02-12-2010
|
#2
|
Şengül Şirin
|
Hasan Âli Yücel-Eğitimci Ve Devlet Adamı
Türkiye'nin önde gelen eğitimcilerinden, devlet adamı(1897-1961) Hasan Âli Yücel 16 Aralık 1897'de İstanbul' da doğdu 1921'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nü bitirdi Çeşitli okullarda öğretmenlik ettikten sonra 1927'de eğitim müfettişi oldu 1930'da öğrenci müfettişi olarak Fransa'ya gitti 1932'de Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü müdürlüğü; 1933-35 arasında ortaöğretim genel müdürlüğü görevlerinde bulundu 1935'te İzmir milletvekili olan Yücel 1938'de kurulan 2 Celal Bayar Hükümeti'n-de milli eğitim bakanı olarak atandı Bu görevi Refik Saydam ve Şükrü Saraçoğlu hükümetlerinde 1946'ya kadar sürdürdü
Bakanlığı döneminde eğitim ve kültür alanında büyük atılımlara ön ayak oldu 1939'da 1 Eğitim Şûrası'nı toplayarak bir eğitim planının oluşturulmasını sağladı Ankara'da Fen ve Tıp Fakültelerini, İzmir Yüksek Ticaret ve İktisat Okulu'nu, Balıkesir ve Edirne öğretmen okullarını eğitime açtı Yüksek Mühendis Okulu onun bakanlığı sırasında İstanbul Teknik Üniversitesi haline getirildi Köy öğretmeni yetiştirmek üzere daha önce kurulan deneme okullan, 1940'ta çıkarılan Köy Enstitüleri Kanunu ile enstitüye dönüştürüldü; 17 yeni köy enstitüsü kuruldu 1942-43 öğretim yılında Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü açıldı Yücel, Ahlak Şûrası, Neşriyat Kongresi, Tercüme Kongresi ve Gramer Komisyonu toplayarak ilgili konularda temel ilkelerin belirlenmesini sağladı
Milli Eğitim Bakanlığında kurulan Tercüme Bürosu'nda birçok dünya klasiği Türkçe'ye çevrilerek yayımlandı Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olarak Devlet Opera ve Tiyatrosu kuruldu Çeşitli meslek okulları açıldı Türk Ansiklopedisi, İslam Ansiklopedisi yayımlanmaya başladı Yücel'in bakan olarak son hizmeti 13 Haziran 1946'da çıkarılan Üniversiteler Kanunu oldu Bu kanunla bakanlığın yetkileri üniversiteye devredildi; üniversitede düşünce, bilim ve kürsü özgürlüğünün korunması gerçekleştirildi 1946'da hükümet dışında kalan Yücel, muhalefetin ileri gelenlerinden Mareşal Fevzi Çakmak ve Demokrat Parti İstanbul il başkanı avukat Kenan Öner tarafından bakanlığı sırasında komünistleri desteklemekle suçlarıdı
Yücel'in Kenan Öner'e açtığı hakaret davası, yargıcın iddiaları geçerli bulması nedeniyle düştü 1950'de milletvekili seçilemeyen Yücel siyasetten çekildi; İstanbul'a yerleşti 1961'de Kurucu Meclis üyesi olan Yücel 26 Şubat 1961'de İstanbul'da öldü Eğitimciliğinin ve devlet adamlığının yanı sıra usta bir yazar ve çevirmen olan Yücel'in şiirleri Dergâh, Yarın, Yeni Mecmua, Hayat (1926-28) dergilerinde yayımlandı Kimi şiirleri bestelendi Mütareke ve Kurtuluş Savaşı dönemlerinde vatan ve millet sevgisini dile getiren şiirler yazdı 1936'da Akşam, 1949'dan sonra Cumhuriyet ve Dünya gazetelerinde toplumsal ve kültürel konularda makaleleri ve denemeleri yayımlandı Başlıca yapıtları arasında Goethe, Bir De- hanın Romanı (1932), Türk Edebiyatına Toplu Bir Bakış (1932), Pazartesi Konuşmaları (1937), İçten Dışa (1938), Türkiye'de Ortaöğretim (1938), Hürriyete Doğru (1955), İyi Vatandaş, İyi İnsan (1956, 1971), Edebiyat Tarihimizden (1957), Türkiye'de Maarif (1959) ve Hürriyet Gene Hürriyet (1960-62, 2 cilt) sayılabilir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|
|