Planetaryum- Planetaryum Gösterileri

**Şengül Şirin** · 10-06-2009

Planetaryum, yarımküre biçimindeki tavanında gökyüzündeki yıldızların ve gezegenlerin ışıklı noktalar olarak gösterildiği ve içinde izleyiciler için oturacak yerler bulunan bir yapıdır

İyi bir planetaryum gökyüzünün gece görünümünü gerçeğe çok uygun olarak canlandırabilir

Yapay bir gökkürenin görsel olarak sergilendiği bu gösterinin başında, izleyicilerin gözlerini karanlığa alıştırmak için ışıklar yavaş yavaş karartılır

Sonra, salonun ortasında bulunan bir gösterici (projeksiyon makinesi) kullanılarak gökcisimlerinin gökyüzündeki görünümü ışıklı noktalar biçiminde tavanda canlandırılır

Elektrik motorlarıyla döndürülen gösterici, gökcisimlerinin gökyüzündeki görünür hareketlerinin tavanın üzerinde görülebilmesini sağlar

Göstericinin hareketi hızlandırılarak ya da geri çevrilerek gökyüzünün belirli bir tarihteki ve belirli bir andaki görünümü canlandırılabilir

Planetaryum göstericisi gezegenlerin, kuyrukluyıldızların, bulutsuların ve öbür gökcisimlerinin büyütülmüş resimlerini de gösterebilir; bir uzay aracı içinde uzayda yol alınıyormuş izlenimini veren görüntüler de sergileyebilir

Planetaryum gösterileri, çocuklara olduğu kadar yetişkinlere de astronomiyle ilgili konuların anlatılmasında büyük değer taşıyan bir öğretim aracıdır

Bu gösteriler sırasında çoğu kez canlı bir müzik eşliğinde açıklayıcı bilgiler verilebilir ya da banda alınmış yorumlar yayınlanabilir

Başlangıçta planetaryum sözcüğü gezegenlerin Güneş'in çevresindeki hareketini gösteren mekanik modeller için kullanılırdı

Günümüzdeki anlamıyla ilk planetaryum 1923'te Münih'te, Deutsches Museum'da açıldı

Bu planetaryumun gelişkin mercek sistemleri, ışık kaynaklan, motorlar ve dişlilerden oluşan göstericisini, bu alanda günümüzde de ünlü bir kuruluş olan Alman Zeiss şirketi yapmıştı

Dünyanın en büyük planetaryumu Rusya'dadır

Moskova'daki bu planetaryumun kubbe çapı 25,15 metredir

10-06-2009	#3
Şengül Şirin	Planetaryum- Planetaryum Gösterileri Planetaryum, yarımküre biçimindeki tavanında gökyüzündeki yıldızların ve gezegenlerin ışıklı noktalar olarak gösterildiği ve içinde izleyiciler için oturacak yerler bulunan bir yapıdır İyi bir planetaryum gökyüzünün gece görünümünü gerçeğe çok uygun olarak canlandırabilir Yapay bir gökkürenin görsel olarak sergilendiği bu gösterinin başında, izleyicilerin gözlerini karanlığa alıştırmak için ışıklar yavaş yavaş karartılır Sonra, salonun ortasında bulunan bir gösterici (projeksiyon makinesi) kullanılarak gökcisimlerinin gökyüzündeki görünümü ışıklı noktalar biçiminde tavanda canlandırılır Elektrik motorlarıyla döndürülen gösterici, gökcisimlerinin gökyüzündeki görünür hareketlerinin tavanın üzerinde görülebilmesini sağlar Göstericinin hareketi hızlandırılarak ya da geri çevrilerek gökyüzünün belirli bir tarihteki ve belirli bir andaki görünümü canlandırılabilir Planetaryum göstericisi gezegenlerin, kuyrukluyıldızların, bulutsuların ve öbür gökcisimlerinin büyütülmüş resimlerini de gösterebilir; bir uzay aracı içinde uzayda yol alınıyormuş izlenimini veren görüntüler de sergileyebilir Planetaryum gösterileri, çocuklara olduğu kadar yetişkinlere de astronomiyle ilgili konuların anlatılmasında büyük değer taşıyan bir öğretim aracıdır Bu gösteriler sırasında çoğu kez canlı bir müzik eşliğinde açıklayıcı bilgiler verilebilir ya da banda alınmış yorumlar yayınlanabilir Başlangıçta planetaryum sözcüğü gezegenlerin Güneş'in çevresindeki hareketini gösteren mekanik modeller için kullanılırdı Günümüzdeki anlamıyla ilk planetaryum 1923'te Münih'te, Deutsches Museum'da açıldı Bu planetaryumun gelişkin mercek sistemleri, ışık kaynaklan, motorlar ve dişlilerden oluşan göstericisini, bu alanda günümüzde de ünlü bir kuruluş olan Alman Zeiss şirketi yapmıştı Dünyanın en büyük planetaryumu Rusya'dadır Moskova'daki bu planetaryumun kubbe çapı 25,15 metredir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır