Akadeniz - Tarihi -Fenikeliler, Kartacalılar, Romalılar

**Şengül Şirin** · 10-08-2009

Akadeniz - tarihi -Fenikeliler, Kartacalılar, Romalılar Akdeniz tarih boyunca, kıyısında yer alan ülkeler arasında birleştirici bir deniz yolu rolü oynamıştır

Akdeniz kıyılarına yerleşen Fenikeliler, Kartacalılar, Romalılar denizciliğe büyük önem vermişlerdi;

Çünkü deniz hem ulaşımda kolaylık sağlıyordu, hem de ticareti kolaylaştırıyordu

Böylece Akdeniz, denizci devletlerin yerleşme alanı oldu; ama, Akdeniz kıyısında kurulan ve bütün varlıklarını denize bağlayan denizci devletlerin de ömrü uzun olmadı

Çünkü Akdeniz kıyıları daha kuzeyde ve doğuda yaşayanlar için de ilgi çekiciydi

Nitekim, kıyılarda yaşayanlar kuzeyden ve doğudan gelenlere sık sık boğun eğmek zorunda kaldılar

Romalılar yalnızca deniz kıyısına yerleşmekle kalmamış, kara içine de sokulan bir imparatorluk kurmuşlardı

Roma İmparatorluğu parçalandıktan sonra Akdeniz kıyılarında düzen bozulmuş, korsanlığın günden güne artmasıyla da kıyılardaki devletler güç durumda kalmışlardı

Daha sonra, Roma ve Bizans imparatorluklarının yıkılmasıyla, Akdeniz eski önemini yitirdi

Uygarlık yavaş yavaş Akdeniz kıyılarından kuzeye doğru kaydı ve Kuzey denizleri önem kazanmaya başladı

Ama Doğudaki Arap egemenliği süresince Akdeniz, Asya ile Avrupa arasındaki ticari ulaşımda eski işlevini korudu

Kızıldeniz ve Basra körfezi yoluyla Hindistan'a giden Arap gemilerinin İskenderiye'ye getirdikleri mallar oradan Avrupa limanlarına, özellikle de Venedik ve Cenova'ya taşınıyordu

Böylece bazı İtalyan kentleri zenginleştiler

Ama X

yy'dan başlayarak bölgede büyük değişiklikler oldu

Arap devletleri çökmeye başladı ve Haçlı seferleri büyük karışıklıklara yol açtı

XV

yy'da Mısır'ın, Tunus'un ve Cezayir' in Osmanlıların eline geçmesiyle Akdeniz'de Osmanlı egemenliği kuruldu

Akdeniz dünyası ile Uzakdoğu arasına yeni bir gücün girmesi sonucunda özellikle Atlas Okyanusu'nda kıyısı olan devletler, yeni yollar aramaya başladılar

XV

yy'ın ikinci yarısında, Afrika'nın güneyinden Hindistan'a giden başka bir yol bulundu ve Amerika kıtası keşfedildi

Akdeniz eski canlılığını yitirirken, Atlas Okyanusu da günden güne önem kazandı

Batı Avrupa ülkeleri bu durumdan son derece yararlandılar

Avrupa'da sanayi gelişirken Akdeniz ülkeleri bu gelişmeye ayak uyduramadı

Zaten Osmanlı İmparatorluğu da Akdeniz kıyılarındaki topraklarını yitirerek gerilemeye başlamıştı

1869'da açılan Süveyş kanalı Akdeniz'de ticareti biraz canlandırdıysa da, İslâm dünyasına büyük bir yarar sağlamadı

10-08-2009	#1
Şengül Şirin	Akadeniz - Tarihi -Fenikeliler, Kartacalılar, Romalılar Akadeniz - tarihi -Fenikeliler, Kartacalılar, Romalılar Akdeniz tarih boyunca, kıyısında yer alan ülkeler arasında birleştirici bir deniz yolu rolü oynamıştır Akdeniz kıyılarına yerleşen Fenikeliler, Kartacalılar, Romalılar denizciliğe büyük önem vermişlerdi; Çünkü deniz hem ulaşımda kolaylık sağlıyordu, hem de ticareti kolaylaştırıyordu Böylece Akdeniz, denizci devletlerin yerleşme alanı oldu; ama, Akdeniz kıyısında kurulan ve bütün varlıklarını denize bağlayan denizci devletlerin de ömrü uzun olmadı Çünkü Akdeniz kıyıları daha kuzeyde ve doğuda yaşayanlar için de ilgi çekiciydi Nitekim, kıyılarda yaşayanlar kuzeyden ve doğudan gelenlere sık sık boğun eğmek zorunda kaldılar Romalılar yalnızca deniz kıyısına yerleşmekle kalmamış, kara içine de sokulan bir imparatorluk kurmuşlardı Roma İmparatorluğu parçalandıktan sonra Akdeniz kıyılarında düzen bozulmuş, korsanlığın günden güne artmasıyla da kıyılardaki devletler güç durumda kalmışlardı Daha sonra, Roma ve Bizans imparatorluklarının yıkılmasıyla, Akdeniz eski önemini yitirdi Uygarlık yavaş yavaş Akdeniz kıyılarından kuzeye doğru kaydı ve Kuzey denizleri önem kazanmaya başladı Ama Doğudaki Arap egemenliği süresince Akdeniz, Asya ile Avrupa arasındaki ticari ulaşımda eski işlevini korudu Kızıldeniz ve Basra körfezi yoluyla Hindistan'a giden Arap gemilerinin İskenderiye'ye getirdikleri mallar oradan Avrupa limanlarına, özellikle de Venedik ve Cenova'ya taşınıyordu Böylece bazı İtalyan kentleri zenginleştiler Ama X yy'dan başlayarak bölgede büyük değişiklikler oldu Arap devletleri çökmeye başladı ve Haçlı seferleri büyük karışıklıklara yol açtı XV yy'da Mısır'ın, Tunus'un ve Cezayir' in Osmanlıların eline geçmesiyle Akdeniz'de Osmanlı egemenliği kuruldu Akdeniz dünyası ile Uzakdoğu arasına yeni bir gücün girmesi sonucunda özellikle Atlas Okyanusu'nda kıyısı olan devletler, yeni yollar aramaya başladılar XV yy'ın ikinci yarısında, Afrika'nın güneyinden Hindistan'a giden başka bir yol bulundu ve Amerika kıtası keşfedildi Akdeniz eski canlılığını yitirirken, Atlas Okyanusu da günden güne önem kazandı Batı Avrupa ülkeleri bu durumdan son derece yararlandılar Avrupa'da sanayi gelişirken Akdeniz ülkeleri bu gelişmeye ayak uyduramadı Zaten Osmanlı İmparatorluğu da Akdeniz kıyılarındaki topraklarını yitirerek gerilemeye başlamıştı 1869'da açılan Süveyş kanalı Akdeniz'de ticareti biraz canlandırdıysa da, İslâm dünyasına büyük bir yarar sağlamadı __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır