Balıkesir-Yüzey şekilleri-iklim, akarsular-Tarih-Tarım, hayvancılık-Sanayi, madencilik

**Şengül Şirin** · 06-10-2010

Balıkesir-Yüzey şekilleri-iklim, akarsular-Tarih-Tarım, hayvancılık-Sanayi, madencilik

Türkiye'nin batısında, iki denızde (Ege, Marmara) kıyısı bulunan büyük illerden biridir; Ege - 910282(1985) deki adaların bazıları, Marmara"dakilerin çoğu bu ile bağlıdır

Doğusunda Bursa, güneydoğusunda Kütahya, güneyinde Manisa, güneybatısında izmir, batısında Çanakkale illeri bulunur

17 ilçesi, 921 köyü vardır

Yüzey şekilleri

İl toprakları, Marmara kıyısı boyunca uzanan ve güneye doğru sarkan ovalarla kaplıdır

Bu düzlükleri, Ege kıyılarındaki ova şeridinden (Edremit Ovası) Madra Dağı (1 339 m) ile Kazdağı (1 767 m) ayırır

Doğuda Alaçam Dağı (1 615 m), orta kesiminde Çatal Dağı, kuzeyde Kapıdağf Yarımadası yer alır

iklim, akarsular

İlin Ege kıyılarında, yazları sıcak ve kurak, kışlan ılık ve yağışlı geçen bir Akdeniz iklimi hüküm sürer; Marmara kıyıları ise kuzeye açık olması nedeniyle, serin ve kuraktır

Yağışlar genellikle kış aylarına rastlar

Balıkesir Ovası'ni sulayan akarsuların en büyüğü Susurlu Irmağı'dır

İlin doğu sınırından gelen, ayrıca Atnos ve Kazıklı çaylarını alan Susurlu, il sınırının dışında Marmara Den;zi'ne ulaşır

Kapıdağı Yarımadası'nın batısından Marmara'ya ulaşan Gönen Çayı'ndan sonra Edremit Körfezi'nden Ege Denizi'ne dökülen Havran Çayı gelir

İlin en önemli gölü, yüzölçümü 162 km2 olan Manyas Gölü'dür

Tarih

Arkeolojik araştırmalara göre M

Ö

3000 yıllarında yerleşme alanı olan Balıkesir ve çevresi, Doğu Roma İmparatorluğu'ndan sonra Selçuklu Devleti'nin egemenliğinde yaşadı

Selçuk¬lu Devleti'nin yerini 1 300'lere doğru Karasi Beyliği aldı ve başkent Balıkesir oldu

1347'de Orhan Gazi devrinde sancak merkezi olarak Osmanlı toprağına katıldı

Mondros Mütarekesi'nden sonra İzmir

Yunanlılar tarafından işgal edilince düşmanın ilerlemesini önlemek için ilk cepheler burada kuruldu, gönüllü askerlerden oluşturulan Soma ve Ayvalık cephelerinde direniş sürdürülürken

Hacim Muhittin Çarıklı başkanlığında Balıkesir Kongresi (28 haziran 1919) toplandı

Bu zor günlerde Anzavur Ayaklanması'na da sahne olan Balıkesir, Çerkez Ethem'in bu ayaklanmayı bastırmasından bir süre sonra Yunanlılarca işgal edildi (30 haziran 1920)

Şehir 6 eylül 1922'de düşman işgalinden kurtarıldı

Tarım, hayvancılık

İlde tarıma ayrılan alanlarda büyük ölçüde tahıl ekimi yapılır; sanayi bitkileri arasında ön sırayı seker pancarı alır

Pamuk, tütün, pirinç ve ayçiçeği ekimi de yaygındır

Balıkesir'de zeytincilik önemli bir yer tutar

Edremit Körfezi kıyılarırıda zeytinyağı üretimine elverişli zeytin, Marmara kıyılarında da sofralık zeytin yetiştirilir

Hayvancılık gelişmiş dıkrumdadır

Kıvırcık koyun ve merinos çok yetiştirilir

Marmara kıyılarında tavukçuluk, Erdek ve Marmara adalarında arıcılık yapılır

Sanayi, madencilik

Balıkesir ilinde, özellikle Edremit Körfezi çevresinde en gelişkin sanayi kolu zeytinyağı ve sabun üretimidir

İlin çeşitli yerlerinde ekimi yapılan
şeker pancarı 1955'te açılan Susurluk Şeker Fabrikası'nda işlenir

Ayrıca kerestecilik, dericilik ve konservecilik de gelişmiş durumdadır

Bandırma'da boraks ve asitborik fabrikası, Balıkesir'de dokuma ve çimento fabrikası vardır

Balıkesir maden yönünden zengindir

En çok borasit çıkarılır

Gümüşlü kurşun, demir, kükürt, bakır ve linyit yatakları da işletilmektedir

Erdek ve Marmara adalarında taş ocakları bulunur

Ulaşım, sağlık, eğitim

İlde kara, deniz, hava ve demiryolu ulaşımı vardır

Bandırma-İzmir, Balıkesir-Kütahya demiryolu Marmara Bölgesi'ni Ege ile birleştiren Bandırma-İzmir, Bursa-İzmir karayolları ilin içinden geçer

Deniz ulaşımı daha çok Bandırma Limanı'ndan yapılır

İlde sağlık kurum ve hizmetlerinde, özellikle 1950 den sonra hızlı bir gelişme oldu

1972 de il ve ilçe merkezlerinde 30 hastahane ve sağlık merkezi, 1

534 hasta yatağı, 200 hekim, 800'e yakın hemşire, ebe ve sağlık memuru bulunuyordu

İlin eğitim sorunu Cumhuriyet döneminde çözüme kavuştu

Okulsuz köy çok azaldı

1973'te tüm ilde 975 ilkokul, 3 228 öğretmen, 41 ortaokul 11 lise, 24 meslekî ve teknik okul, bunlarda 1066 öğretmen bulunuyordu

Ayrıca il merkezinde bir eğitim enstitüsü vardır

Turizm

Balıkesir Marmara ve Ege Denizindeki adaları (Marmara, Avsa, Ekinlik, Alibey adaları), Erdek, Gönen Akçay ve Ayvalık kıyılarındaki plajları ve doğal güzellikleriyle yaz aylarında çok sayıda turist çeker

Manyas Gölü'nün kenarındaki Kuş Cenneti, Gönen, Edremit, Güre, Pamı kçu, Balya ve Bigadiç'teki kaplıcalar ve şifalı sular da il turizminde önemli yer tutar

Balıkesir'in ilçeleri
Ayvalık
Balya
Balıkesir
Bandırma
Bigadiç
Burhaniye
Dursunbey
Edremit
Erdek
Gömeç
Gönen
Havran
İvrindi
Kepsut
Manyas
Marmara
Savaştepe
Sındırgı
Susurluk

06-10-2010	#6
Şengül Şirin	Balıkesir-Yüzey şekilleri-iklim, akarsular-Tarih-Tarım, hayvancılık-Sanayi, madencilik Balıkesir-Yüzey şekilleri-iklim, akarsular-Tarih-Tarım, hayvancılık-Sanayi, madencilik Türkiye'nin batısında, iki denızde (Ege, Marmara) kıyısı bulunan büyük illerden biridir; Ege - 910282(1985) deki adaların bazıları, Marmara"dakilerin çoğu bu ile bağlıdır Doğusunda Bursa, güneydoğusunda Kütahya, güneyinde Manisa, güneybatısında izmir, batısında Çanakkale illeri bulunur 17 ilçesi, 921 köyü vardır Yüzey şekilleri İl toprakları, Marmara kıyısı boyunca uzanan ve güneye doğru sarkan ovalarla kaplıdır Bu düzlükleri, Ege kıyılarındaki ova şeridinden (Edremit Ovası) Madra Dağı (1 339 m) ile Kazdağı (1 767 m) ayırır Doğuda Alaçam Dağı (1 615 m), orta kesiminde Çatal Dağı, kuzeyde Kapıdağf Yarımadası yer alır iklim, akarsular İlin Ege kıyılarında, yazları sıcak ve kurak, kışlan ılık ve yağışlı geçen bir Akdeniz iklimi hüküm sürer; Marmara kıyıları ise kuzeye açık olması nedeniyle, serin ve kuraktır Yağışlar genellikle kış aylarına rastlar Balıkesir Ovası'ni sulayan akarsuların en büyüğü Susurlu Irmağı'dır İlin doğu sınırından gelen, ayrıca Atnos ve Kazıklı çaylarını alan Susurlu, il sınırının dışında Marmara Den;zi'ne ulaşır Kapıdağı Yarımadası'nın batısından Marmara'ya ulaşan Gönen Çayı'ndan sonra Edremit Körfezi'nden Ege Denizi'ne dökülen Havran Çayı gelir İlin en önemli gölü, yüzölçümü 162 km2 olan Manyas Gölü'dür Tarih Arkeolojik araştırmalara göre MÖ 3000 yıllarında yerleşme alanı olan Balıkesir ve çevresi, Doğu Roma İmparatorluğu'ndan sonra Selçuklu Devleti'nin egemenliğinde yaşadı Selçuk¬lu Devleti'nin yerini 1 300'lere doğru Karasi Beyliği aldı ve başkent Balıkesir oldu 1347'de Orhan Gazi devrinde sancak merkezi olarak Osmanlı toprağına katıldı Mondros Mütarekesi'nden sonra İzmir Yunanlılar tarafından işgal edilince düşmanın ilerlemesini önlemek için ilk cepheler burada kuruldu, gönüllü askerlerden oluşturulan Soma ve Ayvalık cephelerinde direniş sürdürülürken Hacim Muhittin Çarıklı başkanlığında Balıkesir Kongresi (28 haziran 1919) toplandı Bu zor günlerde Anzavur Ayaklanması'na da sahne olan Balıkesir, Çerkez Ethem'in bu ayaklanmayı bastırmasından bir süre sonra Yunanlılarca işgal edildi (30 haziran 1920) Şehir 6 eylül 1922'de düşman işgalinden kurtarıldı Tarım, hayvancılık İlde tarıma ayrılan alanlarda büyük ölçüde tahıl ekimi yapılır; sanayi bitkileri arasında ön sırayı seker pancarı alır Pamuk, tütün, pirinç ve ayçiçeği ekimi de yaygındır Balıkesir'de zeytincilik önemli bir yer tutar Edremit Körfezi kıyılarırıda zeytinyağı üretimine elverişli zeytin, Marmara kıyılarında da sofralık zeytin yetiştirilir Hayvancılık gelişmiş dıkrumdadır Kıvırcık koyun ve merinos çok yetiştirilir Marmara kıyılarında tavukçuluk, Erdek ve Marmara adalarında arıcılık yapılır Sanayi, madencilik Balıkesir ilinde, özellikle Edremit Körfezi çevresinde en gelişkin sanayi kolu zeytinyağı ve sabun üretimidirİlin çeşitli yerlerinde ekimi yapılan şeker pancarı 1955'te açılan Susurluk Şeker Fabrikası'nda işlenir Ayrıca kerestecilik, dericilik ve konservecilik de gelişmiş durumdadır Bandırma'da boraks ve asitborik fabrikası, Balıkesir'de dokuma ve çimento fabrikası vardır Balıkesir maden yönünden zengindir En çok borasit çıkarılır Gümüşlü kurşun, demir, kükürt, bakır ve linyit yatakları da işletilmektedir Erdek ve Marmara adalarında taş ocakları bulunur Ulaşım, sağlık, eğitim İlde kara, deniz, hava ve demiryolu ulaşımı vardır Bandırma-İzmir, Balıkesir-Kütahya demiryolu Marmara Bölgesi'ni Ege ile birleştiren Bandırma-İzmir, Bursa-İzmir karayolları ilin içinden geçer Deniz ulaşımı daha çok Bandırma Limanı'ndan yapılır İlde sağlık kurum ve hizmetlerinde, özellikle 1950 den sonra hızlı bir gelişme oldu 1972 de il ve ilçe merkezlerinde 30 hastahane ve sağlık merkezi, 1534 hasta yatağı, 200 hekim, 800'e yakın hemşire, ebe ve sağlık memuru bulunuyordu İlin eğitim sorunu Cumhuriyet döneminde çözüme kavuştu Okulsuz köy çok azaldı 1973'te tüm ilde 975 ilkokul, 3 228 öğretmen, 41 ortaokul 11 lise, 24 meslekî ve teknik okul, bunlarda 1066 öğretmen bulunuyordu Ayrıca il merkezinde bir eğitim enstitüsü vardır Turizm Balıkesir Marmara ve Ege Denizindeki adaları (Marmara, Avsa, Ekinlik, Alibey adaları), Erdek, Gönen Akçay ve Ayvalık kıyılarındaki plajları ve doğal güzellikleriyle yaz aylarında çok sayıda turist çeker Manyas Gölü'nün kenarındaki Kuş Cenneti, Gönen, Edremit, Güre, Pamı kçu, Balya ve Bigadiç'teki kaplıcalar ve şifalı sular da il turizminde önemli yer tutar Balıkesir'in ilçeleri Ayvalık Balya Balıkesir Bandırma Bigadiç Burhaniye Dursunbey Edremit Erdek Gömeç Gönen Havran İvrindi Kepsut Manyas Marmara Savaştepe Sındırgı Susurluk __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır