Cevap : Endonezya

nüfus

Nüfus bakımından Endonezya dünyanın beşinci kalabalık ülkesidir 1930'da 61 milyon olan nüfus, 1961'de 97 milyona, 1971'de 119 milyona çıkmış, 1981'de ise 150 milyonu geçmiştir Yıllık büyüme hızında, aile planlaması ve doğum kontrolü çalışmalarına rağmen artış olmuştur (büyüme hızı 1961-1971 arasında yılda % 2,08,1971-1980 arasında % 2,34'tür) Pek çok üçüncü dünya ülkesinde görülen bu yüksek genç nüfus artışı (1971'de 20 yaşın altındakiler toplam nüfusun yüzde 51'inl oluşturuyordu), her yıl iş piyasasına eklenen bu kitlelere iş bulmakta güçlük çeken Endonezya ekonomisini zor durumda bırakmaktadır

Hâlâ bazı negrito ve veddalar (Sulavesi'de Toalalar, Sumatra'da Kubular) gruplarına ve özellikle Malezyalı siyahlara (irian Jaya'nın nüfusunun çoğunu oluşturan Papular) rastlanmakla birlikte Endonezya nüfusunun büyük çoğunluğunu Malaylar oluşturur Genel olarak, ne hintlileştirilmiş ne de islamlaştırılmış Paleo Endonezyalılar ya da Proto Malaylar (Sumatra'da Batak ve Gayolar, Doğu Cava'da Tenggerliler, Borneo'da Dayaklar, Lombok'ta Sasaklar, Sulavesi'de Toracalar) ve islam ve hint dinlerinden büyük ölçüde etkilenmiş Yeni Endonezyalılar (Sumatra'da Acehler, Minangkabaular, Lampunglar, Recanglar ve Malaylar, Cava'da Sunda ve Cavalılar, Madura'da Maduralılar, Bali'de Balililer, Sulavesi'de Minahasanlar, Borneo'da Bancarlar, Timor'da Belun ve Atoniler, Sumbava'da Bima ve Sumbavalılar, Molük adalarında Ambonlular) ayırt edilir

Bunlara Hollandalıların gidişinden bu yana ticari etkinliklerin büyük bölümünü elinde tutan ve böylece kıskançlık ve yabancı düşmanlığı duygularını körükleyen, 3,5 milyon kadar Çinliyi de (çoğu Endonezya vatandaşı) eklemek gerekir Ulusal dil bahasça her biri kendi yerel diline sahip bütün bu etnik topluluklar arasında Endonezya'da birleştiricilik açısından dinden daha önemli bir rol oynar Çünkü, Endonezyalıların onda dokuzunun müslüman olduğu söylenmekle birlikte, Sumatra'da Palembang bölgesinde buddhacılık, Bali ve Lombok'ta hinduculuk egemendir Bunun yanı sıra yerel hıristiyan toplulukları da vardır (Sumatra Batakları arasında Protestanlık, Flores ve Timor'da katoliklik)

Nüfusun bölgelere göre dağılımında büyük dengesizlikler göze çarpar 1980'de ülke yüzölçümünün % 7'sinden daha az bir alan kaplayan Cava ve Madura'da 91 milyonu aşkın (ülke nüfusunun % 60'ından fazla) Endonezyalı yaşıyordu Buralarda bu tarihte km2'ye yaklaşık 700 kişi düşmekteydi Km2'ye düşen insan sayısı Bali'de 450, Sunda'nın küçük batı adalarında 135 kadardır; Sumatra'da ise 60'ın altına, Sulavesi'de 55'e, Molük adaları nda 19, Kalimantan'da 12' ye ve i rian Ja-ya'da 3'ten aza iner

Cava'da bazı ovalarda nüfus yoğunluğu km2 başına 1 000 hatta 1 500 kişiyi aşar Burada sözkonusu olan büyük ölçüde kırsal nüfus yoğunluklarıdır Çünkü Endonezya'nın, bir bölümü islamlaşma döneminde gelişme gösteren (Surabaya, Palembang, Makasar), bir bölümü de sömürge döneminin ürünleri olan (Cakarta, Medan) ancak birkaç büyük metropolü vardır Hızlı büyüme göstermesine rağmen, kent nüfusu kırsal nüfusa göre çok düşüktür Cava'nın bazı bölgelerinde düzenli olarak kül püskürten yanardağlar sayesinde zenginleşen verimli topraklara rağmen, günlük yaşamda beslenme sorunu çok önemlidir Burada, aile tarımı yetersiz kalmaktadır Yanardağların yanındaki verimli topraklar, tehlikeden büsbütün uzak olmamakla birlikte, çok kalabalıktır Önce sömürge yöneticileri, daha sonra da hükümetler Cavalılar' ı öteki adaların az nüfuslu işlenmemiş bölgelerinde (öncelikle Sumatra olmak üzere, Sulavesi ve Kalimantan) yerleşmeye yönelterek, Cava'nın nüfus artışını önlemeye çalıştılar Bununla birlikte, yapılan hesaplara göre, 1932-1974 arasında Cava'da bu yoldan sağlanan nüfus azalması 1 milyonun altında kalırken, adadaki nüfus artışı 39 milyonu bulmuştur Bu da elde edilen sonuçların pek düşük ölçüde kaldığını göstermektedir

iktisat

En önemli istihdam kesimi tarımdır Hemen tamamen boş olan ormanlık bölgelerde tek başlarına yaşayan bazı kabileler (Borneolu Punanlar gibi) geçimlerini kök ve meyve toplama ve avcılık etkinlikleriyle sağlarlarsa da, Endonezyalıların dörtte üçü tarımla uğraşır Az nüfuslu ormanlık bölgelerde bazı etnik gruplar, yakılarak açılmış alanlarda tarım yaparlar (gezgin ya da yerleşik olarak): Kalimantanlı Dayaklar, Sumatralı Bataklar gibi Bunların başlıca besin bitkileri yağmur sularından yararlanarak yetiştirdikleri pirinçtir Fakat, doğu adalarında, özellikle irian Jayalı Papular'da, pirincin yerini yavaş yavaş "igname" ve "taro" almaktadır Yine bu bölgelerde sagu palmiyesi iliği tüketimi de çok fazladır Nüfusun çok yoğun olduğu bölgelerde(özeliikle, Cava, Bali), kanallarla sulanan pirinç tarlaları (savahlar) yaygın bir durumdadır ve yılda iki rekolte verir: iki pirinç rekoltesi ya da çoğu kez bir pirinç, bir de mısır, soya ya da kuru mevsimde yer fıstığı rekoltesi Cavalılar ile Balililer (Filipinlerin igorotları ile birlikte) Güney-doğu Asya'nın, dağ yamaçlarına kat kat taraçalar halinde pirinç tarlaları kurma yöntemini bulmuş halklarıdır Savanların yanı sıra, sulanmayan topraklar (Cava'da telagan'lar), yalnızca yağmur mevsiminde pirinç, mısır, patates, manyok (yüksek bölge sebzeleri) verir Bali'nin doğusundaki küçük Sunda adalarında, mısır temel besin maddesi olarak pirincin yerini alır (kuraklık daha fazladır) Gerek iç piyasa gerekse dışsatım için ticari tarım, aile işletmelerinde de yapılır: Doğu Cava'nın telagan'larında şekerkamışı, tütün, kahve, Batı Cava'nın telagan' larında çay; Aceh ve Minangkabau (Sumatra) bölgelerinde hindistancevizi ve baharat, Sumatra'nın doğusunda kauçuk ağacı, güneyinde yine kauçuk ağacı ve biber Bütün bu ürünler, bugün hepsi gerçekte ulusallaştırılmış olan ve bağımsızlıktan bu yana üretimleri çoğunlukla düşmüş bulunan büyük sanayi plantasyonlarından
nüfus

Nüfus bakımından Endonezya dünyanın beşinci kalabalık ülkesidir 1930'da 61 milyon olan nüfus, 1961'de 97 milyona, 1971'de 119 milyona çıkmış, 1981'de ise 150 milyonu geçmiştir Yıllık büyüme hızında, aile planlaması ve doğum kontrolü çalışmalarına rağmen artış olmuştur (büyüme hızı 1961-1971 arasında yılda % 2,08,1971-1980 arasında % 2,34'tür) Pek çok üçüncü dünya ülkesinde görülen bu yüksek genç nüfus artışı (1971'de 20 yaşın altındakiler toplam nüfusun yüzde 51'inl oluşturuyordu), her yıl iş piyasasına eklenen bu kitlelere iş bulmakta güçlük çeken Endonezya ekonomisini zor durumda bırakmaktadır

Hâlâ bazı negrito ve veddalar (Sulavesi'de Toalalar, Sumatra'da Kubular) gruplarına ve özellikle Malezyalı siyahlara (irian Jaya'nın nüfusunun çoğunu oluşturan Papular) rastlanmakla birlikte Endonezya nüfusunun büyük çoğunluğunu Malaylar oluşturur Genel olarak, ne hintlileştirilmiş ne de islamlaştırılmış Paleo Endonezyalılar ya da Proto Malaylar (Sumatra'da Batak ve Gayolar, Doğu Cava'da Tenggerliler, Borneo'da Dayaklar, Lombok'ta Sasaklar, Sulavesi'de Toracalar) ve islam ve hint dinlerinden büyük ölçüde etkilenmiş Yeni Endonezyalılar (Sumatra'da Acehler, Minangkabaular, Lampunglar, Recanglar ve Malaylar, Cava'da Sunda ve Cavalılar, Madura'da Maduralılar, Bali'de Balililer, Sulavesi'de Minahasanlar, Borneo'da Bancarlar, Timor'da Belun ve Atoniler, Sumbava'da Bima ve Sumbavalılar, Molük adalarında Ambonlular) ayırt edilir Bunlara Hollandalıların gidişinden bu yana ticari etkinliklerin büyük bölümünü elinde tutan ve böylece kıskançlık ve yabancı düşmanlığı duygularını körükleyen, 3,5 milyon kadar Çinliyi de (çoğu Endonezya vatandaşı) eklemek gerekir Ulusal dil bahasça her biri kendi yerel diline sahip bütün bu etnik topluluklar arasında Endonezya'da birleştiricilik açısından dinden daha önemli bir rol oynar Çünkü, Endonezyalıların onda dokuzunun müslüman olduğu söylenmekle birlikte, Sumatra'da Palembang bölgesinde buddhacılık, Bali ve Lombok'ta hinduculuk egemendir Bunun yanı sıra yerel hıristiyan toplulukları da vardır (Sumatra Batakları arasında Protestanlık, Flores ve Timor'da katoliklik)

Nüfusun bölgelere göre dağılımında büyük dengesizlikler göze çarpar 1980'de ülke yüzölçümünün % 7'sinden daha az bir alan kaplayan Cava ve Madura'da 91 milyonu aşkın (ülke nüfusunun % 60'ından fazla) Endonezyalı yaşıyordu Buralarda bu tarihte km2'ye yaklaşık 700 kişi düşmekteydi Km2'ye düşen insan sayısı Bali'de 450, Sunda'nın küçük batı adalarında 135 kadardır; Sumatra'da ise 60'ın altına, Sulavesi'de 55'e, Molük adaları nda 19, Kalimantan'da 12' ye ve i rian Ja-ya'da 3'ten aza iner

Cava'da bazı ovalarda nüfus yoğunluğu km2 başına 1 000 hatta 1 500 kişiyi aşar Burada sözkonusu olan büyük ölçüde kırsal nüfus yoğunluklarıdır Çünkü Endonezya'nın, bir bölümü islamlaşma döneminde gelişme gösteren (Surabaya, Palembang, Makasar), bir bölümü de sömürge döneminin ürünleri olan (Cakarta, Medan) ancak birkaç büyük metropolü vardır Hızlı büyüme göstermesine rağmen, kent nüfusu kırsal nüfusa göre çok düşüktür Cava'nın bazı bölgelerinde düzenli olarak kül püskürten yanardağlar sayesinde zenginleşen verimli topraklara rağmen, günlük yaşamda beslenme sorunu çok önemlidir Burada, aile tarımı yetersiz kalmaktadır Yanardağların yanındaki verimli topraklar, tehlikeden büsbütün uzak olmamakla birlikte, çok kalabalıktır Önce sömürge yöneticileri, daha sonra da hükümetler Cavalılar' ı öteki adaların az nüfuslu işlenmemiş bölgelerinde (öncelikle Sumatra olmak üzere, Sulavesi ve Kali-mantan) yerleşmeye yönelterek, Cava'nın nüfus artışını önlemeye çalıştılar Bununla birlikte, yapılan hesaplara göre, 1932-1974 arasında Cava'da bu yoldan sağlanan nüfus azalması 1 milyonun altında kalırken, adadaki nüfus artışı 39 milyonu bulmuştur Bu da elde edilen sonuçların pek düşük ölçüde kaldığını göstermektedir

iktisat

En önemli istihdam kesimi tarımdır Hemen tamamen boş olan ormanlık bölgelerde tek başlarına yaşayan bazı kabileler (Borneolu Punanlar gibi) geçimlerini kök ve meyve toplama ve avcılık etkinlikleriyle sağlarlarsa da, Endonezyalıların dörtte üçü tarımla uğraşır Az nüfuslu ormanlık bölgelerde bazı etnik gruplar, yakılarak açılmış alanlarda tarım yaparlar (gezgin ya da yerleşik olarak): Kalimantanlı Dayaklar, Sumatralı Bataklar gibi Bunların başlıca besin bitkileri yağmur sularından yararlanarak yetiştirdikleri pirinçtir Fakat, doğu adalarında, özellikle irian Jayalı Papular'da, pirincin yerini yavaş yavaş "igname" ve "taro" almaktadır Yine bu bölgelerde sagu palmiyesi iliği tüketimi de çok fazladır Nüfusun çok yoğun olduğu bölgelerde(özeliikle, Cava, Bali), kanallarla sulanan pirinç tarlaları (savahlar) yaygın bir durumdadır ve yılda iki rekolte verir: iki pirinç rekoltesi ya da çoğu kez bir pirinç, bir de mısır, soya ya da kuru mevsimde yer fıstığı rekoltesi Cavalılar ile Balililer (Filipinlerin igorotları ile birlikte) Güney-doğu Asya'nın, dağ yamaçlarına kat kat taraçalar halinde pirinç tarlaları kurma yöntemini bulmuş halklarıdır Savanların yanı sıra, sulanmayan topraklar (Cava'da telagan'lar), yalnızca yağmur mevsiminde pirinç, mısır, patates, manyok (yüksek bölge sebzeleri) verir Bali'nin doğusundaki küçük Sunda adalarında, mısır temel besin maddesi olarak pirincin yerini alır (kuraklık daha fazladır) Gerek iç piyasa gerekse dışsatım için ticari tarım, aile işletmelerinde de yapılır: Doğu Cava'nın telagan'larında şekerkamışı, tütün, kahve, Batı Cava'nın telagan' larında çay; Aceh ve Minangkabau (Sumatra) bölgelerinde hindistancevizi ve baharat, Sumatra'nın doğusunda kauçuk ağacı, güneyinde yine kauçuk ağacı ve biber Bütün bu ürünler, bugün hepsi gerçekte ulusallaştırılmış olan ve bağımsızlıktan bu yana üretimleri çoğunlukla düşmüş bulunan büyük sanayi plantasyonlarından elde edilen ürünlere eklenir: eski Oostkust' de (Sumatra) tütün, kauçuk ağacı ve yağ palmiyesi, Batı Cava'nın yüksek dağ yamaçlarında kauçuk ağacı ve çay Hayvancılık önemsiz derecededir (domuz üzerinde din yasağı, aşırı nüfus) Cava'daki tarımın yoğun niteliğine rağmen ülke, nüfusunu besleyebilecek güçte değildir ve bu yüzden pirinç, şeker, vb ithal etmek zorunda kalmaktadır

Maden kaynakları, dış satımların değerce üçte ikisini temsil eden petrol ürünleri sayesinde (fakat, bunların elde edilmesinde az insan kullanılır) ülke ihracatında çok önemli bir yer tutar Sumatra'nın merkez -doğusu ülkenin başlıca petrol üreten bölgesini oluşturmaktadır (Minas yerüstü yatakları) Buna karşılık, Sumatra'nın güneyinde üretim gittikçe düşmektedir En çok gelecek vaat eden bölgeler; Cava denizi' nde (Arcuna, Cinta, Kitty yatakları) ve Kalimantan'ın doğu kıyılarında (Attaka, Handil, vb yatakları) yer almaktadır Doğal gaz da artık bir işletme konusu oluşturmakta ve Kalimantan'ın doğusu ile Sumatra'nın kuzeyindeki yataklarda yapılan üretimi işleyen iki fabrikadan sıvılaştırılmış olarak dışa satılmaktadır Bu hidrokarbürler, amerikan, japon ve fransız şirketleri tarafından işletilmektedir Bu şirketler, bir devlet şirketi olan Pertamina'nın yanı sıra, Endonezya'nın büyük bir petrol üreticisi (yılda yaklaşık 80 Mt petrol; 18 Gm3 doğal gaz) ve OPEC üyesi bir petrol dışsatımcısı olmasına katkıda bulunurlar Japonya ayrıcalıklı bir müşteri durumundadır

Diğer maden kaynaklarının dışsatım bakımından önemi çok daha azdır: Bangka, Belitung ve Singkep adalarından çıkarılan kalay; İrian Jaya'da işletilen bakır; Bintan adasında (Singapur'un güneyindeki Riau takımadaları) boksit; Sulavesi'de nikel

Fakat, bu kaynakların ürünleri ham olarak dışa satılır, çünkü sanayi henüz az gelişmiş durumdadır Sanayi, esas itibariyle Cava'da (işgücünün dörtte üçünden fazlası) ve özellikle büyük şehirlerde toplanmıştır; fakat, bunların gelişme derecesiyle hiçbir ilgisi yoktur ve ülkedeki işgücünün onda birinden daha azını istihdam eder Daha çok, tarım ürünlerini işleyen ya da tüketim malları üreten sanayiler sözkonusudur ve bunlar ülke gereksinmelerini karşılamaktan uzaktır Fakat, bağımsızlıktan bu yana, bazı ağır sanayileri geliştirme yönünde çabalar harcanmıştır: en başta petrol yataklarına yakın yerlerde rafineriler; Cibi-nong, Gresik, Cilacap'da (Cava) çimento fabrikaları; özellikle, Pusri ve Kucang'da gübre fabrikaları; ve Sunda boğazı üzerindeki Cilegon'da (Cava) ham cevheri doğrudan redüksiyon usulüyle işleyen bir demir-çelik fabrikası kurulmuştur

Birçok üçüncü dünya ülkesi gibi, Endonezya da özellikle tarımsal ve madensel hammaddeler dışsatımı, besin maddeleri ve sanayi malları dışalımı yapar Petrol sayesinde fazlalık veren bir dış ticaret bilançosuna sahiptir Endonezya'nın ticaret yaptığı başlıca ülkeler özellikle dışsatım alanında (hidrokarbürler ve en başta ham petrol satışı), ABD ve Japonya'dır __________________

__________________