Şengül Şirin
|
Cevap : Diesel Motor, Iki Zamanlı Dizel Motoru, çalışma Ilkeleri, Kullanıldığı Yerler
İki zamanlı dizel motorları:
Bazı dizel motorları iki zamanlıdır Bunlar, iki zamanlı benzin motoru için gerekli olan hava-yakıt-yağ karışımı yerine, yalnızca havayla çalıştıklarından, daha verimlidir Temiz havanın içeri alınıp egzoz gazlarının dışarı atılmasına, «süpürme Ters süpürme sisteminde, piston, alt ölü noktaya yaklaşırken, giriş ve egzoz supaplarının ağzını açar Giriş supabı havayı, pompadan silindire doğru verirBu da egzoz gazlarının aşağı itilmesine ve silindirin karşısındaki egzoz deliğinden dışarı çıkmasına yolaçar Piston yukarı çıkarken, supapları örterek, silindirin her yanını kapatır ve silindirin üst kesimine yakıt püskürtülmeden önce, temiz havanın sıkıştırılmasını sağlar
Tek akışlı süpürmede de, silindirin kenarında bir giriş supabı vardır; ama egzoz gazları, yanma odasının üstünde bulunan bir ya da daha çok sayıda kapakçıktan dışarı atılır Kapakçıklar, giriş supabının üstünün açılmasından heırien önce açılır Böylece hâlâ basınç altında bulunan gazlar, silindirden dışarı akmaya başlar Bu yolla çıkmamış olan gazlar da, hava pompasının yukarı doğru bastığı temiz havayla dışarı itilir
İki zamanlı dizel motorlarının bazıları, karşılıklı piston ilkesine göre çalışır
Bu motorlarda, aynı silindir içinde karşılıklı iki uçtan ortaya doğru ve birbirlerine karşıt olarak hareket eden iki piston vardır Pistonlar, bir krank düzeniyle aynı krank miline ya da bir dizi dişliyle birleştirilen ayrı ayrı krank millerine bağlanabilir Giriş ve egzoz supapları silindirin uçlarına yakın yerlerde, yakıt enjektörü ise ortada bulunur Ateşleme noktasında, piston başları birbirine çok yakındır; yanma, bunları ters yönlerde geri iter Pistonlardan biri, öteki piston giriş deliğinin üstünü açmadan hemen önce, egzoz supabının üstünü açar; egzoz gazlarının büyük bir bölümü basınçla dışarı atılır Geri kalan egzoz gazları da, giriş supabı açıldığı zaman içeri basılan havanın basıncıyla dışarı çıkar
Aşırı doldurma:
İçten yanmalı motorların güçleri, aşırı doldurmayla, önemli ölçüde yükseltilebilir Dizel motorlarında, benzin motorları için gerekli olan benzin hava karışımı yerine, yalnızca hava kullanılır Bu yüzden, dizel motorları, aşırı doldurma işlemi için çok uygundur SÜPERŞARJÖR (aşırı doldurma kompresörü), silindire, pistonun aşağı hareketiyle doldurulabilecek olandan daha fazla hava doldurur Böylece, belli hacimli bir silindir içinde, başka motorlarda olduğundan daha çok yakıt-hava karışımı yakılabilir ve motorun büyüklüğü artırılmadan daha çok güç elde edilir Süperşarjör, motorla çalıştırılan bir tür KOMPRESÖR'dür Hem iki, hem de dört zamanlı dizellerde kullanılan pistonlu, burgulu ya da santrifüj lü birçok türü vardır Türboşarjörler, egzoz gazlarından güç sağlayan küçük bir TÜRBİN'le çalıştırılan, aşırı doldurma kompresörleridir
Çalıştırma:
Yakıtın doğrudan doğruya yanma odasına püskürtüldüğü dizel motorları soğukken çalıştırılabilir Yalnızca çok büyük dizellerde, çok güçlü marş motorlarına gerek vardır Ne var ki, ön yanma (ya da girdap) odaları bulunan motorların çalıştırılması zor olabilir Bunlarda, genellikle elektrikle çalışan, enjektörlerin yanına yerleştirilen ve yanma odalarındaki havayı önceden ısıtıp, motor ısınıncaya kadar yakıtın buharlaşmasına yardımcı olan ısıtma fişlerinden ya da bobinlerinden yararlanılır
Küçük motorların elle çalıştırılması, oldukça kolaydır Aynı yöntem, daha büyük modellerde de, bir tür enerji depolamasından yararlanılarak kullanılabilir Bu, büyük bir volan döndürülüp, yeterince hızlı dönmeye başladığı zaman motorla bağlantılanarak ya da bir el pompasıyia hidrolik bir silindir içinde basınç oluşturulup, sonra bu enerji, motorun krank mili üstündeki küçük bir dişliyi çalıştıran bir kremayere aktarılarak yapılabilir Bazı durumlarda, kolayca çalıştırılabilen küçük bir motoru, büyük bir motorun marş motoru olarak kullanmak da olanaklıdır
Kullanıldığı yerler:
Dizel motoru çok kolay uyarlanabilen bir güç kaynağıdır Birçok türü üretilen bu motorlar, havayla ya da suyla soğutulabilir; iki ya da dört zamanlı olabilir; aşırı doldurulabilir ya da doldurulmayabilir ve çok çeşitli yakıtlarla çalıştırılabilir İnşaatlarda ve ticari taşıtlarda nerdeyse yalnızca dizel motorları kullanılır Ayrıca bazı otomobillere ve büyük uzaklıklar aşan taşıt araçlarına da, gittikçe daha çok dizel motoru takılmaktadır Lokomotiflerin birçoğu dizelle ya da DİZEL ELEKTRİK tahriğiyle çalışır Traktör ve biçer-döver gibi çok sayıda tarım aracının çalıştırılmasında da, dizelden yararlanılır
Sanayi için güç kaynağı sağlayan hareketsiz birimler arasında, kompresör ve jeneratör çalıştırıcıları da vardır Deniz dizelleri ise, denize indirme araçlarında, yatlarda, balıkçı gemilerinde, bazı yüksek hızlı donanma gemilerinde, römorkörlerde, hız teknelerinde ve daha birçok küçük araçta kullanılır
Gelecekte, küçük ve hafif gaz türbinlerinin, dizel motorlarının yerini alması beklenmektedir Ayrıca, düzgün işleme ve derli topluluk gibi türbine özgü nitelikler ile geleneksel dizel motorunun esnekliğini birleştiren, rotatif Wankel tipi dizel motorlarını geliştirme konusunda da çalışmalar sürdürülmektedir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|