Osmanlıda Taşra Teşkilatı/tımar Sistemi

**Şengül Şirin** · 10-09-2009

TIMAR SİSTEMİ

Osmanlı Devletinde taşra teşkilatının(merkez dışı) temelini tımar (dirlik) sistemi oluşturuyorduDevlet bazı bölgelerin vergi gelirlerini hizmet veya maaş karşılığı olarak askerlere veya devlet görevlilerine ayırırdı Bu gelir kaynağına DİRLİK denilirdi Dirlikler 3'e ayrılmıştı

1-TIMAR: Tımar sistemine göre savaşta sivrilmiş,tımar beyi olma özelliği kazanmış sipahilere verilen 3-20 bin akçe yıllık vergi geliri olan dirliklerdir
2-ZEAMET: Savaşta üstün yetenek göstermiş olan tımar sahipleri ile devlet merkezindeki divân çavuşlarına, müteferrika ve kâtipler ile eyalet ve sancaklardaki ileri gelen devlet görevlilerine verilen yıllık vergi geliri 20-100 bin akçe arsındaki dirliklerdir
3-HAS: Padişah ve ailesine, sadrazam, vezirler, beylerbeyi ve sancak beylerine verilen geliri 100 bin akçeden fazla dirliklerdir

AÇIKLAMA: Tımar sahipleri ilk 3 bin, zeamet sahipleri ise ilk 20 bin akçesini kendi geçimleri için ayırırlardı Buna KILIÇ HAKKI denirdi Tımar sahipleri geri kalan gelirin her 3 bin akçesi, zeamet ve has sahipleri ise her 5 bin akçesi için tam teçhizatlı bir atlı asker yetiştirmek ve gerektiğinde bunlarla birlikte savaşa katılmak zorundaydı Bu askere CEBELÜ denirdi

Dirlik sahipleri kendisine verilen toprakları köylüye 50-150 dönümlük topraklar halinde dağıtır
Ve hasat zamanında köylünün yetiştirdiği ürünün vergisini (öşür yada harac) alırlardı
Dirlik sisteminde toprağın,

1-Mülkiyeti DEVLETE,
2-Vergisi DİRLİK SAHİBİNE,
3-Kullanım hakkı KÖYLÜYE aittir

TIMARLI SİPAHİ HANGİ DURUMLARDA TOPRAĞI KÖYLÜDEN GERİ ALABİLİRDİ ?

1-Toprağı sebepsiz yere terk edenlerden,
2-Sebepsiz yere 3 yıl üst üste ekmeyenlerden,
3-Sebepsiz yere vergisini vermeyenlerden

TIMARLI SİPAHİNİN KÖYLÜYE KARŞI GÖREVLERİ NELERDİR ?

1)-Köylünün güvenliğini sağlamak,
2)-Köylünün tohum, gübre vb ihtiyaçlarını temin etmek,
3)-Köylünün vergisini en kolay şekilde ödemesini sağlamak

DİRLİK (TIMAR) SİSTEMİNİN YARARLARI NELERDİR ?

1)- Devlet Merkezden toplanması son derece zor vergiler böylece toplamış oluyor,
2)- Devlet bazı görevlilerine maaş vermekten kurtuluyor
3)- Devlet asker yetiştirmekten kurtuluyor
4)- Devlet toprakları boş kalmadığından üretim artıyor
5)- Tımarlı sipahiler bulundukları yerlerde güvenliği sağlıyor

NOT: Tımar ve zeamet sistemi IIMahmut zamanında kaldırılarak başta valiler olmak üzere devlet memurları maaşa bağlandı

10-09-2009	#1
Şengül Şirin	Osmanlıda Taşra Teşkilatı/tımar Sistemi TIMAR SİSTEMİ Osmanlı Devletinde taşra teşkilatının(merkez dışı) temelini tımar (dirlik) sistemi oluşturuyorduDevlet bazı bölgelerin vergi gelirlerini hizmet veya maaş karşılığı olarak askerlere veya devlet görevlilerine ayırırdı Bu gelir kaynağına DİRLİK denilirdi Dirlikler 3'e ayrılmıştı 1-TIMAR: Tımar sistemine göre savaşta sivrilmiş,tımar beyi olma özelliği kazanmış sipahilere verilen 3-20 bin akçe yıllık vergi geliri olan dirliklerdir 2-ZEAMET: Savaşta üstün yetenek göstermiş olan tımar sahipleri ile devlet merkezindeki divân çavuşlarına, müteferrika ve kâtipler ile eyalet ve sancaklardaki ileri gelen devlet görevlilerine verilen yıllık vergi geliri 20-100 bin akçe arsındaki dirliklerdir 3-HAS: Padişah ve ailesine, sadrazam, vezirler, beylerbeyi ve sancak beylerine verilen geliri 100 bin akçeden fazla dirliklerdir AÇIKLAMA: Tımar sahipleri ilk 3 bin, zeamet sahipleri ise ilk 20 bin akçesini kendi geçimleri için ayırırlardı Buna KILIÇ HAKKI denirdi Tımar sahipleri geri kalan gelirin her 3 bin akçesi, zeamet ve has sahipleri ise her 5 bin akçesi için tam teçhizatlı bir atlı asker yetiştirmek ve gerektiğinde bunlarla birlikte savaşa katılmak zorundaydı Bu askere CEBELÜ denirdi Dirlik sahipleri kendisine verilen toprakları köylüye 50-150 dönümlük topraklar halinde dağıtır Ve hasat zamanında köylünün yetiştirdiği ürünün vergisini (öşür yada harac) alırlardı Dirlik sisteminde toprağın, 1-Mülkiyeti DEVLETE, 2-Vergisi DİRLİK SAHİBİNE, 3-Kullanım hakkı KÖYLÜYE aittir TIMARLI SİPAHİ HANGİ DURUMLARDA TOPRAĞI KÖYLÜDEN GERİ ALABİLİRDİ ? 1-Toprağı sebepsiz yere terk edenlerden, 2-Sebepsiz yere 3 yıl üst üste ekmeyenlerden, 3-Sebepsiz yere vergisini vermeyenlerden TIMARLI SİPAHİNİN KÖYLÜYE KARŞI GÖREVLERİ NELERDİR ? 1)-Köylünün güvenliğini sağlamak, 2)-Köylünün tohum, gübre vb ihtiyaçlarını temin etmek, 3)-Köylünün vergisini en kolay şekilde ödemesini sağlamak DİRLİK (TIMAR) SİSTEMİNİN YARARLARI NELERDİR ? 1)- Devlet Merkezden toplanması son derece zor vergiler böylece toplamış oluyor, 2)- Devlet bazı görevlilerine maaş vermekten kurtuluyor 3)- Devlet asker yetiştirmekten kurtuluyor 4)- Devlet toprakları boş kalmadığından üretim artıyor 5)- Tımarlı sipahiler bulundukları yerlerde güvenliği sağlıyor NOT: Tımar ve zeamet sistemi IIMahmut zamanında kaldırılarak başta valiler olmak üzere devlet memurları maaşa bağlandı __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır