Vedat Tek - Mimar

Vedat Tek - Mimar




Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın en önemli temsilcilerinden olan (1873-1942) Vedat Tek İstanbul'da doğdu Mekteb-i Sultani'deki (bugün Galatasaray Lisesi) öğrenimini yarıda bırakarak 1888'de Paris'e gitti Bir süre resim eğitimi gördü, mühendislik derslerine katıldı Daha sonra Paris Güzel Sanatlar Yüksekokulu'nun mimarlık bölümünü bitirerek 1897'de İstanbul'a döndü

1899'da İstanbul Şehremaneti (Belediyesi) mimarlığına getirildi 1900'de de Sanayi-i Nefise Mektebi'nde (sonradan Güzel Sanatlar Akademisi; bugün Mimar Sinan Üniversitesi) mimarlık tarihi dersleri vermeye başladı 1905'te Posta ve Telgraf Nezareti mimarlığına atandı 1908'de de nezaretin başmimarlığına getirildi Bu görevde iken ulusal mimarlık anlayışının ilk örneklerinden sayılan Defter-i Hakani Nezareti (bugün Tapu ve Kadastro Müdürlüğü; Sultanahmet, İstanbul), Büyük Postane (Sirkeci, İstanbul) gibi yapıların planlarını çizdi

I Dünya Savaşı (1914-18) sırasında Harbiye Nezareti baş mimarlığında bulundu Cumhuriyetin ilanından sonra Ankara'ya giderek yeni başkent için önemli yapılar tasarladı Bunlar arasında Gazi Köşkü (bugün Gazi Müzesi), ikinci Türkiye Büyük Millet Meclisi binası ve Ankara Palas başta gelir 1925'te İstanbul'a dönerek Sanayi-i Nefise Mektebi'nde öğretmenliği sürdürdü Ayrıca Yüksek Mühendis Mektebi'nde (bugün İstanbul Teknik Üniversitesi) de ders verdi




1930'da Güzel Sanatlar Akademisi'ndeki görevinden ayrılarak serbest mimarlık yapmaya başladı Bu dönemde daha çok işhanı, apartman, villa, köşk gibi yapılar üzerinde çalıştı Vedat Tek, Kemaleddin Bey'le birlikte Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın hem düşünsel temellerini oluşturmuş, hem de bu yolda mimari yapıtlar vermiştir Tanzimat döneminde yabancı mimarlarla azınlık mimarlarının elinde büyük ölçüde batı etkisi altına giren Türk mimarlığına Osmanlı mimarlığının özgün yanlarından yararlanarak ulusal bir kimlik kazandırmak istemiştir 1930'dan sonra daha çok akılcı-işlevci mimarlık anlayışını yarısı tan denemelere de girişmiştir Eğitimci yönüyle de mimarlığın çağdaş bir uğraşı durumuna gelmesine önemli katkıda bulunmuştur (Ayrıca bak Kemaleddin BEY)

__________________