Dilsiz Oyunu - Düdük Oyunu- Deve Oyunu

**Şengül Şirin** · 06-30-2010

Dilsiz Oyunu

Gençler arasında oynanan ve erkeklere mahsus olan bu ilginç ve eğlenceli oyun, dış mekânlarda oynanır

Oyuna başlamadan önce oyunun güzergâhı, başlangıç ve bitiş saatleri kararlaştırılır

Oyun genellikle gece oynanacağı için oyuncular ellerine meşale alırlar, el ve yüzlerini tava ya da tencerelerin isi ile siyaha boyarlar

Tipik bir "liderini takip et oyunu" olan dilsiz oyununda gecenin belirlenen vaktinde delikanlıbaşının "boğaz kes" emriyle oyun başlar

Tek sıra hâlinde liderin ardı sıra dizilmiş olan oyuncular artık lider ne yaparsa aynısını yapmak zorundadırlar

Örneğin, lider yolda giderken bir kişiye selâm verirse ardından gelenler de verir, birisine tokat vurursa, ardından gelenler de vurur

Hatta lider yolda giderken bir pisliğe elini dokundurur ya da yalarsa ardından gelenler de aynısını yapmak zorundadırlar

Oyun, delikanlıbaşının "boğaz serbest" emri vermesine kadar böylece devam eder

Emir verilmeden sessizliği bozanlar ya da kurallara uymayanlar cezalandırılır (Cenikoğlu, 1998: 102-103)

Düdük Oyunu

Düdük oyunu genellikle düğün eğlencelerinde oynanan oyunlardandır

Düğüne davetli akran delikanlılar kına gecesinden sonra bir evde toplanırlar

Burada sabaha kadar sohbet eder, saz eşliğinde türküler söyleyip oynarlar

Gecenin ilerleyen bir vaktinde düdük oyununu bilmeyen birini yanlarına çağırarak hep birlikte oyun oynayacaklarını ve kendilerine katılmalarını isterler

Öncelikle kendi aralarından birisini ebe seçerler

Bu kişi önceden ne yapacağını bildiği için ortaya geçerek dizlerinin üzerinde çömelir, üzerine bir palto örtülür ve iki elinin arasında yüzünü yere koyar

Bu hâldeyken kimseyi görmemesi gerekir

Diğer gençler ebenin çevresinde çember oluşturacak şekilde diz üstü otururlar

Birinin elinde ipe bağlı bir düdük vardır

Düdüğü ebenin ardından birisi üfler ve ebe doğrulmadan oyunu bilmeyen gencin eline tutuşturuverir

Ebe doğrulunca düdüğü oyunu bilmeyen gencin elinde bulur ve doğal olarak o ebe olur

Esas oyun da ondan sonra başlar

Oyunu bilmeyen genç ebenin yerini alır ve aynı şekilde üstü örtülerek yere yatırılır

Ebe yerde yatarken ipe bağlı düdük ebenin haberi olmadan çengelli iğne ile paltosuna tutuşturulur

Ebenin arkasında bulunanlardan birisi düdüğü üfler ama ebe doğrulduğu zaman kimsenin elinde düdüğü göremez

Düdüğü bulamadığı için tekrar tekrar yere yatar

Ancak bir türlü düdüğü bulamaz

Oyun bu minval üzere ebe yoruluncaya kadar neşe içerisinde sürer (Ülker, 2003: 264)

Deve Oyunu

Günümüzde artık oynanmayan deve oyunu genellikle düğünlerde gençler tarafından oynanırdı

Dört kişi tarafından oynanan bu oyun için kısa bir merdiven gerekmektedir

Bir kişi merdivenin ilk aralığına girer ve devenin başını oluşturur, iki kişi merdivenin ortasına birer aralıkla girerek hörgüç kısmını oluşturur

Merdivenin son kısmına giren kişi de devenin art kısmını oluştururken üzerleri bir çul ile örtülür

Devenin başını oluşturan kişi önceden küçük yastıklardan bir deve başı yapıp üzerini de sarı tüylü keçi postu ile kaplar

Bir sopa ucuna takılan deve başına bir de deve çanı asılarak aksesuar tamamlanır

Temsilî deve düğünde halk arasına girer, sağa sola sallanarak etrafındakilere çarparken, deveye sataşanları da başı ile saldırarak cezalandırır (Tosun, 2001: 272)

06-30-2010	#8
Şengül Şirin	Dilsiz Oyunu - Düdük Oyunu- Deve Oyunu Dilsiz Oyunu Gençler arasında oynanan ve erkeklere mahsus olan bu ilginç ve eğlenceli oyun, dış mekânlarda oynanır Oyuna başlamadan önce oyunun güzergâhı, başlangıç ve bitiş saatleri kararlaştırılır Oyun genellikle gece oynanacağı için oyuncular ellerine meşale alırlar, el ve yüzlerini tava ya da tencerelerin isi ile siyaha boyarlar Tipik bir "liderini takip et oyunu" olan dilsiz oyununda gecenin belirlenen vaktinde delikanlıbaşının "boğaz kes" emriyle oyun başlar Tek sıra hâlinde liderin ardı sıra dizilmiş olan oyuncular artık lider ne yaparsa aynısını yapmak zorundadırlar Örneğin, lider yolda giderken bir kişiye selâm verirse ardından gelenler de verir, birisine tokat vurursa, ardından gelenler de vurur Hatta lider yolda giderken bir pisliğe elini dokundurur ya da yalarsa ardından gelenler de aynısını yapmak zorundadırlar Oyun, delikanlıbaşının "boğaz serbest" emri vermesine kadar böylece devam eder Emir verilmeden sessizliği bozanlar ya da kurallara uymayanlar cezalandırılır (Cenikoğlu, 1998: 102-103) Düdük Oyunu Düdük oyunu genellikle düğün eğlencelerinde oynanan oyunlardandır Düğüne davetli akran delikanlılar kına gecesinden sonra bir evde toplanırlar Burada sabaha kadar sohbet eder, saz eşliğinde türküler söyleyip oynarlar Gecenin ilerleyen bir vaktinde düdük oyununu bilmeyen birini yanlarına çağırarak hep birlikte oyun oynayacaklarını ve kendilerine katılmalarını isterler Öncelikle kendi aralarından birisini ebe seçerler Bu kişi önceden ne yapacağını bildiği için ortaya geçerek dizlerinin üzerinde çömelir, üzerine bir palto örtülür ve iki elinin arasında yüzünü yere koyar Bu hâldeyken kimseyi görmemesi gerekir Diğer gençler ebenin çevresinde çember oluşturacak şekilde diz üstü otururlar Birinin elinde ipe bağlı bir düdük vardır Düdüğü ebenin ardından birisi üfler ve ebe doğrulmadan oyunu bilmeyen gencin eline tutuşturuverir Ebe doğrulunca düdüğü oyunu bilmeyen gencin elinde bulur ve doğal olarak o ebe olur Esas oyun da ondan sonra başlar Oyunu bilmeyen genç ebenin yerini alır ve aynı şekilde üstü örtülerek yere yatırılır Ebe yerde yatarken ipe bağlı düdük ebenin haberi olmadan çengelli iğne ile paltosuna tutuşturulur Ebenin arkasında bulunanlardan birisi düdüğü üfler ama ebe doğrulduğu zaman kimsenin elinde düdüğü göremez Düdüğü bulamadığı için tekrar tekrar yere yatar Ancak bir türlü düdüğü bulamaz Oyun bu minval üzere ebe yoruluncaya kadar neşe içerisinde sürer (Ülker, 2003: 264) Deve Oyunu Günümüzde artık oynanmayan deve oyunu genellikle düğünlerde gençler tarafından oynanırdı Dört kişi tarafından oynanan bu oyun için kısa bir merdiven gerekmektedir Bir kişi merdivenin ilk aralığına girer ve devenin başını oluşturur, iki kişi merdivenin ortasına birer aralıkla girerek hörgüç kısmını oluşturur Merdivenin son kısmına giren kişi de devenin art kısmını oluştururken üzerleri bir çul ile örtülür Devenin başını oluşturan kişi önceden küçük yastıklardan bir deve başı yapıp üzerini de sarı tüylü keçi postu ile kaplar Bir sopa ucuna takılan deve başına bir de deve çanı asılarak aksesuar tamamlanır Temsilî deve düğünde halk arasına girer, sağa sola sallanarak etrafındakilere çarparken, deveye sataşanları da başı ile saldırarak cezalandırır (Tosun, 2001: 272) __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır