Şengül Şirin
|
Cevap : (Türkiye’de Yerleşmiş Olmayan Yabancılar İle Yurtdışında Yerleşik Türk Vatandaşları) İçin Kira Geliri Beyanı
yapılan nakdi bağışların tümü ile milli yardım komiteleri veya mahalli
yardım komitelerine makbuz karşılığı yapılan ayni/nakdi bağışlar,
b) Yüksek Öğretim Kanununa göre üniversitelere ve Yüksek
Teknoloji Enstitüsüne makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışlar ile
vakıf üniversitelerine yapılan bağış ve yardımlar,
c) Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununa göre
yapılan bağış ve yardımlar,
d) Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun Kuruluşu
Hakkındaki Kanuna göre yapılan nakdi bağışlar,
e) Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa göre
yapılan ayni ve nakdi bağışlar,
f) Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanununa göre
yapılan ayni/nakdi bağışlar,
g) Türk Silahlı Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı Kanununa göre
yapılan ayni/nakdi bağışlar,
h) Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanununa
göre yapılan ayni/nakdi bağışlar,
i) İlköğretim ve Eğitim Kanununun 76 ncı maddesine göre
ilköğretim kurumlarına yapılan nakdi bağışların
tamamı indirilebilecektir
12 BEYANNAMENİN VERİLME ZAMANI VE YERİ
Mükelleflerin, 1 Ocak 2009 – 31 Aralık 2009 dönemine ait beyana
tabi gayrimenkul sermaye iradı gelirleri için 2010 yılının MART ayının
1 inci gününden 25 inci günü akşamına kadar beyannamelerini vermeleri
gerekmektedir
Beyanname verme süresinin son gününün resmi tatil gününe
rastlaması halinde, tatilden sonraki ilk iş gününün tatil saatine kadar
beyanname verilebilir
Dar mükellefler beyannamelerini, Türkiye’de vergi muhatabı
mevcut ise onun Türkiye’de oturduğu yerin vergi dairesine; Türkiye’de
vergi muhatabı yoksa gayrimenkulün bulunduğu yer vergi dairesine
vereceklerdir
Beyanname; normal (adi) posta ile veya özel dağıtım şirketleri
aracılığıyla gönderilirse, vergi dairesine ulaştığı tarihte, taahhütlü olarak
posta ile gönderilmiş ise zarfın üzerindeki postaya veriliş tarihinde verilmiş
sayılır
olması halinde, elde edilen kira geliri, bütün gelirlerin beyanı için kullanılan
1001A nolu Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesine dahil edilecektir
13 KİRA GELİRİ ELDE EDİLDİĞİ HALDE BEYANNAME VERİLMEMESİ
VEYA EKSİK BEYAN EDİLMESİ
¯ Konutlardan elde edilen kira gelirleri beyan edilmez veya
eksik beyan edilirse, 2009 yılı için 2600 Türk Liralık
istisnadan yararlanılamaz Ancak, idarece herhangi bir tespit
yapılmadan önce, süresinde beyan etmedikleri veya süresinde
verdikleri beyannamede yer almayan mesken kirası gelirlerini,
kendiliklerinden, süresinden sonra verecekleri beyanname ile
beyan edenler söz konusu istisnadan yararlanabileceklerdir
Gayrimenkul sermaye iradının yanında beyana tabi diğer gelirlerin de
Beyana tabi geliri sadece gayrimenkul sermaye iradından
ibaret olan mükellefler, 1001B nolu Yıllık Gelir Vergisi
Beyannamesini dolduracaklardır
¯¯Geçmiş takvim yıllarına ait kira gelirlerini ilgili beyan döneminde
hiç beyan etmeyen veya eksik beyan eden kira geliri sahiplerinin
bu gelirlerini, Vergi Usul Kanununda yer alan Pişmanlık ve Islah
hükümlerinden yararlanarak beyan etmeleri de mümkündür
Vergi dairesinin bilgisine girmeden önce, vergi dairesine
kendiliğinden dilekçe ile bildirilmesi ve dilekçenin verildiği
tarihten itibaren 15 gün içerisinde beyannamenin de verilmesi
halinde bu mükellefler de mesken istisnasından yararlanacak
ve gecikmeden dolayı adlarına Vergi Usul Kanunu hükümlerine
göre vergi ziyaı cezası kesilmeyecektir Bu mükellefler hakkında
sadece pişmanlık zammı uygulanacaktır
¯¯ Beyan edilmesi gereken kira gelirinin bildirilmemesi halinde,
mükellef adına iki kat I inci derece usulsüzlük cezası kesilir
ve gelir takdir komisyonunca takdir edilir Takdir edilen gelir
üzerinden, gelir vergisi ile vergi ziyaı cezası hesaplanır Ayrıca
gecikilen her ay için gecikme faizi talep edilir
¯¯ Bu şekilde tahakkuk eden vergi, ceza ve gecikme faizinin
tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi
gerekmektedir Ödenmediği takdirde, vergi dairesince ayrıca
her ay için ayrı ayrı gecikme zammı hesaplanmak suretiyle
cebren tahsil yoluna gidilir Ay kesirlerine isabet eden gecikme
zammı günlük olarak hesap edilir
14 2009 TAKVİM YILI GELİRLERİNE UYGULANACAK VERGİ TARİFESİ
Gelir Vergisi Kanununa göre 2009 yılında elde edilen gelirlere
aşağıda yer alan vergi tarifesi uygulanarak gelir vergisi hesaplanır
8700 TL'ye kadar % 15
22000 TL'nin 8700 TL'si için 1305 TL, fazlası % 20
50000 TL'nin 22000 TL'si için 3965 TL, fazlası % 27
50000 TL'den fazlasının 50000 TL'si için 11525 TL, fazlası % 35
15 VERGİNİN ÖDENMESİ
Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisi MART ve TEMMUZ
aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenir
Hesaplanan vergi,
– Mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesine,
– Bağlı olunan vergi dairesinin bulunduğu yerin belediye sınırları
dışındaki vergi dairelerine,
– Tahsile yetkili banka şubelerine
ödenebilir
16 ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI YÖNÜNDEN
GAYRİMENKUL KİRA GELİRLERİ
Gayrimenkul kira gelirleri, Türkiye’nin akdettiği Çifte Vergilendirmeyi
Önleme Anlaşmalarının “Gayrimenkul Varlıklardan Elde Edilen Gelir”
başlıklı 6 ncı ve “Gayrimaddi Hak Bedelleri” başlıklı 12 nci maddelerinde
ele alınmaktadır
Anlaşmaların 6 ncı maddesi esas olarak taşınmaz varlıkların ve
bunlara bağlı hakların kiralanmasından elde edilen gelirlere ilişkin olup,
gayrimenkulün bulunduğu devletin bu türden gelirler üzerinde vergileme
hakkı bulunmaktadır Buna göre, Anlaşmaya taraf olan diğer devlette
mukim olan gerçek kişilerce Türkiye’de bulunan bir gayrimenkulden elde
edilecek kira gelirlerinde vergileme, Türkiye’de iç mevzuatın öngördüğü
usul ve esaslar çerçevesinde yapılacak olup, söz konusu anlaşmalarda iç
mevzuatı sınırlandıran bir hüküm bulunmamaktadır
Ödeyeceğiniz gelir vergisini GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI adresindeki
“Kira Geliri Beyanname Yardımı” hesaplama sisteminden
yararlanarak hesaplayabilirsiniz
(GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Ana Sayfa İnteraktif Eğitim Kira
Geliri Beyanname Yardımı)
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarının 12 nci maddesinde
tanımı yapılan gayrimaddi hakların kiraya verilmesi nedeniyle dar
mükellefler tarafından elde edilen gelirler üzerinde ise Türkiye’nin sınırlı
oranda vergileme hakkı bulunmaktadır
Söz konusu gelirler üzerinden yapılacak vergi tevkifatına ilişkin
oran Anlaşmalarda ülkeden ülkeye değişiklik gösterebilmekte olup,
Anlaşmanın 12 nci maddesinde öngörülen tevkifat oranı ile iç
mevzuatımızdaki oranın birbirinden farklı olması durumunda, vergi
tevkifatının düşük olan oran üzerinden hesaplanması gerekmektedir
17 KİRA GELİRLERİNİN BEYANINA İLİŞKİN ÖRNEKLER
ÖRNEK 1:
Almanya’da yaşayan Bay (A), Bodrum’da bulunan villasını konut
olarak kiraya vermiş ve 2009 takvim yılında 20000 Avro kira geliri elde
etmiştir
Beyana tabi başka geliri bulunmayan mükellef, götürü gider
yöntemini seçmiştir Tahsilatın yapıldığı tarihteki TC Merkez Bankası
Avro alış kuru 2,00 TL kabul edilmiştir
Mükellefin kira gelirine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi
hesaplanacaktır;
Gayrisafi İrat Toplamı (20000 Avro x 200 TL) 40000 TL
Vergiden İstisna Tutar 2600 TL
Kalan (40000 – 2600) 37400 TL
%25 Götürü Gider (37400 x %25) 9350 TL
Vergiye Tabi Gelir (37400 – 9350) 28050 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi (*) 5598,5 TL
Ödenecek Gelir Vergisi 5598,5 TL
(*) Hesaplanan gelir vergisi, vergiye tabi gelire (matraha) 2009 takvim yılı gelirleri için uygulanacak
vergi tarifesinde yer alan oranların uygulanması ile bulunacaktır
ÖRNEK 2:
İngiltere’de yaşayan Bayan (B), Marmaris’te bulunan dairesini
konut olarak kiraya vermesi sonucu 2009 yılında 20000 Dolar kira geliri
elde etmiştir Beyana tabi başka geliri olmayan mükellef, gerçek gider
yöntemini seçmiş olup, bu konut ile ilgili gerçek giderleri toplamı 5000
Dolar’dır
Bu gelirin tahsil edildiği ve giderlerin yapıldığı tarihteki TC Merkez
Bankası Dolar alış kuru 1,53 TL kabul edilmiştir
Toplam Hasılat = 20000 Dolar x 1,53 TL
= 30600 TL
Toplam Gider = 5000 Dolar x 1,53 TL
= 7650 TL
(Gerçek gider usulünü seçen mükellefler, vergiden istisna edilen
kısma isabet eden giderleri hasılatlarından gider olarak indiremeyecekler,
sadece vergiye tabi hasılata isabet eden giderleri indirebileceklerdir
Bunun için toplam gider tutarından vergiye tabi hasılata isabet eden
kısmının hesaplanması gerekir Vergiye tabi hasılata isabet eden gider
aşağıdaki formüle göre hesaplanacaktır)
İndirilecek Gider = Toplam Gider x Vergiye Tabi Hasılat*
Toplam Hasılat
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|