Menkul Sermaye Iradı Beyanı Doldurulması Ile Ilgili örnekler

**Şengül Şirin** · 03-04-2010

KONUYA İLİŞKİN ÖRNEKLER

ÖRNEK 1 : (01/01/2006 Tarihinden Önce TL Cinsinden İhraç Edilen Devlet
Tahvili Faiz Gelirinin Beyanı)
Bay (A) 2009 yılında, 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan
Devlet tahvilinden brüt 70

000 TL tutarında faiz geliri elde etmiştir

Elde
edilen Devlet tahvili faiz gelirine indirim oranı uygulandıktan sonra kalan
tutar [70

000 TL– (70

000 TL X % 16,7) ] = 58

310 TL olmaktadır

Söz konusu tahvilden elde edilen faiz geliri beyan sınırı olan 22

000
TL’yi aştığından beyan edilecektir

Devlet tahvili faiz geliri sıfır oranda vergi kesintisine tabidir

20
Gelir İdaresi Başkanlığı
Bu durumda ödenecek vergi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır;
Devlet tahvili faizi 70

000 TL
İndirim oranına isabet eden tutar (70

000 TL x % 16,7) 11

690 TL
Kalan Tutar (70

000- 11

690 TL) 58

310 TL
Ödenecek Gelir Vergisi 14

433,50 TL

ÖRNEK 2: (01/01/2006 Tarihinden Önce Döviz Cinsinden İhraç Edilen Devlet Tahvili Faiz Gelirinin Beyanı)
Bayan (B) 2009 yılında, 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan
döviz cinsinden Devlet tahvilinden 20

000 TL faiz geliri elde etmiştir

Bayan (B)’nin elde ettiği faiz geliri, döviz cinsinden Devlet tahvilinden
kaynaklandığı için bu gelire indirim oranı uygulanmayacaktır

01/01/2006
tarihinden önce ihraç edilmiş Devlet tahvili faiz geliri, sıfır oranında vergi
kesintisine tabi olduğundan ve elde edilen faiz geliri beyan sınırı olan
22

000 TL’yi aşmadığından yıllık beyanname verilmeyecektir

ÖRNEK 3: (01/01/2006 Tarihinden Önce İhraç Edilen Devlet Tahvili Faiz
Geliri ile İşyeri Kira Gelirinin Beyanı)

Bay Ceyhan Yılmaz, 2009 yılında, ihraç tarihi 30/09/2005 olan
Devlet tahvilinden 300

000 TL faiz geliri ile işyeri olarak kiraya verdiği
gayrimenkulünden 50

000 TL brüt kira geliri elde etmiştir

İşyeri için
ödenen kira bedelleri üzerinden 10

000 TL’lik gelir vergisi kesintisi
yapılmıştır

Ceyhan Bey işyeri kira geliri ile ilgili olarak götürü gider yöntemini
seçmiştir

Ceyhan Bey’in elde ettiği faiz gelirine, Devlet tahvili Türk Lirası
cinsinden olduğundan indirim oranı uygulanacak olup, kalan tutar ile
işyeri kira geliri tutarı toplamı 22

000 TL olan beyan sınırını aştığı için
Devlet tahvili faiz geliri ve işyeri kira geliri beyan edilecektir

Menkul Sermaye İradı Elde Edenler İçin Beyanname Düzenleme Rehberi
Hesaplama aşağıdaki gibi olacaktır;
Devlet tahvili faizi 300

000 TL
İndirim oranına isabet eden tutar (300

000 TL x % 16,7) 50

100 TL
Kalan Tutar (300

000 TL- 50

100 TL) 249

900 TL
Gayrimenkul sermaye iradı (işyeri) 50

000 TL
Götürü gider (% 25) (50

000 TL x % 25) 12

500 TL
Safi kira geliri 37

500 TL
TOPLAM GELİR (249

900 TL + 37

500TL ) 287

400 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi 94

615 TL
Kesinti Yoluyla Ödenen Vergi 10

000 TL
Ödenecek Gelir Vergisi 84

615 T

ÖRNEK 4: (01/01/2006 Tarihinden Önce TL Cinsinden İhraç Edilen Devlet
Tahvili Faiz Geliri ile Birden Fazla İşverenden Elde Edilen Ücret Gelirlerinin
Beyanı)

Bayan (D) 2009 yılında, 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş
olan Devlet tahvilinden 60

000 TL tutarında faiz geliri elde etmiştir

Bayan (D) ayrıca üç ayrı işverenden ücret geliri elde etmekte olup, ücret
gelirlerinin tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiştir

Ücret gelirleri aşağıdaki gibidir:
Birinci işverenden alınan ücret 50

000 TL
İkinci işverenden alınan ücret 15

000 TL
Üçüncü işverenden alınan ücret 13

000 TL

Birinci işverenden alınan ücret geliri hariç, diğer ücretlerin toplamı
22

000 TL beyan sınırını aştığı için her halükarda ücret gelirleri beyan
edilecektir

Ayrıca, yıl içerisinde tevkif suretiyle ödenen vergiler hesaplanan
gelir vergisi tutarından düşülecektir

Bayan (D)’nin 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan Devlet
tahvili faiz gelirine indirim oranı uygulandıktan sonra kalan tutarı [60

000
TL – (60

000 TL x % 16,7) ]= 49

980 TL olmaktadır

Buna göre Bayan (D)’nin 2009 yılı beyanı aşağıdaki gibi olacaktır;
Devlet tahvili faizi 60

000 TL
İndirim oranına isabet eden tutar (60

000 TL x % 16,7) 10

020 TL
Kalan Tutar (60

000 TL – 10

020 TL) 49

980 TL
Üç işverenden alınan ücret geliri toplamı 78

000 TL
TOPLAM GELİR (49

980 TL + 78

000 TL) 127

980 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi 38

818 TL
Bu vergiden yıl içerisinde ücret geliri dolayısıyla kesinti (tevkif) yoluyla
ödenen vergiler mahsup edilecektir

ÖRNEK 5: (Kar Paylarının Beyanı)

Bay (E) 2009 yılında, tam mükellef bir kurum olan ABC Anonim
Şirketinden brüt 500

000 TL tutarında kar payı (temettü) elde etmiştir

Bu mükellefin başkaca geliri bulunmamaktadır

Elde edilen kar payı kurum bünyesinde % 15 nispetinde vergi kesintisine
tabi tutulmuş olup, bu tutar 75

000 TL dir

Bay (E)’nin elde ettiği kar payının yarısı gelir vergisinden istisna olup,
kalan yarısı 250

000 TL dir

Bu tutar beyan sınırı olan 22

000 TL’yi aştığı
için beyan edilecektir

Kurum bünyesinde yapılmış olan vergi kesintisinin
tamamı hesaplanan vergiden mahsup edilecektir

Menkul Sermaye İradı Elde Edenler İçin Beyanname Düzenleme Rehberi
Bu durumda, hesaplama aşağıdaki gibi olacaktır;
Kar payı 500

000 TL
İstisna tutarı (500

000 TL x 1/2) 250

000 TL
Kalan Tutar (500

000 TL – 250

000 TL) 250

000 TL
Hesaplanan vergi 81

525 TL
Mahsup edilecek vergi 75

000 TL
Ödenecek Gelir Vergisi 6

525 TL

ÖRNEK 6: (01/01/2006 Tarihinden Önce İhraç Edilen Dövize Endeksli Devlet Tahvili Faiz Geliri ve 01/01/2006 Tarihinden Önce TL Cinsinden İhraç Edilen Hazine Bonosu Faiz Gelirlerinin Beyanı)
Bay (D) 2009 yılında, 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan
dövize endeksli Devlet tahvilinden 5

000 TL, 01/01/2006 tarihinden önce
TL cinsinden ihraç edilmiş olan Hazine bonosundan ise 20

000 TL faiz
geliri elde etmiştir

Dövize Endeksli devlet tahvili faiz gelirine söz konusu tahvil dövize
endeksli olduğu için indirim oranı (%16,7) uygulanmayacak olup, TL
cinsinden ihraç edilmiş olan Hazine bonosu faiz gelirine ise % 16,7’lik
indirim oranı uygulanacaktır

Bu durumda hesaplama aşağıdaki gibi olacaktır

Devlet tahvili faizi 5

000 TL
Hazine bonosu faizi 20

000 TL
İndirim oranına isabet eden tutar (20

000 TL x % 16,7) 3

340 TL
Kalan tutar (20

000 TL – 3

340 TL ) 16

660 TL
Toplam Faiz Geliri (5

000 TL + 16

660 TL) 21

660 TL
Bay (D)’nin 2008 yılında elde ettiği faiz gelirleri toplamı beyan sınırı
olan 22

000 TL’nin altında kaldığından beyan edilmeyecektir

03-04-2010	#1
Şengül Şirin	Menkul Sermaye Iradı Beyanı Doldurulması Ile Ilgili örnekler KONUYA İLİŞKİN ÖRNEKLER ÖRNEK 1 : (01/01/2006 Tarihinden Önce TL Cinsinden İhraç Edilen Devlet Tahvili Faiz Gelirinin Beyanı) Bay (A) 2009 yılında, 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan Devlet tahvilinden brüt 70000 TL tutarında faiz geliri elde etmiştir Elde edilen Devlet tahvili faiz gelirine indirim oranı uygulandıktan sonra kalan tutar [70000 TL– (70000 TL X % 16,7) ] = 58310 TL olmaktadır Söz konusu tahvilden elde edilen faiz geliri beyan sınırı olan 22000 TL’yi aştığından beyan edilecektir Devlet tahvili faiz geliri sıfır oranda vergi kesintisine tabidir 20 Gelir İdaresi Başkanlığı Bu durumda ödenecek vergi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır; Devlet tahvili faizi 70000 TL İndirim oranına isabet eden tutar (70000 TL x % 16,7) 11690 TL Kalan Tutar (70000- 11690 TL) 58310 TL Ödenecek Gelir Vergisi 14433,50 TL ÖRNEK 2: (01/01/2006 Tarihinden Önce Döviz Cinsinden İhraç Edilen Devlet Tahvili Faiz Gelirinin Beyanı) Bayan (B) 2009 yılında, 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan döviz cinsinden Devlet tahvilinden 20000 TL faiz geliri elde etmiştir Bayan (B)’nin elde ettiği faiz geliri, döviz cinsinden Devlet tahvilinden kaynaklandığı için bu gelire indirim oranı uygulanmayacaktır 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş Devlet tahvili faiz geliri, sıfır oranında vergi kesintisine tabi olduğundan ve elde edilen faiz geliri beyan sınırı olan 22000 TL’yi aşmadığından yıllık beyanname verilmeyecektir ÖRNEK 3: (01/01/2006 Tarihinden Önce İhraç Edilen Devlet Tahvili Faiz Geliri ile İşyeri Kira Gelirinin Beyanı) Bay Ceyhan Yılmaz, 2009 yılında, ihraç tarihi 30/09/2005 olan Devlet tahvilinden 300000 TL faiz geliri ile işyeri olarak kiraya verdiği gayrimenkulünden 50000 TL brüt kira geliri elde etmiştir İşyeri için ödenen kira bedelleri üzerinden 10000 TL’lik gelir vergisi kesintisi yapılmıştır Ceyhan Bey işyeri kira geliri ile ilgili olarak götürü gider yöntemini seçmiştir Ceyhan Bey’in elde ettiği faiz gelirine, Devlet tahvili Türk Lirası cinsinden olduğundan indirim oranı uygulanacak olup, kalan tutar ile işyeri kira geliri tutarı toplamı 22000 TL olan beyan sınırını aştığı için Devlet tahvili faiz geliri ve işyeri kira geliri beyan edilecektir Menkul Sermaye İradı Elde Edenler İçin Beyanname Düzenleme Rehberi Hesaplama aşağıdaki gibi olacaktır; Devlet tahvili faizi 300000 TL İndirim oranına isabet eden tutar (300000 TL x % 16,7) 50100 TL Kalan Tutar (300000 TL- 50100 TL) 249900 TL Gayrimenkul sermaye iradı (işyeri) 50000 TL Götürü gider (% 25) (50000 TL x % 25) 12500 TL Safi kira geliri 37500 TL TOPLAM GELİR (249900 TL + 37500TL ) 287400 TL Hesaplanan Gelir Vergisi 94615 TL Kesinti Yoluyla Ödenen Vergi 10000 TL Ödenecek Gelir Vergisi 84615 T ÖRNEK 4: (01/01/2006 Tarihinden Önce TL Cinsinden İhraç Edilen Devlet Tahvili Faiz Geliri ile Birden Fazla İşverenden Elde Edilen Ücret Gelirlerinin Beyanı) Bayan (D) 2009 yılında, 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan Devlet tahvilinden 60000 TL tutarında faiz geliri elde etmiştir Bayan (D) ayrıca üç ayrı işverenden ücret geliri elde etmekte olup, ücret gelirlerinin tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiştir Ücret gelirleri aşağıdaki gibidir: Birinci işverenden alınan ücret 50000 TL İkinci işverenden alınan ücret 15000 TL Üçüncü işverenden alınan ücret 13000 TL Birinci işverenden alınan ücret geliri hariç, diğer ücretlerin toplamı 22000 TL beyan sınırını aştığı için her halükarda ücret gelirleri beyan edilecektir Ayrıca, yıl içerisinde tevkif suretiyle ödenen vergiler hesaplanan gelir vergisi tutarından düşülecektir Bayan (D)’nin 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan Devlet tahvili faiz gelirine indirim oranı uygulandıktan sonra kalan tutarı [60000 TL – (60000 TL x % 16,7) ]= 49980 TL olmaktadır Buna göre Bayan (D)’nin 2009 yılı beyanı aşağıdaki gibi olacaktır; Devlet tahvili faizi 60000 TL İndirim oranına isabet eden tutar (60000 TL x % 16,7) 10020 TL Kalan Tutar (60000 TL – 10020 TL) 49980 TL Üç işverenden alınan ücret geliri toplamı 78000 TL TOPLAM GELİR (49980 TL + 78000 TL) 127980 TL Hesaplanan Gelir Vergisi 38818 TL Bu vergiden yıl içerisinde ücret geliri dolayısıyla kesinti (tevkif) yoluyla ödenen vergiler mahsup edilecektir ÖRNEK 5: (Kar Paylarının Beyanı) Bay (E) 2009 yılında, tam mükellef bir kurum olan ABC Anonim Şirketinden brüt 500000 TL tutarında kar payı (temettü) elde etmiştir Bu mükellefin başkaca geliri bulunmamaktadır Elde edilen kar payı kurum bünyesinde % 15 nispetinde vergi kesintisine tabi tutulmuş olup, bu tutar 75000 TL dir Bay (E)’nin elde ettiği kar payının yarısı gelir vergisinden istisna olup, kalan yarısı 250000 TL dir Bu tutar beyan sınırı olan 22000 TL’yi aştığı için beyan edilecektir Kurum bünyesinde yapılmış olan vergi kesintisinin tamamı hesaplanan vergiden mahsup edilecektir Menkul Sermaye İradı Elde Edenler İçin Beyanname Düzenleme Rehberi Bu durumda, hesaplama aşağıdaki gibi olacaktır; Kar payı 500000 TL İstisna tutarı (500000 TL x 1/2) 250000 TL Kalan Tutar (500000 TL – 250000 TL) 250000 TL Hesaplanan vergi 81525 TL Mahsup edilecek vergi 75000 TL Ödenecek Gelir Vergisi 6525 TL ÖRNEK 6: (01/01/2006 Tarihinden Önce İhraç Edilen Dövize Endeksli Devlet Tahvili Faiz Geliri ve 01/01/2006 Tarihinden Önce TL Cinsinden İhraç Edilen Hazine Bonosu Faiz Gelirlerinin Beyanı) Bay (D) 2009 yılında, 01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan dövize endeksli Devlet tahvilinden 5000 TL, 01/01/2006 tarihinden önce TL cinsinden ihraç edilmiş olan Hazine bonosundan ise 20000 TL faiz geliri elde etmiştir Dövize Endeksli devlet tahvili faiz gelirine söz konusu tahvil dövize endeksli olduğu için indirim oranı (%16,7) uygulanmayacak olup, TL cinsinden ihraç edilmiş olan Hazine bonosu faiz gelirine ise % 16,7’lik indirim oranı uygulanacaktır Bu durumda hesaplama aşağıdaki gibi olacaktır Devlet tahvili faizi 5000 TL Hazine bonosu faizi 20000 TL İndirim oranına isabet eden tutar (20000 TL x % 16,7) 3340 TL Kalan tutar (20000 TL – 3340 TL ) 16660 TL Toplam Faiz Geliri (5000 TL + 16660 TL) 21660 TL Bay (D)’nin 2008 yılında elde ettiği faiz gelirleri toplamı beyan sınırı olan 22000 TL’nin altında kaldığından beyan edilmeyecektir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır