10-08-2009
|
#5
|
Şengül Şirin
|
Türlerin Yok Oluşu
Türlerin Yok Oluşu
Ne yazık ki bitki ve hayvan türlerinin çoğu insana da, insanın çevresinde yarattığı hızlı değişikliklere de kolayca uyum sağlayamaz Çünkü doğadaki olağan değişiklikler çok uzun bir zaman dilimi içinde, yavaş yavaş gerçekleşir Üstelik birçok canlı doğal çevresinin koşullarına öylesine uyum sağlamıştır ki en küçük bir değişiklik bile onun için öldürücü olabilir Sözgelimi yalnızca Hawaii'deki yanardağ kraterlerinin kenarında yetişen çok ilginç bir bitkiyi ele alalım Dünyanın başka hiçbir yerinde rastlanmayan bu ender tür, çiçek açabilmesi için yeterli suyu ancak 20 yılda depolayabilir Çok uzun bir sapın ucunda açılan bu çiçeğin ise yalnızca üç haftalık ömrü vardır ve çiçek solarken bitki de onunla birlikte ölür Bütün yaşamı boyunca bir kez çiçek açıp tohum üretebilen bu bitkinin soyunu sürdürme şansı doğal olarak çok azdır
Gümüşkılıç (Argyroxiphium sandwicense) adıyla anılan bu bitkinin kılıç gibi uzun ve etli, gümüş rengindeki yapraklarının arasında küçük bir böcek türü yaşar Yapraklarla aynı renkte olduğu için son derece iyi gizlenen bu gümüş rengi böcek başka hiçbir bitkinin üzerinde yaşayamaz Hawaii'ye yerleşenlerin yanlarında götürdükleri keçiler nedeniyle bu ender bitkinin soyu tükenirse bu böcek de yeryüzünden silinecektir
Yeryüzünün bütün tarihi boyunca yabanıl yaşam hiçbir zaman bu kadar hızla tükenmemiştir Bilim adamları gezegenimizde hergün en az bir türün yok olduğunu öne sürüyorlar Bugün yalnızca 1 milyon 600 bin türün tanımlanıp adlandınlabilmiş olmasına karşılık dünyada en az 5 milyon canlı türünün var olduğu sanılıyor Bu türlerin yandan çoğu tropik yağmur ormanlarında yaşamaktadır Yağmur ormanları alan olarak yeryüzünün ancak yüzde yedisini kaplar, ama dünyanın hiçbir yerinde yabanıl yaşam böylesine zengin değildir Örneğin Büyük Okyanus'un güneyindeki Yeni Kaledonya ormanları 18 000 km2' lik bir alanı kapladığı halde en azından 3 000 bitki türünü barındırır Üstelik bu bitkiler yalnızca o bölgeyle sınırlı kalmış, dünyanın başka hiçbir yerine dağılmamıştır (Ayrıca bak YAĞMUR ORMANLARI )
Uzmanlar, kerestelik ağaç kesimine ve küçük tarım işletmeleri için ormanda tarla açma uygulamasına derhal son verilmedikçe, Yeni Kaledonya'daki yağmur ormanlarının 2000 yılına kadar tümüyle yok olacağına dikkati çekiyorlar Uydulardan alınan fotoğraflardan, her yıl sayısız böcek, kuş ve öbür hayvan türleriyle birlikte 76 000 km2'den fazla yağmur ormanının yerle bir olduğu anlaşılıyor Başka bir deyişle, yağmur ormanlarında her yıl Karadeniz Bölgesi'nin yarısına yakın büyüklükte bir boşluk açılıyor Ürkütücü boyutlardaki bu tür doğa kıyımları sürdükçe soyu tükenen canlı türlerinin listesi hızla kabaracaktır Biyologlar, çok sıkı önlemler alınmazsa, 2500 yılına kadar dünyadaki bitki ve hayvan türlerinin dörtte bir ile üçte bir arasındaki bölümünün yok olacağını belirtiyorlar
Kuzey ve Güney kutup bölgeleri de bugün tehlikede olan en büyük yabanıl yaşam ortamlarıdır Aslında, yalnızca kutup iklimine uyarlanmış çok ender türleri barındıran bu bölgeler insanların yerleşmesine elverişli olmadığından böyle bir tehlikenin söz konusu olmaması beklenirdi Ama bölgedeki zengin doğal kaynakların çekiciliği kutuplardaki yabanıl yaşamı da kısa sürede tehlikenin eşiğine getirmiştir Örneğin Antarktika'daki uçsuz bucaksız balıkçılık alanları ve kril denen küçük deniz canlıları sürekli ilgi odağıdır Karidese benzeyen bu küçük canlılar bugün bazı balıkların ve ender bulunan balina türlerinin başlıca besinidir, ama yakın bir gelecekte insanların da temel protein kaynaklarından biri olacağı öngörülüyor
Kuzey Kutup Bölge-si'nde ise dünyanın en büyük demir, kömür, kurşun, bakır, çinko, altın, tungsten (volfram), uranyum, elmas ve fosfat yatakları ile henüz el değmemiş çok büyük petrol ve doğal gaz rezervleri bulunur Bu nedenle Kuzey Kutup Bölgesi, içinde çok değerli hazineler bulunan, ama içine girildiği anda kırılıp dağılacak olan billurdan bir saraya benzetilebilir Petrol kuruluşları bölgede sürekli kuyular açtıkça ve doğal gaz taşıyan dev tankerler Amerika kıtasının kuzeyindeki Kuzeybatı Geçidi'nden buzları kırarak gidip geldikçe, Kuzey Kutbu çevresindeki duru ve temiz okyanusların 20 yüzyılın sonlarında ne duruma geleceğini kestirmek pek güç olmasa gerek
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|
|