Sulama Hakkında

Ekinlerin büyüyebilmesi için toprağa su vermektir Mısır gibi bazı kurak ülkelerde, sulama yapılmazsa hiçbir ürün yetişmez Bazı ülkelerde ise belirli ürünlerin sularıması gerekir Örneğin en önemli tahıl bitkilerinden biri olan pirinç genellikle su dolu çeltik tarlalarında yetiştirilir Dünyadaki sularıan toplam ekili toprakların yaklaşık yüzde 65'i Asya'dadır ve bunların büyük bölümü çeltik tarlasıdır Çoğu ülkede sulama, sulama olmaksızın da yetişen ekinlerin büyümesine yardımcı olmak için yapılır Bu yolla ekin verimi iki katına çıkartılabilir





Eski Mısır, Hint, Çin, Asur ve Babil uygarlıklarında sulamanın akarsulardan yararlanılarak yapıldığı sanılmaktadır 4000 yıl öncesinden kalma anıtlarda Nil Irmağı'n-dan kovalarla su alıp tarlalarına döken insan resimleri vardır Eski Yunanlılar da tarlalarını sulardı; Romalılar ise İtalya'da, bugün bile dünyanın en iyi sulama ağlarından biri olan olağanüstü bir sulama sistemi kurdular

Araplar Akdeniz kıyılarına yayıldıkları dönemde, sulama bilgilerini fethettikleri bütün ülkelerde uyguladılar Örneğin, İspanya'da Magripliler'in kurduğu kanal ve göletler günümüzde bile kullanılmaktadır İspanyollar ise Meksika'yı fethettiklerinde Yerliler'in sulamayı zaten bildiklerini gördüler




Sulama genellikle akarsuyun, akmakta olduğu yatağından alınarak daha yüksek bir düzeye çıkartılması ve çevredeki topraklara dağıtılmasıdır Eski sulama sistemlerinde akarsulardan kovalarla toplanan su ya doğrudan toprağa boşaltılır ya da tarlalanbir ağ gibi ören küçük kanallara verilirdi Mısır, Hindistan ve öbür doğu ülkelerinde, binlerce yıl öncesinde basit sulama aygıtları geliştirilmişti Bunlardan biri seren'dir Tahterevalli gibi yerleştirilmiş uzun bir sopadan oluşan serenin bir ucunda deriden yapılmış bir kova, öbür ucunda ise dengeyi sağlamak için bir ağırlık bulunur Genellikle kuyudan ya da akarsudan su çekmekte kullanılanserende kova sopaya uzun bir iple bağlıdır; ip çekilerek kova suya daldırılır, sonra da ağırlığın yardımıyla yukarıya çekilir Su bazen bir havuza doldurulur, ikinci bir kişi de buradan kepçelerle suyu tarlaya boşaltır Bir kişi tek başına suyu yaklaşık 2 metre yükseğe çıkarabildiğinden, üç kişiyle akarsuyun 5-6 metre yukansmdaki bir tarla sulanabilir




Bir başka eski sulama aygıtı, günümüzde de kullanılmakta olan su çarkıdır Su çarkı eski değirmen çarklarına benzer; ama onun gibi su tarafından döndürülmez, tam tersine kendisi dönerken suyu yükseğe taşır Kepçeler çarkın tepesine ulaştığında su daha yüksek bir düzeye boşalır ve buradan akmaya başlar Su çarkları genellikle durmaksızın daire çizen bir öküz ya da eşek tarafından döndürülürdü

__________________