Cevap : Demirbaşlarda Amortisman

**Şengül Şirin** · 10-10-2009

4) AMORTİSMAN UYGULAMA ESASLARI
A) Amortisman bazı

Amortismana tabi tutulacak değer amortisman konusu kıymetlerin maliyet bedelidir

Maliyet Bedeli Vergi Usul Kanununun 262

maddesinde şu şekilde tanımlanmıştır

“ Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veya değerinin arttırılması münasebetiyle yapılan ödemelerde bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade eder

”
Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesine göre ,sadece iktisadi işletmelere dahil olanlar bakımından,amortisman konusu kıymetleri yeniden değerlemeye tabi tutulması imkanı vardır

Bu taktirde amortisman yeniden değerlenmiş bedel üzerinden ayrılacaktır

B)Amortisman Oranları

*Normal amortisman oranı

Normal ve azalan bakiyeler yöntemlerine göre ayrılan amortismanlarda esas alınan normal amortisman oranları 4008 sayılı kanunla yapılan düzenlemeye göre %20 yi geçmemek üzere mükelleflerce serbestçe belirlenir

%20 den daha yüksek bir oranla itfa edilmesi gereken kıymetlerle bina ve arazi ise Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan olunan oranlar üzerinden itfa olunur

Yukarıda denildiği üzere Maliye Bakanlığı bu oranları 153 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde açıklanmıştır

Yine yukarıda bahsedildiği üzere azalan bakiyeler yönteminde amortisman oranı %40 oranını geçmemek üzere normal amortisman oranının iki katıdır

*Maden amortismanı ve fevkalade amortisman oranları

Maden amortismanları ve fevkalade amortisman oranları başvuru üzerine her mükellef için ayrı ayrı tespit edilir

Bu amortismanlarda oran başvuru tarihinden itibaren geçerlidir

Maliye Bakanlığı tespiti geç yapmış olsa bile mükellef başvuruda yıldan itibaren kendisine bildirilen oranlar üzerinden amortisman ayırma hakkına sahiptir

-Madenlerde amortisman
İşletme sebebi ile içindeki cevherin azalmasından dolayı maddi değerini kaybeden maddelerin ve taş ocakların imtiyaz veya maliyet bedelleri ilgililerin müracaatları üzerine bunların büyüklük ve mahiyetleri göz önünde tutulmak ve her maden veya taş ocağı için ayrı ayrı olmak üzere maliye ve sanayi bakanlığınca belli edilecek nispetler üzerinden yok edilir

-Fevkalade amortisman
Amortismana tabi olup:
1-)Yangın, deprem, sel gibi afetler neticesindeki değerini tamamen yada kısmen kaybeder;
2-)Yeni icatlar dolayısıyla teknik veri ve kıymetleri düşerek tamamen yada kısmen kullanılmaz hale gelen;
3-)Cebri çalışmaya tabi tutuldukları için normalden fazla aşınmaya maruz kalan ;

Menkul ve gayri menkullerle haklara, mükelleflerin müracaatları üzerine ve ilgili bakanlıkların mütalaası alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca her işletmenin işi mahiyetine göre belli eden fevkalade ekonomik ve teknik amortisman nispetleri uygulanır

*Amortismanın başlangıç oranı değişmez

Mükellefler yasal orandan daha yüksek uygulayamazlar

Yasal oran genelde, %20 dir

%20 lik oran amortisman uygulamasında üst sınırı teşkil eder

Dileyen mükellefler daha düşük bir oran uygulayabilirler

(VUK md

319)Ancak, başlangıçta yasal oranın altında bir oran uygulayan mükellef sonraki yıllarda yasal oranın altında bir oran uygulayan mükellef sonraki yıllarda yasal oran çerçevesinde de olsa bunu arttıramazlar buna karşılık amortisman süresi seçilen orana göre uzar

%20 oranı ile 5 yılda itfa edilebilecek bir kıymet için başlangıçta %10 oranı seçilmişse ,bu oran sonuna kadar devam eder

Süre ise 10 yıl olarak kabul edilir

Başlangıç oranı belirtildikten sonra,amortisman süresinin sonraki yılların herhangi birinde oran düşürülmesinde ise, başlangıç oranı ile düşürülen oran arasındaki amortisman hakkı kaybedilir

Fakat ertesi yıl tekrar başlangıç oranına dönülebilir

C)Amortisman Süresi

*Genel Esas

Amortisman süresinin yıl olarak hesabı için(1) rakamı uygulanan orana bölünür

Örneğin, yüzde yirmi oranına tabi bir kıymetin amortisman süresi 1/20/100=5 yıl olarak bulunur

Sonucun kesirli çıkması halinde, bakiye kısım tam yıla iblağ edilir

Yüzde on iki nispetine tabi bir kıymetin amortisman süresinin bulunması için (1) rakamı%12 ye bölündüğünde sonuç 8,5 olarak çıkar

Amortisman süresi 9 yıl olarak kabul edilir

Dokuzuncu yıl amortismanı önceki yıllardan az olur

Azalan bakiyeler usulünün seçilmesinde de süre aynıdır

Süre, gene (1) rakamı uygulanacak orana bölünerek hesaplanır

Bu suretle bulunan süreler amortisman oranlarının değiştirilmesi yada kıymetin tahsis yerinde farklılık nedeniyle artar veya eksilebilir

*Gayri menkullerde Maliyet Arttırıcı Giderlerin İtfa Süresi
Gayrimenkullerde, maliyet Arttırıcı Giderler;
Þ Gayrimenkulleri kullanma ömrünü uzatıcı,
Þ Gayrimenkulün ömrünü uzatmakla birlikte normal ömründeki fonksiyon ve yararını arttırıcı nitelikte olurlar

a)Kullanma ömrünü uzatıcı giderler

Gayrimenkulun kullanma ömrünü uzatıcı nitelikteki giderler, asıl gayrimenkule ait sürede, aktifleştirildikleri yıldan itibaren itfa edilirler

Örnek: 1997 yılında 5 milyar ya alınan ve %20 oranında itfa edilen kamyonun, motorun 1 milyar harcanarak 1999 yılında değiştirilmiştir

Motor değiştirmesi kamyonun kullanma ömrünü artırmaktadır

5 milyarlık bedelin 2 milyar lirası 1997 ve 1998 yıllarında itfa edilmiştir

Kalan 3 milyar lira, 1999,2000 ve 2001 yıllarında itfa edilir

1999 yılında yapılan 1 milyar liralık maliyet arttırıcı gider, 1999 yılından itibaren gene %20 oranı ile 5 yılda ayrıca amorti edilir

b)Gayrimenkulun fonksiyonunu arttırıcı giderler

Gayrimenkulun normal kullanma ömründeki fonksiyon ve yararını fazlalaştırdığı için maliyet arttırıcı sayılan giderler asıl gayrimenkulun kalan itfa süresi içinde eşit tutarlarda amorti edilir

Örnek:1998 yılında 3 milyar liraya alınan ne % 20 oranına tabi olan bir makinada 2000 yılında 600

000

-TL’ lık maliyet arttırıcı giderler yapılmıştır

Bu gider, makinanın kullanma ömrünü uzatmamaktadır

Fakat normal kullanma süresindeki foksiyon ve yararını arttırmaktadır

Bu taktirde makine 3 milyar lira üzerinden 2002 yılına kadar normal şekilde itfa edilir

Ayrıca 600

000

-TL’ lık maliyer arttırıcı gider 2000,2001 ve 2002 yıllarında 3 eşit taksitle itfa edilir

5)AMORTİSMAN YILLIK OLARAK AYRILIR

Amortisman yıllık olarak ayrılır

Amortismanda kıst yapılmaz

Dönemin son gününde de aktife girmiş olsa amortisman tam yıl itibari ile ayrılır

Ancak bu genel ilkenin binek otomobillerle ilgili bir istisnası bulunmaktadır

A)Binek Otomobillerin Aktife Girdiği Dönemde Kıst Amortisman Uygulaması

Amortisman ilke olarak yıllık ayrılır

Ancak bu konuda 4008 sayılı kanunun 12 maddesiyle Vergi Usul kanununun 320 maddesine eklenen Fıkra hükmü ile iktisap yılında amortismanının kıst esasta ayrılacağı esası geliştirilmiş

daha sonra fıkra hükmünde 4108 sayılı kanunla yapılan değişiklikle ilk iktisap yılındaki kıst amortisman sadece, binek otomobillerine indirgenmiştir

Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobillerin kıst amortisman uygulaması kapsamı dışında bırakılmıştır

Bunların dışındaki binek otomobilleri için kıst amortisman ayrılacaktır

Söz gelişi imalatçı bir firmanın aktifine kayıtlı binek otomobilleri için kıst amortisman ayrılacaktır

Hatta faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan şirketin yöneticisine tahsis edilen binek otomobil için kıst amortisman ayrılması gerekmektedir

Kıst amortisman uygulamasında binek otomobillerini aktife dahil oldukları hesap dönemine ait amortisman tutarı(yıllık amortisman x kalan ay sayısı/12) formülü ile hesaplanır

Hesaplamada binek otomobilinin aktife girdiği ay kesri tam ay sayılır

Örnek: Şirket 20

10

1998 tarihinde 6 milyar liraya kıst amortismana tabi binek otomobil satın almıştır

Binek otomobil Ekim ayında alındığına göre, kıst dönemde 3 ay söz konusu olmaktadır

Buna göre normal usule göre amortisman uygulaması şu şekilde olacaktır

Yıllık amortisman tutarı: 6

000

000x%20=1

200

000

- TL
3 aylık amortisman tutarı:1

200

000

000x3/12=300

000

-TL olmaktadır

Binek otomobil için 1998 yılında ayrılmayan(1

200

000

-300

000

000-=)900

000

-TL lık amortisman tutarı son yılın yani 2002 yılının ayrılacak amortisman tutarına ilave edilecektir

1998 yılı için ayrılan 300

000

-TL lık amortisman tutarının yevmiye kaydı aşağıda yer almaktadır

7/A seçeneğine göre
----------------------------------- / -------------------------------------
770 Genel Yönetim Giderleri 300

000

000-
257 Birikmiş Amortismanlar 300

000

000-

7/B seçeneğine göre
--------------------------------- / ---------------------------------------
796 Amortisman ve Tükenme Payı 300

000

000-
257 Birikmiş Amortisman 300

000

000-
-------------------------------- / ----------------------------------------

6)AMORTİSMAN KAYITLARI

Vergi Usul Kanunu’nun 321’nci maddesine göre, duran varlıklar üzerinden ayrılan amortismanlar,hesaplarda ayrıca gösterilmek şartıyla, ilgili bulundukları hesaplardan doğrudan doğruya indirilirler veya pasife ayrı bir karşılık hesabında gösterirler

Mükellef dönem sonunda amortismana tabi duran varlıkları üzerinden ayırdıkları amortismanları defterlerinde ayrıca göstermek zorundadırlar

Vergi Usul Kanunu amortisman kayıtlarının ayrıca gösterilebileceği yerleri envanter defterinin ayrı bir yeri amortisman defteri yada listeleri olarak belirlenmiştir

(VUK madde 189) Ayrıca kanun koruyucu amortisman kaydı konusunda seçimlik hak tanınmıştır

Yıl sonunda mükellefler isterlerse amortisman tutarlarının doğrudan duran varlıkların bedellerinden düşebilecekler

İsterlerse ayrılan amortismanların pasif de bir karşılık hesabına toplayabileceklerdir

Direkt yöntemle ve en direkt yöntem olarak adlandırılan bu yöntemler aşağıda açıklanmıştır

A) Direkt Yöntem
Bu yönteme göre her dönemin ayrılan amortismanı o dönem sonunda doğrudan duran varlığın değerinden düşülür

Amortisman süresi içerisinde duran varlık yok edilir

Tek Düzen Hesap Planına göre, amortismanlar ilgili duran varlığın bedelinden direkt olarak düşülemeyeceğinden, bu yöntemin uygulanma imkanı kalmamıştır

B)En Direkt Yöntem
Bu yöntemde ayrılan amortismanlar pasifte karşılık hesabında tutulur

Uygulamada bu karşılık hesabına “Birikmiş Amortisman Hesabı” adı verilmektedir

Bu yöntemde duran varlık bedelleri azaltılmakta, her yılın amortismanı pasifte karşılık hesabında toplanmaktadır

Örnek: 1999 yılı içerisinde satın alınan ve 1

000

- TL değerle aktife kaydedilen bir demirbaşın 1999 yılına ilişkin amortisman kaydı aşağıdaki şekilde olacaktır

----------------------------------- / ----------------------------------------
770 Genel Yönetim Giderleri 200

000

000- 770-006 Demirbaş Amortismanları 200

000

000-
257 Birikmiş Amortismanlar 200

000

000-
257-001 Demirbaş Birikmiş Amorti

200

000

000-
---------------------------------- / -------------------------------------------
632 Genel Yönetim Giderleri 200

000

000-
771 Genel Yönetim Giderleri Yansıtma 200

000

000-
--------------------------------- / --------------------------------------------
771 Gene Yönetim Giderleri Yansıtma 200

000

000-
770 Genel Yönetim Giderleri 200

000

000-
770-006 Demirbaş Amortismanları 200

000

000
-------------------------------- / ---------------------------------------------
690 Dönem Kâr Veya Zararı 200

000

000-
632 Genel Yönetim Giderleri 200

000

000-
---------------------------------- / -------------------------------------------

