S ve C kıvrımlı yan yüzleri kaplar Dilimli kemerlerle taçlandırılan nişler ve üçgen aynalık, sadeleştirilmiş bir barok üslubu yansıtır
Cafer Paşa Camii (Çayeli)
Denize hakim bir teras üzerinde, eski bir mezarlığın yanında yer alır 1467 yılında yaptırılan camii onarımlarla günümüze gelmiştir Bugünkü caminin kuzey tarafına yeni bir kısım ilave edilmiştir Burası imam evi ve Kur'an Kursu olarak kullanılmaktadır Esas cami kareye yakın, dikdörtgen planlı bir harimden meydana gelmektedir Moloz taş duvarlı olup, kiremit kaplı kırma çatıya sahiptir Harimin girişinde iki ayağa oturan bir mahfil bulunur Harim yanlarında üçer, kıble tarafında ikişer pencereye sahiptir
Ormancık Camii (Çayeli)
Mahmutlu ve Geyik Mahalleleri arasında yer alır Bölgenin geleneksel ahşap yığma duvarlı, kırma çatılı camilerinden birisidir 1826 yılında yaptırılmıştır Caminin bir zemin katı bulunmaktadır Burası eskiden medrese-mektep olarak kullanılıyordu Esas cami bir giriş bölümü ve harim kısmından meydana gelmektedir Giriş bölümündeki sedirlerde oturulmaktadır Bu bölümün üzerindeki mahfil ve saçağı dört ahşap sütun taşımaktadır Bu mahfile iç mahfilden bir kapı ile girilir Caminin ahşap oyma olarak oya gibi süslendiği görülür Ahşap süslemeler kapı, minber, mihrap ve mahfil üzerinde yoğunlaşmıştır Kemerli kapının kanadı ve geniş çevresi üzerinde; kıvrımdal kompozisyonu tek bir ağaçtan oyulmuş mihrap nişinin kenarındaki bordür üzerinde de yer alır Nişin kavsarası ve köşelikleri geometrik olarak çizgi bezemelidir Mihrabın dış çerçevesi üzerinde geç devirde yapılmış boyalı bir bordür yer alır
Fındıklı Merkez Camii (Fındıklı)
Bir son cemaat yeri ve dikdörtgen planlı harim kısmından meydana gelen kırma çatılı bir camidir Birkaç yapı evresi geçirmiştir İlk caminin 18 yy'da yapıldığı tahmin edilmektedir Alt kat revaklı bir girişten sonra iki odadan oluşmaktadır Üst kat Kur'an Kursu olarak kullanılmaktadır Bu kısım Rize'nin benzer camileri gibi 20 yy başlarında yapılan bir onarımla bugünkü durumuna kavuşmuştur
Meyveli Köyü Camii (Fındıklı)
Orta Mahalle'de yer almaktadır İki katlı, bölgenin tipik ahşap yığma camilerindendir 1871 yılından Mustafa Bin Alişan tarafından yaptırılmıştır Zemin kat medrese bölümüdür Medresenin iç kısımları yıkılmıştır Sadece ocaklar günümüze gelmiştir Caminin cephesine yeni bir kısım ilave edilmiş, son cemaat mahalli kısmen bozulmuştur Son cemaat mahallinin üzerinde, iç mahfile bağlantılı fevkani bir mahfil bulunur İç mahfili U şeklinde kıble duvarına kadar uzanır Süsleme bakımından minber aynalığı, mahfil köşkü ve korkulukları zengindir Minber üzerinde geometrik, korkuluklar üzerinde ise halat örgü ve yatay palmet dizilerinden meydana gelen süsleme unsurları görülür Ayrıca sütun başlıkları üzerinde Mührü Süleyman motifine de yer verilmiştir
Kıbledağ Camii (Güneysu)
Köyün merkezinden Ilıca Mahallesi'ne taşınmış, 1862 yılında yapılmıştır Bölgenin geleneksel ahşap camilerinden birisidir Taşınma sırasında beton bir zemin kat üzerine oturtulmuş, kuzeyine yeni bir kısım ilave edilmiştir Bununla birlikte caminin orijinal unsurları korunmuştur
Bilen Köy Camii (Hemşin)
Köyün merkezinde iki katlı olarak yapılmıştır Alt kat, kısmen ahşap duvarlı olarak inşa edilmiş medrese bölümüdür Bu katta iki bölümlü bir dershane ve bir hoca odası bulunmaktadır Dershanede taş ocaklar, eski sıra ve kürsü parçaları mevcuttur Güneybatıda ocağı bulunan oda hocaya aittir Caminin kuzeybatısında hayat kısmı bulunur Harim kısmına ahşap oymalı bir kapı ile girilir Giriş bölümünün üzerinde yer alan mahfili U planlı olup yanlarda kıble duvarlarına kadar uzanır Doğu taraftaki ahşap ayakların farklılığı, mahfil uzantısının geniş olması bu kısmın sonradan ilave edildiğini göstermektedir Gerçekten de yaşlı köylüler caminin genişletildiğini söylemektedirler
Çamlık Köyü Merkez Camii (İkizdere)
Eğimli bir arazide oluşturulan bir teras üzerine kurulmuştur Batısında bir medrese, imam evi bulunmaktadır 19 yüzyılın sonlarında yapılmış ahşap camilerden birisidir Esas cami kısmında batı cephesinin ortasından girilir Kuzey kısmında mahfil bulunur Harim sadece güney cephesindeki iki sıra pencere ile aydınlatılmıştır
Şimşirli Köyü Camii (İkizdere)
Arazinin eğiminden dolayı yüksek taş duvarlı bir subasman üzerine kurulmuştur 1853-1857 yılları arasında Ahmet Usta tarafından yapılmış ahşap yığma bir camidir Cami kareye yakın bir dikdörtgen alanı kaplar plan kuzey cephedeki giriş ve harimden meydana gelmektedir Giriş kısmının üzerinde iç mahfile bağlanan fevkani bir mahfil bulunmaktadır Kuzeyinde bir medresesi vardır Bu medrese ile cami arasında 1988 yılında yapılan minare yer almaktadır
Güneyce Hacı Şeyh Camii (İkizdere)
Kurtuluş Mahallesi'nde meyilli bir arazide kurulmuştur H1304/M1887 tarihinde İstanbul Kütüphane Müdürü Hacı Osman Niyazi Sipahioğlu tarafından yaptırılmıştır Ustaları ise Pazarlı Ali ve Hasan'dır Zemin katında taş duvarlı bir medrese katına sahiptir Esas cami ahşap olarak inşa edilmiştir Kuzeydeki giriş kapısının sağında birkaç mezardan oluşan bir hazire vardır Harimin batı duvarı eğimden dolayı taş yapılmıştır Ana plan, giriş bölümü ve harim kısmından meydana gelmektedir Giriş tadil edilmiştir Kalıntılardan anlaşıldığına göre kuzey cephede diğer camilerdeki gibi içeriye bağlı bir fevkani mafil vardı Bugün giriş bölümünün sağında ocaklı orijinal bir oda bulunur Bu oda sol tarafa yerleştirilmiştir
Zivane Köprüsü Camii
Cami Of'un Keler Köyü'nden sökülerek bugünkü yerine çay alım merkezinin üzerine kurulmuştu 1834 yılında yapılmıştır HHoca Köyü'nün Zivane Köprüsü mevkiindedir Bölgenin ahşap camilerinin en iyi örneklerinden birisidir Yapı ahşap süsleme bakımından çok zengindir Kapı, mihrap, minber, mahfil ve tavan çok çeşitli motif ve kompozisyonlarla süslenmiştir Kapı kanatları ve yan pervazlarında stilize hayat ağaçları yer almaktadır En dışta hasır örgülü panolar bulunmaktadır Ahşap mihrap nişini, kıvrımdallı stilize bir ağaç çevreler Minberin yan aynalıkları, Şimşirli Camii gibi dikey panolara bölünmüş olup, her pano içerisinde, dalları lalelerle sonuçlanan ağaç motifleri yerleştirilmiştir
Yücehisar Camii (Pazar)
Köyün merkezinde yer alır Bir medrese ile birlikte 1799 yılında Ayşe Hanım tarafından kargir olarak inşa ettirilmiştir Camiye kuzey taraftaki medreseden iki kapı ile gidilir Harim doğu batı yönünde uzanır Giriş bölümü üzerinde mahfil kısmı bulunur Caminin kuzeybatıdaki ana giriş kapısının kanatları üzerinde geometrik sekizgen geçmelerden oluşan bir süsleme vardır Minber aynalığı üzerinde birçok karakterli, merkezde büyük bir daireye bağlanan S ve C kıvrımlarına yer verilmiştir Mahfil korkuluklarının iç yönünde geometrik ve bitkisel süslemeli bir bordür dolaşmaktadır Caminin ahşap süslemeleri Hemşin Bilenköy Camii ile yakın benzerlik göstermektedir
Seslikaya Süleyman Dede Türbesi
Ardeşen Seslikaya Köyündedir Yenilenen türbe kare planlı ve betonarme bir kubbeye sahiptir Bu türbe H1262/M1845 yılında yapılmıştır Türbenin doğu yakınında taş duvarlı, dikdörtgen planlı, beşik çatı bir türbe daha bulunmaktadır Bu türbenin üzerindeki H1308/M1890 tarihi okunmaktadır Bu türbede Süleyman Dede'nin oğlu yatmaktadır
İmha ve Tahrip Olan Eserlerimiz
Yalı Camii
Bütün eski Rize resimlerinden görülen kırma çatılı, tek minareli, şehir merkezinde sahile yakın şadırvanlı bir camiydi Vakıflar tarafından satılmış ve yıkılmıştır
Şeyh Ali Semerkandi Hazretleri Türbesi
Şehir meydanında Şeyh Camii önünde bulunan gayet büyük ve sağlam bir türbeydi Rize’ye gelenlerin ziyaret ettiği bu türbe Cumhuriyetin ilk yıllarında, çevresindeki kitabeli tarihî mezarlarla birlikte yıkılıp düzlenmiştir
Kadiri Tekkesi
Şehir meydanında Eski Hükümet Konağı ile eski Adliye binası arasında bulunuyordu İlk Rize valisi Hurşid Akkaya tarafından yıktırılıp ortadan kaldırıldı
Orta Camideki Türbe ve Kabristan
Rize’nin Çarşı mahallesindeki Orta cami önünde bulunan bu türbe ve tarihi mezarlık da, meydan açma bahanesiyle yıkılıp yok edilmiştir Bugünkü İl Halk Kütüphanesi önünde bulunan kitabeli tarihî mezarlar da kaldırılmıştır Bu mezarların az bir kısmı, vereseleri tarafından Veliköy’e nakledilmiş ve kurtarılmıştır
Karadere Medresesi
Kalkandere ilçe merkezinde 1869 yılında Gümüşhanevi hazretlerinin halifelerinden Rize Kalkandereli Müderris Hüseyin efendi tarafından inşa edilmiş iki katlı 36 odalı büyük bir eserdi 1932 yılında nahiye müdürü tarafından, arsasına okul yapılacak bahanesiyle yıktırılmıştır Medrese yanında bulunan Müderris Hüseyin efendinin kabri ile Osmanlı devrinde nahiye müdürlüğü yapmış bir zat ve iki askerin kabirlerinin de yıkılıp düzleneceği söylenince Cafer Güven’in (Ö1985) önderliğinde Hüseyin efendinin kabri ölümünden 44 sene sonra Hüseyinhoca köyüne nakledilmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|