10-09-2009
|
#3
|
Şengül Şirin
|
Cevap : İslam'da Simya
Al-Razi - Hekim ve filozof Muhammad ibn Zakariya al-Râzi (ölm 925) simyaya önemli etkisi olan ikinci Müslüman simyagerdir Metallerin kükürt ve cıva unsurları teorisine tuzluluk unsurunu ekledi Simyada kükürt, cıva ve tuzdan oluşan üç unsurun bulunduğuna dair popüler teori Avrupaya geçerek Batı Simyada önemli bir rol oynamıştı
Al-Râzi'ye göre cisimler aralarında boşluk bulunan görünmeyen elementlerden (atomlar) oluşur Bu elementler sonsuzdur ve belirli bir hacmi vardır Bu kavram modern fizikteki madde yapısına oldukça yakın gözükmektedir
Al-Râzi'nin kitapları Sirr al asrãr (Sırların Esrarı) ve Madkhal al-ta'limi (Talime Başlangıç), özellikle İran'da 10 asır İslam dünyasında uygulanan simyanın prensip ve tekniklerini anlamak açısından önemli kaynaklardır
Bu eserlerde kimyevi maddelerin yapıları, tepkileri ve inceleme aletleri konusunda dikkatle incelenmiş ve doğrulanmış veriler sitemli sınıflandırmalar altında aktarılmaktadır Dili simya eserlerinde görülen mistik ve muğlak ifadelerden uzak, açık ve anlaşılırdır Çok sayıda Jabiri eserler arasında al-Râzi sadece Merhamet kitabından söz etmekte, belki de diğer eserlerin zamanından sonra yazıldığı içindir
Diğer Üstatlar - Muhammad ibn 'Umayil (10 asır) simya üzerinde iki esas kitabından dolayı önlüydü: Kitab al-ma' al-waraqi (Gümüşlü Su ve Yıldızlı Toprak Kitabı) ve Kitäb al ilm al-muktasab 'Ali ibn Wahshiyâ'nin (10 asırlı efsanevi bir kişi) eserleri İslam'da simya geleneği konusunda adeta bir ansiklopedi kadar bilgi vermekte
Simyagerler ve sanatları konusunda önemli bir bilgi kaynağıdır Ayrıca konu üzerinde simyager olmayan önemli kişilerin görüşlerine de yer vermektedir Bu sıralarda derlenen ancak yazarı henüz tespit edilemeyen önemli diğer bir eser de batıda meşhur Latince tercümesi ile Turba Philosophorum olarak bilinen Musbaf al-jamâ'ab, eski çağlarda Pitagoras'ın yönetimde simyagerlerin bir toplantıda Archelaus'ün Sokrates öncesi dokuz filozofun doktrinlerini kaydettiğini aktarır
Maslamah al-Majriti (ölm 1007?) Rutbat al-hakim (Bilginlerin Adımları) adlı ünlü simya kılavuzunun yazarıydı Ayrıca Ghayat al-hakim (Bilginlerin Gayesi) başlıklı maji kitabı da büyük rağbet görmüştü ve batıda tercüme edilmişti Bir sonraki asırda önemli bir simyager Husayn 'Mi al-Tughra'i (ölm 1121?) 1112 yılında yazdığı Kitãb haqa 'iq al-isthishad fi-al-kimiya' (Simya Konusunda kanıtlanan Gerçekler) kitabıyla simyayı savunarak Ibni Sina'nın inkarlarına karşı sert çıkışlarda bulunmuştu
Simya konusunda daha sonra Mısırlı Aydamir ibn 'Mi al-Jildaki (ölm 1360) kendisinden önce simya ve maji konusunda bütün yazılanları özetleyerek yorumlamıştı __________________
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|