Şengül Şirin
|
Teyp-Teyp'in Gelişimi, Tarihi, Magnetik Kayıt, Magnetik Bant
Teyp-Teyp'in gelişimi, tarihi, magnetik kayıt, magnetik bant
Magnetik kayıt ilk kez 1898'de, Danimarkalı bilim adamı Valdemar Poulsen tarafından açıklandı Ama bu ilkeden yararlanılarak bir teypin geliştirilmesi, ancak 50 yıl sonra gerçekleştirildi Poulsen, kayıt öğesi olarak çelik tel kullanmıştı; daha sonra da çelik şeritler yapıldı; ama bu malzemeleri kullanmak ve depolamak çok zordu İkinci Dünya savaşından önce Almanya'da yapılan araştırmalar sonucu, magnetik kayıt öğesi olarak çok daha elverişli bir malzeme geliştirildi Bu malzeme, bir kağıt bandın ince demir oksit tabakasıyla kaplanmasıyla oluşturuluyordu Birkaç yıl sonra, kağıt bant yerine plastik bant kullanıldı ve ilk magnetik bant ortaya çıkarıldı
Teyp aygıtının temel türlerinde 6,25 mm genişliğinde bantlar kullanılır Bu bantlar, sarılı oldukları makaradan çıkarılıp magnetik kafadan geçirilerek, boş olan ikinci makaraya tutturulur Bandın bir makaradan ötekine sarılma hızı, sancı makarayla ayarlanmaz; bu iş için,bandı değişmez hızla kafanın önünden geçiren ve elektrik motoruyla çalıştırılan bir rulo kullanılır
Bütün teyp aygıtları ELEKTROMAGNETIZMA İlkesine göre çalışır Söz konusu ilke elektrik alanları ile magnetik alanların karşılıklı etkileşimine dayanır Kayıt işlemi sırasında, radyodan, pikaptan ya da bir mikrofondan alınan sinyal, çok zayıf bir elektrik akımı halindedir Akımın şiddeti asıl sesin şiddetine, frekansı da asıl sesin tonuna bağlı olarak değişir Elektrik sinyali, bir yükselticide yükseltildikten sonra, «kayıt başlığı
Dinleme işlemi sırasında bant, dinleme kafasından geçirilir Dinleme kafası, kayıt kafasının bir benzeridir (birçok teypte aynı başlık, hem kayıt, hem de dinleme için kullanılır) Bant üstünde sürekli değişmekte olan magnetik alan dinleme kafası bobininde, indüklenmiş bir akım ortaya çıkarır Bu akım yükselticide yükseltilip HOPARLÖR'lere gönderildiğinde, ses işitilir
Kullanılmamış bantta, magnetik tanecikler rasgele doğrultularda dizilidir Ama kullanılmış bantların da kayıt kafasından geçişleri sırasında mıknatıslıklarının tam olarak giderilmiş olması gerekir Bu yüzden, her teypte bir de silme kafası bulunur Mıknatıslık giderme işlemini yerine getiren bu kafa, eskiden küçük bir kalıcı mıknatıstan oluşur, ama bu yöntem, bantta hışırtı (parazit) kalmasına neden olurdu Modern silme kafalarında sesüstü frekanslı akımlar kullanılır Bu akım bandı önce bir doğrultuda, sonra da öteki doğrultuda mıknatıslayarak, mıknatıslık giderme işlevini etkili biçimde yerine getirir
Birçok teypte, silme kafası akımını sağlamak için OSİLATÖR'ler kullanılır Bu osilatörlerle yüksek frekanslı bias da elde edilir Kayıt kafasına giden program sinyaline az miktarda sesüstü sinyal karıştırılır: böylece, kayıt akısındaki histerezis eğrisinin (Bk MAGNETİZMA) doğrusallıktan sapması ve bozulması (distorsiyon) azaltılır Silme frekansının, aygıtın üreteceği en yüksek işitme frekansından üç kez daha büyük olması istenir Bu yüzden, genellikle 50-80 kHz arası değerler kullanılır
Yavaş dönen bantlarda kaydedilen dalga biçimi daha sıkışık bir görünümdedir Ayrıca, düşük hızlı teyplerde yüksek frekanslı ses elde etmede, aygıtın bir sınır değeri bulunurÖte yandan, yüksek hızlı bantlarda, kayıt için daha çok bant kullanılır Bu yüzden, bant hızları, sözkonusu özellikler göz önünde bulundurularak seçilir Yüksek hızlardan nitelikli ses elde etmede, düşük hızlardan da ekonomik nedenlerle yararlanılır Kayıt stüdyolarında 38-76 cm/saniyelik hızlar yeğlenir Evlerde kullanılan kayıtiarday-sa 95 cm/saniyelik hız kullanılabilir: ama en uygunu, 475 cm/saniyelik standart kaset hızlarıdır
Ekonomik kullanım sağlamak için bant yüzünün yalnızca bir bölümüne kayıt yapma yöntemleri de geliştirilmiştir Bunlarda kayıt kafası, bandın yalnızca üst yarısını dolduracak biçimde düzenlenmiştir Teyp ters takılarak, boş kalan ikinci yarı üstüne de kayıt yapılabilir Stereofonik kayıtlarda, sağ ve sol sinyalleri aynı anda besleyecek iki kayıt kanalına gerek vardır Ekonomik nedenlerle, bu tip kayıt aygıtlarına seyrek izli kafalar takılır Teyp bir yönde kullanıldığında 1 ve 3 kanalları sağ ve sol sinyalleri, ters yönde kullanıldığında da 2 ve 4 kanalları aynı sinyalleri sağlar
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|