01-20-2010
|
#2
|
Şengül Şirin
|
Cevap : Tepedelenli Ali Paşa
Tepedenli Ali Paşa
TEPEDELENLI ALI PASA Yer : Yunanistan / Yanya (Ioannina) Sehri
Mekan : Yanya (Ioannina) Golunde bulunan Pandeleimon Manastiri / Ali Pasa Muzesi
Atina’ya 440 km mesafede Yunanistan’in Arnavutluk-Makedonya sinirina yakin bolgesindeki Yanya / Ioannina sehrinde Yanya Golunde bulunan Ali Pasa Muzesi (Pandeleimon Manastiri) (Ali Pasha of Tepedelen)
Ali Pasa Muzesinde, Ali Pasa’nin kesik kafasinin Sultan II Mahmud’a getirilisini tasvir eden bir resim
Tepedelenli Ali Pasa’nin kisa bir hayat hikayesi,
Tepedelenli Ali Pasa (Ali Pasha of Tepedelen)Osmanli valilerinden 1744 yilinda Yanya’da (Ioannina) dogdu Dedeleri Arnavutluk’ta muhtelif vazifelerde taninmis olup, babasi Tepedelen mutesellimi Veli Pasadir Kucuk yasta babasi vefat ettiginden gencligi mucadelelerle gecti Kurd Ahmed ve Kaplan Pasalara hizmet edip, himayelerine girdi Kaplan Pasaya damat oldu Yanya, Delvina ve Tirhala mutasarrifliklariyla Derbentler-Basbuglugu gibi vazifelerde kendini tanitti Ogullari Muhtar, Veli Veliyuddin ve Salih Pasalar, cesitli vazifelerle Kuzey Arnavutluk’la Yunanistan’a hakim olunca buralar Tepedelenli ailesinin malikanesi haline geldi
Osmanli-Rusya-Avusturya Savasinda 1787’de Avusturya cephesinde Pancova Harekatina katildi Sirbistan’da cikan isyani bastirmada hizmetleri oldu Rus cephesinde de savasti Rutbesi 1795’te mirmiranliga yukseldi Yanya bolgesindeki yerli halkin cikardigi isyanlarin bastirilmasinda, Napolyon’un Misir’a saldirisi sirasinda Fransizlarla yaptiklari mucadelelerde zaferler kazandi 1798’de Preveze yakininda Fransizlari bozguna ugratinca kendisine Sultan III Selim Han tarafindan vezirlik verildi Rumeli valisi olarak dagli eskiyanin cezalandirilmasi icin bir sene kadar bu vazifede bulundu On dokuzuncu yuzyilin basinda Osmanli Devletiyle Ingiltere, Fransa ve Rusya arasindaki siyasi olaylardan da istifade ederek Makedonya bolgesinin en guclu adami haline geldi Bu bolgenin taninmis valilerinden Ibrahim Pasayi hileyle getirterek, olunceye kadar Yanya’da hapsetti Oglunu yerine gondererek Arnavutluk’un Toskalik bolgesinde hakimiyet kurdurdu
Ali Pasanin Arnavutluk’ta ve hakim oldugu yerlerdeki tutumu, hadiseleri istismar etmesi, onu devlet içinde devlet gibi hareket ettiriyordu Mora ahalisinin ve Rumlarin ayaklanarak devletin basina yeni bir gaile açilmasini istemeyen Sultan Mahmud Han, Tepedelenli Ali Pasanin yasli olmasini dusunerek uzerine gitmiyordu
Ancak, Ingilizlerle gizli muhaberelerde bulunan Nisanci Halet Efendinin çevirdigi entrikalar uzerine, Ali Pasa ve ogullari memuriyetlerinin bir kismindan azledildiler Fakat dinlemedikleri için, uzerlerine karadan ve denizden kuvvet gonderildi Yanya kalesinde bir sene 4 ay 25 gun muhasaradan sonra, serasker Hursid Pasanin, hayatina dokunulmayacagina dair teminat vermesi uzerine Ali Pasa, Yanya Golundeki Pandeleimon Manastirina çekildi Hursid Pasanin yazili bildirisini kabul etmeyen, kindar Halet Efendi, idam fermanini birkaç kisiyle gonderdi Bunun uzerine kendisini mudafaa eden Tepedelenli, kursunla vurularak olduruldu (1822)
Tepedelenli Ali Pasanin olumuyle Rumlar, uzerlerindeki en buyuk tehlike ve baskidan kurtulmus oldular Etniki Eterya da bunu firsat bilerek isyanin baslama zamaninin geldigine kanaat getirip harekete geçti Boylece Eflak-Bogdan ve Mora’da yillarca surecek olan Rum isyani baslamis oldu
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|
|