Analitik Kimya
Analitik Kimya kategorisine ait 9 adet alt kategori bulunmaktadır

Bu kategoriler ve kategorilere ait yazı sayısı şu şekildedir:
Analitik Kimya
1) Genel Bilgiler(4)
2) Asit/Baz (5)
1- Genel Bilgiler:
Metroloji
ing

Metrology
Kelime olarak metreden türemiş olup, anlamı ölçme bilimidir

Metrolojinin görevi; bütün ölçmeler sisteminin temeli olan birimlerin (SI ve türevleri) tanımlanarak bilim ve teknolojinin kullanımına sunmak ve yapılan bütün ölçümlerin güvenilirliğini ve doğruluğunu sağlamaktır

Türkiye'de bu amaçla faaliyet gösteren kuruluşlar;
- Bilim alanında, UME (Ulusal Metroloji Enstitüsü)
- Endüstri alanında, TÜRKAK (Türk Akreditasyon Kurumu)
-Yasal olarak ise, ÖSGM (Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Ölçüler ve Standartlar Genel Müdürlüğü)
Bakanlık Merkez Laboratuvarı, Üniversiteler ve askeri laboratuvarlardır

Doğruluk - Kesinlik
İng

Accuracy - Precision
İstatiksel hesaplamalarda devamlı karışagelen iki kavram vardır

Bu iki kelime artık o kadar iç içe girmiştir ki, birisini duyduğumuzda 'bir de şu kelime vardı' deyip diğer kavramı hatıra getiririz ama bilemeyiz hangisinin hangisi olduğunu

Bellekte eşleştirilmeyi bekleyen iki kavram ve iki tanım vardır ve bu ikisi ancak sınavlardan beş dakika önce çalışılarak gerçek tanımlarını bulurlar

Sınavdan sonra tekrar eski belirsizlik

Ben şimdi bunları anlatırken heralde sizin de aklınıza bu ikisini ayırmak için kullanılan atış tahtası örneği gelmiştir

Bu iki kavramdan bahsedip bu örneği göstermemek ona haksızlık olurdu heralde
Tekrar o eski kavramlara geri dönersek;
Ölçüm doğruluğu, ölçüm sonucu ile ölçülen büyüklüğün gerçek değeri arasındaki yakınlık derecesidir

Nitel bir kavram olduğundan sayısal olarak ifade edilmemelidir
Kesinlik, sistemin tekrarlanabilirliğinin bir ölçüsüdür
İki kavram arasındaki en önemli fark, doğruluğun referans noktasının teorik değer, kesinliğin referans noktasının ise ortalama değer olmasıdır

Atış tahtası örneğini de verirsek artık analitik sınavının son beş dakikasında rahat bir nefes alabiliriz demektir

Ölçüm Kimyası
Analitik Kimya esas olarak "Analysis" yani Analiz yapmak için vardır

Kimyacılar için ölçüm olanakları artınca Analitik Kimya da uygulama alanı bulmuştur
Analitik Kimya belkide Enstrümental (Instrumental) Kimya nedeniyle hala ayaktadır denilebilir

Bunun nedeni ise her geçen gün yeni analiz tekniği ve aletinin icadıdır

Nanokimya ile olan ilişkisi (nanometre seviyesinde analiz yapabilme özlemi) ise Analitik Kimyayı yarınlara taşıması için yeterli olacaktır
Nicel ve Nitel Analiz
Nicel (quantitative)(kantitatif) analiz, bir karisim icerisindeki maddelerin miktarlarini ölcmek icin yapilan analizdir
Nitel (qualitative)(kalitatif) analiz ise karisimda neler oldugunu anlamak icin yapilan analizdir
Genelde bu iki kavram, benzer kelimelerle ifade edildigi icin kolaylikla karistirilabilir

Nitel analizde, maddelerin niteligi yani ne kadar icerdigi bakilirken, nicel analizde, maddelerin niceligi yani ne olduklari incelenir gibi bir mantik yürütmek sanirim bu karisikligi engeller
Nicel analiz yöntemleri olarak; gravimetri, volumetri, spektroskopik yöntemler (atomik sogurma, florometri, UV-VIS vs

), kromatografik yöntemler, refraktometri ve ismini simdi sayamayacagim bircoklari söylenebilir
Nitel analiz yöntemleri olarak da, katyon ve anyon analizleri, TLC (hos aslinda nicel analiz olarak sayilir ama nicelden cok nitel amacli kullanilir), kütle spektroskopisi gösterilebilir
Bir de bu iki analiz türünün birlikte kullanildigi yöntemler vardir ki en krali bunlardir

GC-MS (Gaz kromatografisi üstüne kütle spektroskopisi) karisimi önce ayirip neyden ne kadar oldugunu bulup sonradan da bu ayrilanlarin ne oldugunu anlamamiz icin kütle spektroskopisine bakar ki oldukca kullanisli bir analiz yoludur
2-Asit ve Baz: Arrhenius Asit-Baz Tanimi
Gunumuze kadar asit ve bazlar icin milyonlarca olmasa da bayagi bir tanim yapilmistir ama Arrhenius bunlarin icinde ilkidir

Arrhenius'a gore suda cozundugunde H+ veren maddeler asit, OH- veren maddeler bazdir

Aslinda bu tanim bazi maddeler icin dogru gibi gorunse de ek******

Evet bu tanima gore HCl'nin asit, NaOH'in baz oldugunu soyleyebilirsiniz ama NH3'un niye baz, BF3'un niye asit oldugunu aciklayamazsiniz

Ayrica bu tanim sadece sulu cozeltilerle kisitli oldugu icin de ek******

Mesela amonyagin solvent oldugu bir durumu aciklayamamaktadir
Bronsted-Lowry Asit-Baz Tanimi
Bronsted ve Lowry asit baz tanimi Arrhenius'tan sonra ortaya atilmistir

Bu tanima gore; asitler proton veren maddeler, bazlar da proton alan maddeler olarak siniflandirilmistir

Yani siniflandirma proton temel alinarak yapilmistir
Bu tanim Arrhenius'un tanimindan daha iyidir

Cunku sulu cozelti disinda da gecerli bir kavramdir ve NH3 gibi icinde hidroksit iyonu bulundurmayan bilesiklerin bazligini da aciklamaktadir

Ama hala BF3'un asitligini aciklayamamaktadir

Bakalim simdi kim aciklayacak bunu?
Lewis Asit-Baz Tanimi
Lewis de bakmis ki Bronsted ve Lowry aciklayamiyorlar bazi seyleri, baslamis kollari sivamaya



Aslinda soyledigi sey cok da farkli degildi Bronsted ve Lowry'den, sadece bakis acisi degisikti

Bakalim Lewis ne demis: "Elektron alan maddeler asittir, elektron veren maddeler ise bazdir

" Iste size baba gibi bir tanim

Bir maddenin asit olabilmesi icin H+ icermesi gerekmiyor, ayni sekilde bazlarin da OH- icermesi gerekmiyor

Sulu cozelti disindaki sistemleri de aciklayabiliyor

Hatta indirgenme yukseltgenme tepkimelerindeki maddeleri bile asit-baz olarak siniflandirabiliyor
Her ne kadar ifadeleri degisik olsa da aslinda Arrhenius, Bronsted ve Lewis asit-baz tanimlari birbiriyle celismemektedir

Butun Arrhenius ve Bronsted asit-bazlari ayni zamanda Lewis asit-bazidir ama bunun tersi gecerli degildir
Zayif ve Kuvvetli
Asitler ve bazlar genel olarak zayif ve kuvvetli olmak uzere ikiye ayrilirlar

Bu ayrimin temelinde yatan olay aslinda onlarin su icindeki cozunurlukleridir

Su icinde tamamen veya tamamina yakini cozunen asitler kuvvetli asit, bazlar ise kuvvetli baz olarak adlandirilmaktadir

Zayif asit ve bazlarin sadece bir kismi suda cozunur

Asagida bazi kuvvetli ve zayif asit-bazlara ornekler verilmistir:
Kuvvetli asit: HClO4, HCl, HNO3, H2SO4
Kuvvetli Baz: NaOH, KOH, Sr(OH)2, Ba(OH)2
Zayif Asit: HF, HCN, H3PO4
Zayif Baz: NH3, Mg(OH)2, Na2CO3
Monoprotik ve Poliprotik
Asitleri kuvvetli ve zayiftan baska, monoprotik ve poliprotik olarak da ikiye ayirabiliriz

Monoprotik asitler, iyonlastiklari zaman ortama sadece bir proton verebilirler

Mesela HCl monoprotik bir asittir
HCl(g)+ H2O(s) --> H3O+(aq) + Cl-(aq)
Eger asitimiz ortama iki proton verebiliyorsa (mesela H2CO3) diprotik, uc proton verebiliyorsa (mesela H3PO4) triprotik olarak adlandirilirlar

H2CO3(aq) + H2O(s) <==> HCO3-(aq) + H3O+(aq)
HCO3-(aq) + H2O(s) <==> CO3-2(aq) + H3O+(aq)
Not:kimyasal netten alıntıdır