Aynı an

Aynı an Dünyanın herhangi bir yerinde bulunan bir kişi ile eşzamanlı olarak aynı hareketi yapmak istiyorumÖrneğin ben İstanbul’da elimi kaldırdığım anda Sidney’de bulunan başka birisinin de elini kaldırmasını istiyorum,yani aynı anda ikimiz de aynı hareketi yapacağızHer ikimizin önünde birer kamera ve monitör olursa bu eylemi yapmak mümkündürElbette görüntü iletiminde teknik bir engel olmamasını varsayıyorum
*
Bir operatör İstanbul’da iken diyelim ki Londra’da yapılan bir ameliyatı izleyebilir ve gerektiği anda uyarıda bulunabilirGünümüzün teknolojik olanakları ile üç boyutlu görüntü iletimi de eli kulağında sayılırBu yöntemle belki de bir futbol maçının belli bir merkezden yönetilmesi bile söz konusu olabilir
*
Bütün bunlar ışığın hızı ile ilgili olaylardırÖyle ki Ay’da bulunan birisi ile aynı hareketi aynı anda yapabilirizZira ışığın bir saniye içinde katettiği mesafe, Ay ile Yerküre arasında aynı olayın aynı anda izlenmesini mümkün kılar
Şimdi iki gözlemci arasındaki uzaklığı 5 ışık saniyesi kadar arttıralımBen dünyada iken başka bir gözlemci Ay’ın bir hayli ötelerinde 5 ışık saniyesi uzaklıkta bir uyduda olsunAynı anda aynı hareketi yapmamızın bir yolu şu olabilir:Daha önce anlaşırızBen ona bir sinyal yollarımTam 5 saniye sonra elimi kaldırırımO da sinyal kendisine ulaştığı anda elini kaldırırBöylece aynı hareketi aynı anda yapmış oluruz
*
Ancak uzaklık arttıkça bir ameliyata müdahalede bulunmak veya bir futbol maçını yönetmek olanaksız hale gelirHele aradaki mesafe iyice artarsa aynı anda yapılan aynı hareket yapma olayı iyice zorlaşırGene de 10 ışık yılı (saniye,dakika,saat değil,yıl) ötedeki bir gezegene bir sinyal gönderirimTam 10 yıl sonra yapacağımız çok hassas hesaplarla her ikimiz de aynı anda elimizi kaldırabilirizAma aramızdaki uzaklık 100 ışık yılına ulaşınca bu olay artık olanaksızdırÖyle yaşimdi göndereceğim sinyal o gezegene vardığında benim kimbilir kaçıncı ölüm yıldönümüm olacak

__________________