10-10-2009	#2
Şengül Şirin	Cevap : Demirbaşlarda Amortisman 4) AMORTİSMAN UYGULAMA ESASLARI A) Amortisman bazı Amortismana tabi tutulacak değer amortisman konusu kıymetlerin maliyet bedelidirMaliyet Bedeli Vergi Usul Kanununun 262 maddesinde şu şekilde tanımlanmıştır “ Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veya değerinin arttırılması münasebetiyle yapılan ödemelerde bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade eder” Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesine göre ,sadece iktisadi işletmelere dahil olanlar bakımından,amortisman konusu kıymetleri yeniden değerlemeye tabi tutulması imkanı vardırBu taktirde amortisman yeniden değerlenmiş bedel üzerinden ayrılacaktır B)Amortisman Oranları Normal amortisman oranı Normal ve azalan bakiyeler yöntemlerine göre ayrılan amortismanlarda esas alınan normal amortisman oranları 4008 sayılı kanunla yapılan düzenlemeye göre %20 yi geçmemek üzere mükelleflerce serbestçe belirlenir%20 den daha yüksek bir oranla itfa edilmesi gereken kıymetlerle bina ve arazi ise Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan olunan oranlar üzerinden itfa olunurYukarıda denildiği üzere Maliye Bakanlığı bu oranları 153 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde açıklanmıştır Yine yukarıda bahsedildiği üzere azalan bakiyeler yönteminde amortisman oranı %40 oranını geçmemek üzere normal amortisman oranının iki katıdır Maden amortismanı ve fevkalade amortisman oranları Maden amortismanları ve fevkalade amortisman oranları başvuru üzerine her mükellef için ayrı ayrı tespit edilirBu amortismanlarda oran başvuru tarihinden itibaren geçerlidirMaliye Bakanlığı tespiti geç yapmış olsa bile mükellef başvuruda yıldan itibaren kendisine bildirilen oranlar üzerinden amortisman ayırma hakkına sahiptir -Madenlerde amortisman İşletme sebebi ile içindeki cevherin azalmasından dolayı maddi değerini kaybeden maddelerin ve taş ocakların imtiyaz veya maliyet bedelleri ilgililerin müracaatları üzerine bunların büyüklük ve mahiyetleri göz önünde tutulmak ve her maden veya taş ocağı için ayrı ayrı olmak üzere maliye ve sanayi bakanlığınca belli edilecek nispetler üzerinden yok edilir -Fevkalade amortisman Amortismana tabi olup: 1-)Yangın, deprem, sel gibi afetler neticesindeki değerini tamamen yada kısmen kaybeder; 2-)Yeni icatlar dolayısıyla teknik veri ve kıymetleri düşerek tamamen yada kısmen kullanılmaz hale gelen; 3-)Cebri çalışmaya tabi tutuldukları için normalden fazla aşınmaya maruz kalan ; Menkul ve gayri menkullerle haklara, mükelleflerin müracaatları üzerine ve ilgili bakanlıkların mütalaası alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca her işletmenin işi mahiyetine göre belli eden fevkalade ekonomik ve teknik amortisman nispetleri uygulanır Amortismanın başlangıç oranı değişmez Mükellefler yasal orandan daha yüksek uygulayamazlarYasal oran genelde, %20 dir%20 lik oran amortisman uygulamasında üst sınırı teşkil eder Dileyen mükellefler daha düşük bir oran uygulayabilirler(VUK md319)Ancak, başlangıçta yasal oranın altında bir oran uygulayan mükellef sonraki yıllarda yasal oranın altında bir oran uygulayan mükellef sonraki yıllarda yasal oran çerçevesinde de olsa bunu arttıramazlar buna karşılık amortisman süresi seçilen orana göre uzar%20 oranı ile 5 yılda itfa edilebilecek bir kıymet için başlangıçta %10 oranı seçilmişse ,bu oran sonuna kadar devam ederSüre ise 10 yıl olarak kabul edilir Başlangıç oranı belirtildikten sonra,amortisman süresinin sonraki yılların herhangi birinde oran düşürülmesinde ise, başlangıç oranı ile düşürülen oran arasındaki amortisman hakkı kaybedilirFakat ertesi yıl tekrar başlangıç oranına dönülebilir C)Amortisman Süresi Genel Esas Amortisman süresinin yıl olarak hesabı için(1) rakamı uygulanan orana bölünürÖrneğin, yüzde yirmi oranına tabi bir kıymetin amortisman süresi 1/20/100=5 yıl olarak bulunurSonucun kesirli çıkması halinde, bakiye kısım tam yıla iblağ edilir Yüzde on iki nispetine tabi bir kıymetin amortisman süresinin bulunması için (1) rakamı%12 ye bölündüğünde sonuç 8,5 olarak çıkarAmortisman süresi 9 yıl olarak kabul edilirDokuzuncu yıl amortismanı önceki yıllardan az olur Azalan bakiyeler usulünün seçilmesinde de süre aynıdırSüre, gene (1) rakamı uygulanacak orana bölünerek hesaplanırBu suretle bulunan süreler amortisman oranlarının değiştirilmesi yada kıymetin tahsis yerinde farklılık nedeniyle artar veya eksilebilir *Gayri menkullerde Maliyet Arttırıcı Giderlerin İtfa Süresi Gayrimenkullerde, maliyet Arttırıcı Giderler; Þ Gayrimenkulleri kullanma ömrünü uzatıcı, Þ Gayrimenkulün ömrünü uzatmakla birlikte normal ömründeki fonksiyon ve yararını arttırıcı nitelikte olurlar a)Kullanma ömrünü uzatıcı giderler Gayrimenkulun kullanma ömrünü uzatıcı nitelikteki giderler, asıl gayrimenkule ait sürede, aktifleştirildikleri yıldan itibaren itfa edilirler Örnek: 1997 yılında 5 milyar ya alınan ve %20 oranında itfa edilen kamyonun, motorun 1 milyar harcanarak 1999 yılında değiştirilmiştir Motor değiştirmesi kamyonun kullanma ömrünü artırmaktadır5 milyarlık bedelin 2 milyar lirası 1997 ve 1998 yıllarında itfa edilmiştir Kalan 3 milyar lira, 1999,2000 ve 2001 yıllarında itfa edilir 1999 yılında yapılan 1 milyar liralık maliyet arttırıcı gider, 1999 yılından itibaren gene %20 oranı ile 5 yılda ayrıca amorti edilir b)Gayrimenkulun fonksiyonunu arttırıcı giderler Gayrimenkulun normal kullanma ömründeki fonksiyon ve yararını fazlalaştırdığı için maliyet arttırıcı sayılan giderler asıl gayrimenkulun kalan itfa süresi içinde eşit tutarlarda amorti edilir Örnek:1998 yılında 3 milyar liraya alınan ne % 20 oranına tabi olan bir makinada 2000 yılında 600000000-TL’ lık maliyet arttırıcı giderler yapılmıştır Bu gider, makinanın kullanma ömrünü uzatmamaktadırFakat normal kullanma süresindeki foksiyon ve yararını arttırmaktadırBu taktirde makine 3 milyar lira üzerinden 2002 yılına kadar normal şekilde itfa edilirAyrıca 600000000-TL’ lık maliyer arttırıcı gider 2000,2001 ve 2002 yıllarında 3 eşit taksitle itfa edilir 5)AMORTİSMAN YILLIK OLARAK AYRILIR Amortisman yıllık olarak ayrılırAmortismanda kıst yapılmaz Dönemin son gününde de aktife girmiş olsa amortisman tam yıl itibari ile ayrılırAncak bu genel ilkenin binek otomobillerle ilgili bir istisnası bulunmaktadır A)Binek Otomobillerin Aktife Girdiği Dönemde Kıst Amortisman Uygulaması Amortisman ilke olarak yıllık ayrılırAncak bu konuda 4008 sayılı kanunun 12 maddesiyle Vergi Usul kanununun 320 maddesine eklenen Fıkra hükmü ile iktisap yılında amortismanının kıst esasta ayrılacağı esası geliştirilmişdaha sonra fıkra hükmünde 4108 sayılı kanunla yapılan değişiklikle ilk iktisap yılındaki kıst amortisman sadece, binek otomobillerine indirgenmiştir Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobillerin kıst amortisman uygulaması kapsamı dışında bırakılmıştır Bunların dışındaki binek otomobilleri için kıst amortisman ayrılacaktır Söz gelişi imalatçı bir firmanın aktifine kayıtlı binek otomobilleri için kıst amortisman ayrılacaktırHatta faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan şirketin yöneticisine tahsis edilen binek otomobil için kıst amortisman ayrılması gerekmektedir Kıst amortisman uygulamasında binek otomobillerini aktife dahil oldukları hesap dönemine ait amortisman tutarı(yıllık amortisman x kalan ay sayısı/12) formülü ile hesaplanır Hesaplamada binek otomobilinin aktife girdiği ay kesri tam ay sayılır Örnek: Şirket 20101998 tarihinde 6 milyar liraya kıst amortismana tabi binek otomobil satın almıştır Binek otomobil Ekim ayında alındığına göre, kıst dönemde 3 ay söz konusu olmaktadırBuna göre normal usule göre amortisman uygulaması şu şekilde olacaktır Yıllık amortisman tutarı: 6000000000x%20=1200000000- TL 3 aylık amortisman tutarı:1200000000x3/12=300000000-TL olmaktadır Binek otomobil için 1998 yılında ayrılmayan(1200000000-300000000-=)900000000-TL lık amortisman tutarı son yılın yani 2002 yılının ayrılacak amortisman tutarına ilave edilecektir 1998 yılı için ayrılan 300000000-TL lık amortisman tutarının yevmiye kaydı aşağıda yer almaktadır 7/A seçeneğine göre ----------------------------------- / ------------------------------------- 770 Genel Yönetim Giderleri 300000000- 257 Birikmiş Amortismanlar 300000000- 7/B seçeneğine göre --------------------------------- / --------------------------------------- 796 Amortisman ve Tükenme Payı 300000000- 257 Birikmiş Amortisman 300000000- -------------------------------- / ---------------------------------------- 6)AMORTİSMAN KAYITLARI Vergi Usul Kanunu’nun 321’nci maddesine göre, duran varlıklar üzerinden ayrılan amortismanlar,hesaplarda ayrıca gösterilmek şartıyla, ilgili bulundukları hesaplardan doğrudan doğruya indirilirler veya pasife ayrı bir karşılık hesabında gösterirler Mükellef dönem sonunda amortismana tabi duran varlıkları üzerinden ayırdıkları amortismanları defterlerinde ayrıca göstermek zorundadırlar Vergi Usul Kanunu amortisman kayıtlarının ayrıca gösterilebileceği yerleri envanter defterinin ayrı bir yeri amortisman defteri yada listeleri olarak belirlenmiştir(VUK madde 189) Ayrıca kanun koruyucu amortisman kaydı konusunda seçimlik hak tanınmıştırYıl sonunda mükellefler isterlerse amortisman tutarlarının doğrudan duran varlıkların bedellerinden düşebileceklerİsterlerse ayrılan amortismanların pasif de bir karşılık hesabına toplayabileceklerdirDirekt yöntemle ve en direkt yöntem olarak adlandırılan bu yöntemler aşağıda açıklanmıştır A) Direkt Yöntem Bu yönteme göre her dönemin ayrılan amortismanı o dönem sonunda doğrudan duran varlığın değerinden düşülür Amortisman süresi içerisinde duran varlık yok edilir Tek Düzen Hesap Planına göre, amortismanlar ilgili duran varlığın bedelinden direkt olarak düşülemeyeceğinden, bu yöntemin uygulanma imkanı kalmamıştır B)En Direkt Yöntem Bu yöntemde ayrılan amortismanlar pasifte karşılık hesabında tutulur Uygulamada bu karşılık hesabına “Birikmiş Amortisman Hesabı” adı verilmektedir Bu yöntemde duran varlık bedelleri azaltılmakta, her yılın amortismanı pasifte karşılık hesabında toplanmaktadır Örnek: 1999 yılı içerisinde satın alınan ve 1000000000- TL değerle aktife kaydedilen bir demirbaşın 1999 yılına ilişkin amortisman kaydı aşağıdaki şekilde olacaktır ----------------------------------- / ---------------------------------------- 770 Genel Yönetim Giderleri 200000000- 770-006 Demirbaş Amortismanları 200000000- 257 Birikmiş Amortismanlar 200000000- 257-001 Demirbaş Birikmiş Amorti200000000- ---------------------------------- / ------------------------------------------- 632 Genel Yönetim Giderleri 200000000- 771 Genel Yönetim Giderleri Yansıtma 200000000- --------------------------------- / -------------------------------------------- 771 Gene Yönetim Giderleri Yansıtma 200000000- 770 Genel Yönetim Giderleri 200000000- 770-006 Demirbaş Amortismanları 200000000 -------------------------------- / --------------------------------------------- 690 Dönem Kâr Veya Zararı 200000000- 632 Genel Yönetim Giderleri 200000000- ---------------------------------- / ------------------------------------------- __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır