Yunan (grek) Medeniyeti

YUNAN (GREK) MEDENİYETİ

'-MÖ 1200'lerde Yunanistan'a gelen Dorlar, şehir devletleri kurarak bu uygarlığı meydana getirdiler
-Kurulan şehir devletleri içerisinde en önemlileri Isparta, Atina, Korint, Teba vs gibi şehirlerdir
-Şehir devletlerinin başında krallar, bunların etrafında da aristokratlar sınıfı meydana geldi
-MÖ 7 ve 6 yy Aristokratlar (asiller), kralı devirerek idareyi ele geçirdiler (Asiller yönetimi)
-Yönetimden memnun olmayan orta sınıflar ilk halde birleşerek Aristokratları iktidardan uzaklaştırdı Böylece Tiranlıklar oluştu Yeni kanunlar yapıldı Halk bir takım haklar elde etti
-Halk ve asiller birleşerek diktatörleşen Tiranlığı yıktılar
-Bunun sonunda halkın katıldığı demokratik meclisler kuruldu
-Tiranlıklar ilk defa İyonya'da görülmüştür
-Ortasınıf (tüccar, sanayici, gemici, sanatkarlar)àticari hayatın canlanması ile meydana geldi
-Yunanistan da şehir devleti (polisinin) amacı halkın (yurttaşın) mutluluğunu sağlamaktır
-İlk çağın en demokratik devletleri eski Yunanistan şehir devletleridir
-Isparta da 3 sınıf :Ispartalılar, Periyekler (dağlardaki Akalar), İlotlar (boyunduruk altındaki halk)
-Atina -üç sınıf- Soylular-küçük toprak sahipleri (köylüler), köleler vardı
-Isparta'yı yaşlılar meclisi, Atina'yı ise Arhonlar (9 kişiden oluşur) yönetiyordu
-MÖ önce 490 yılında Pers-Yunan savaşlarında maratonda Yunanlılar Pers'leri bozguna uğrattı
-Atina Isparta rekabeti 27 yıl devam eden Peloponnes savaşlarına neden oldu Isparta üstün geldi
-İskender'in Yunanistan'ı ele geçirmesiyle İskender medeniyeti başladı

YUNANİSTAN'DA FELSEFE

-Sokrat, Eflatun ve Aristo, en ünlü filozoflarıdır
-Sokrat: insanları doğru yola getirmek için mücadele etmiş, çok düşman kazanmıştır Yargılanmıştır
-Eflatun: ideal devlet fikrini savunmuştur Akedemia adlı ilk üniversitenin kurucusudur
-Aristo: ilimleri ilk defa tasnif etmiştir Devlet yönetimiyle ilgili Politika'' adlı eserini yazmıştır

TARİHÇİLİK

-Herodot: Tarihçilerin babası kabul edilir Ünlü Historia adlı eserinde Yunan tarihini yazmıştır (MÖ 450 yıllarında yaşamıştır)
-Tukudides: Peloponnes (Atina ile Isparta arasındaki) savaşlarını anlatmıştır
-Ksenofon: Hellenika ve Onbinlerin Ricatı adlı eserlerin sahibidir

TIP

-Hipokrat her hastalığın bir sebebi olduğunu ileri sürmüştür Günümüzde doktorlar Hipokrat yemini ile göreve başlarlar

YAZI, DİL ve EDEBİYAT

-Fenike alfabesini kullanmışlardır (MÖ 8 Yy)
-Homeros: İlk destan yazarıdır (MÖ 8 Yy) (Eserleri: İlyada: Truva savaşlarını anlatır, Odessa: Truva savaşlarına katılan İthake Kralının esaretten kaçışını konu edinir)
-Trajedi ve Komedi alanında ünlü isimler yetişti

YUNAN KOLONİLERİ

-Yunanlılar MÖ 750-550 yıllarında uzak ülkelerde koloniler kurmuşlardır
-Kolonileri yerleşmek amacıyla kurmuşlardır
-Kadıköy ve İstanbul Yunan kolonisidir (İyonyalılar Giresun ve Trabzon'u kurdular)

DİN

-Çok tanrılı dinleri vardır Dini inanışlarının kaynağı Anadolu, Mezopotamya ve Girit'tir
-Tanrılarını ölümsüz, insanlar gibi düşünmüşlerdir
-Tanrılar evlenirler, savaşırlar, yerler ve içerlerdi Yunan mitolojisi bu konuları işler
-Tanrılar, Olimpus'da, tanrı Zeus'un çevresinde toplanmışlardır
-Yunanlıların dini inanışları fikri gelişmeyi engellemez Hayatta fedakârlık gerektirmez
-Yunanlılar, Tanrıların gazabından korunmak için müzik, eğlence, spor ve şiir yarışları düzenlerler (Günümüzdeki olimpiyatlar bu şekilde doğmuştur)
-Rahipler: Dini hizmetleri yerine getirmekle görevli memurlar sayılırlardı

SOSYAL ve İKTİSADİ HAYAT

-Halk: Soylular (aristokratlar: büyük toprak sahipleri), tüccar ve sanayiciler, küçük toprak sahipleri (köylüler) ve köleler olmak üzere 4 sosyal sınıfa ayrılırdı
-Köylüler: Gelirlerinin bir kısmını aristokratlara verirlerdi Geçinemeyince borçlanırlar, borçlarını ödeyemeyince de topraklarını ve özgürlüklerini kaybederlerdi
-Tüccar ve sanayiciler: Koloniler sayesinde zenginleştiler (orta sınıf)
-Köleler: Hiçbir hakkı yoktu

ORDU

-Kölelerin ayaklanmasından çekinen şehir devletleri, güçlü birer ordu bulundurmuşlardır
-Isparta: En güçlü kara ordusuna sahipti Krallığı devam ettiren tek şehirdir
-Atina: Güçlü deniz ordusuna sahipti Arhonlar yönetiminde demokrasiye geçmiştir

HUKUK

-Yunan kanunları ağır cezalar ihtiva etmekteydi
-Sınıf mücadelesi sırasında aristokratların haklarını korumak için yapmışlardır
-Drakon: Soyluların haklarını korumak için şiddete dayalı kanunlar yapmıştır
-Solon: Yaptığı kanunlarla köylülerin borçlarını sildi Halkı gelirine göre 4 sosyal sınıfa ayırdı Köleliği kaldırdı
-Psistratos: Yaptığı kanunlarla orta sınıfı güçlendirdi Tarım, ticaret ve sanayi gelişti
-Klistenes: Yaptığı kanunlarla Atina'ya demokrasiyi getirdi Sınıf farkını kaldırdı Demokrasiyi uyguladı (seçim sistemi, meclis)
-Demokrasiye karşı olanları tehlikeli insanlar ilan etti

EKONOMİ

-Tarıma elverişli toprakların azlığından halk geçimini zeytin, balıkçılık, hayvancılık ve ticaret ile sağlıyordu
'''

__________________