Kongo Halk Cumhûriyeti

DEVLETİN ADI: Kongo Halk Cumhûriyeti

BAŞŞEHRİ: Brazzaville

NÜFUSU: 2692000

YÜZÖLÇÜMÜ: 342000 km2

RESMİ DİLİ: Fransızca ve Yerli Diller

DİNİ: Hıristiyanlık, Müslümanlık, Yerli Dinler

PARA BİRİMİ: Afrika Doları

Afrika'nın batısında yer alan bir ülke Kuzeyinde Kamerun ve Orta Afrika Cumhûriyeti, doğusunda Zaire, batısında Gabon, güney batısında Atlas Okyanusu yer alır



Târihi

Bugünkü Kongo'nun bulunduğu yerde eskiden, güçlü bir Kongo Krallığı vardı On altıncı yüzyılda bu krallık en parlak dönemine ulaşmıştı Fakat bu asırdan sonra iç kargaşalıklar yüzünden çökmeye başladı



Avrupalıların gelişi, bu krallığın yıkılmasına sebep oldu Bölgeye ilk defâ on beşinci yüzyılda Portekizliler geldi On yedinci ve on sekizinci yüzyılda Fransızlar da gelerek buralarda esir ticâreti yapmaya başladılar Esir ticâreti ve kölelik yasaklandıktan sonra, Fransızlar bölgeyi sömürge hâline getirdiler ve Brazzaville'de bir üs kurdular Yerlilerle anlaşarak bütün bölgeyi Fransız hâkimiyetine soktular Kongo 1903'te, Fransız Ekvator Afrikası Federasyonunun bir üyesiydi 1958'de bu federasyonun dağılmasıyla Kongo, Fransız Milletler topluluğunun içinde hür bir yapıya sâhip oldu 1960 yılında tam bağımsız bir ülke oldu 1970'den sonra yapılan idâre değişikliğiyle Marksist bir rejime geçti ve devletin adı Kongo Halk Cumhûriyeti olarak değiştirildi Komünist idâre siyâsî istikrarsızlığın üstesinden gelemedi,

Çeşitli darbelerden sonra başa geçen Albay Denis 1979'da kabûl edilen anayasa ile tek parti yönetimini sürdürdü 1991'de devlet başkanı Denis partisinden ve Katolik kilisesinden gelen baskılar üzerine bir ulusal konferansın toplanmasını kabul etti Konferansta anayasa yeniden hazırlandı ve Geçici Ulusal Birlik Hükûmeti kuruldu Başbakanlığa André Milango getirildi 1992'de yapılan halk oylaması ile yeni anayasa kabul edildi Temmuz ayında yapılan iki kademeli seçimler neticesinde Sosyal Demokrasi İçin Afrika Birliği mecliste en çok sandalyeye sâhib oldu Ağustos ayında yapılan ve iki kademeli devlet başkanlığı seçimini ise Pascal Lissouba kazandı Kurulan koalisyon hükûmeti güven oyu alamayınca, Devlet Başkanı Lissouba, meclisi fes ederek, yeni erken seçimlere gidileceğini açıkladı Claude Antoine Dacosta 6 Aralalıkta genel seçimleri hazırlamak üzere Ulusal Birlik Hükûmetini kurmakla görevlendirildi



Fizikî Yapı

Kongo'nun kuzey bölümünden ekvator çizgisi geçer Ülkenin doğusunu Kongo ve Ubangi ırmakları meydana getirir Batıda Atlas Okyanusu kıyısında dar bir toprak şeridi vardır Zaire Irmağı ülkenin doğusunda sınır meydana getirir

Ülke, yüksekliği 500 ile 1000 metre arasında değişen bir yayla görünümündedir

Kıyı bölgesi, oldukça engebesizdir Kuzeyde, kıyıyı kumullar örter Kouliou Irmağının ağzı bataklıklarla örtülüdür Dar bir şerit meydana getiren kıyı ovasından sonra Mayoumbe Dağları başlar Doğuya gidildikçe, verimli bir vâdi olan Niari Vâdisinin kuzeyinde bâzı akarsuların kaynaklandığı bir yayla vardır Kuzeydeki Sangha bölgesi yoğun ekvator ormanlarıyla kaplıdır



İklim



Kongo'da ekvator çizgisinin üzerinde olmasından dolayı ekvator iklimi hüküm sürer Sıcaklık yüksek, yağış fazladır Yılın her mevsimi yağışlı geçer Yıllık yağış ortalaması, 2000-2500 mm arasında değişir Yıllık sıcaklık ortalaması ise 21 ile 27°C arasındadır



Tabiî Kaynakları



Ülkenin bitki örtüsü, ekvatoral bölge bitkilerinden meydana gelir ve büyük bir bölümünde balta girmemiş ormanlar bulunur Ormanların yarısına yakın kısmı Mayoumbe ve Chaike bölgesinde diğer kısmı ise güneyde yer alır Doğu kısmında ise yer yer ağaçlık ve savanlarla kaplı arâzi bulunur

Ülkede en çok potasyum rezervleri bulunur ve dünyada en çok potasyum çıkaran ülkelerin arasındadır Bunun yanında petrol, çinko, kalay, kurşun, bakır ve altın yatakları varsa da bunlar çok azdır



Nüfus ve Sosyal Hayat

2692000 olan ülke nüfûsu Buteke, Bakonga, M'Bachive ve Sangha olmak üzere dört etnik gruptan meydana gelmiştir Bunun yanında çoğunluğunu Fransız asıllı Avrupalıların meydana getirdiği beyazlar vardır Halkın % 40'ı şehirlerde yaşar Ülkenin en büyük şehirleri başşehir Brazzaville ile Pointe Noive'dir

Ülkede kullanılan ve resmen kabûl edilen, Fransızca ile Lingala dili ve Kikongo dili konuşulur Halkın % 48'i Hıristiyan, % 4'ü Müslüman, geri kalan kısmı ise yerel inançlara bağlıdır

Yeteri kadar okul olmamasına rağmen 6 ilâ 16 yaş arasında eğitim mecburiyeti vardır Buna rağmen halkın ancak % 22'si okuma yazma bilmektedir Ülkede 1971 yılında öğretime açılmış bir üniversite vardır

Siyâsî Hayat

Kongo, komünist rejimle yönetilen bir ülkedir Sadece tek bir siyâsî parti vardır 1973 Haziran ayında referanduma sunulan anayasa ile 115 üyeli Ulusal Halk Meclisi kurulmuştur



Ekonomi



Tarım: Kongo'nun ekonomisi tarıma dayanır Köylüler, ekime elverişli toprakları, en ilkel metodlarla işler Geleneksel tarım ürünlerinin yanısıra yağ palmiyesi, manyok, yer fıstığı, şekerkamışı, kauçuk, tatlı patates, muz, kakao ve tütün başlıca ürünlerdendir Niari Vâdisi tarıma en uygun bir vâdidir



Ormancılık: Ekvatoral iklime sâhip olması, ülkede büyük tropikal ormanların meydana gelmesine sebep olmuştur Yıllık kereste üretimi 1000000 ton civârındadır Ormanlar ülkenin başlıca gelir kaynağı olup, ihrâcatın yarısını orman ürünlerinden sağlar

Sanâyi: Ülkede, sanâyi yeni yeni gelişmeye başlamıştır Sanâyi olarak sâdece tekstil, sabun, hurma yağı, sigara, cam, lastik, çimento ve kontraplâk fabrikaları vardır Ağır sanâyi hemen hemen hiç gelişmemiştir Kouilou Irmağı üzerinde kurulması plânlanan bir hidroelektrik santralı ile sanayinin büyük gelişmeler göstereceği tahmin edilmektedir

Ticâret: Kongo'nun ihraç ettikleri arasında şeker, kahve, kakao, tütün ve orman ürünleri gelir İthâlâtta ise ağır sanâyi ürünleri, makinalar, ulaşım araçları, et başlıcalarını meydana getirir İhrâcatının % 14'ü, ithâlâtının % 57'si Fransa ile olmaktadır Diğer gelir kaynaklarından birisi olan elmas, ihraç edilerek ekonomide önemli yer tutar Elmas, Kongo'da çıkarılmayıp, Zaire'den kaçırılmaktadır

Ulaşım: Kongo'da, karayolu ulaşımı ülkenin ihtiyâcına yetmemektedir 11000 km olan kara yollarının ancak % 5'i asfaltla kaplıdır Ülkede ancak 800 km uzunluğunda bir demiryolu vardır Nehirlerden Kongo ve Ubangi nehirleri ulaşıma elverişlidir Ticâretinin büyük kısmını nehir ulaşımı sağlar Pointe-Noire ve Brazzaville limanları oldukça işlektir Brazzaville'de milletlerarası bir hava limanı vardır