Voleybol’un Tarihçesi

voleybol’un tarihçesi




Voleybol’un atası diyebileceğimiz “Mintonette” adlı oyun ilk olarak 1885 yılında, Amerika Birleğik Devletleri’nde oynandı Massachusetts’in Holyoke kentinde, okulu yeni bitirmiş genç bir beden eğitimi öğretmeni, William G Morgan, YMCA’de işadamlarına beden eğitimi yaptırmakla görevlendirilmişti YMCA, “Young Men’s Christian Association” ın kısaltılmış? Türkcesi : Genç Erkekler H?ristiyan Birlişi Amacı toplumsal çalışmalarla H?ristiyanlığı yaymak olan bu kuruluş, o yıllarda bütün dünyaya kol sarmış bulunan çok geniş bir misyoner derneğiydi Willam G Morgan bu derneğin Holyoke kentindeki Şubesinde işadamlarına önceleri kuru kuruya beden eğitimi yaptırırken, bir süre sonra, çalışmaları sıkıcılıktan kurtarmak, sağlık için katlanılan bir eziyet durumundan uzaklaştırmak gerektişini gördü Eİlendirici, oyun nitelişi olan bir çalışma yolu aramaya başladı


1891′de gene bir YMCA öğretmeninin, James Naismith’in bulduğu basketbol oyunundan yararlanabilirdi, ama bu oyun koşuya dayanan, çarpışmalara yol açan, gençlere yönelik bir oyundu, ya?lılara göre değildi Tenis vardı, ama ona da, raket, çevresi telli düzgün bir alan gibi, her zaman, her yerde bulunmayan şeyler gerekliydi Üstelik de, tenisi iki, en çok dört kişi oynuyordu William G Morgan daha çok sayıda insanı, daha kısa bir sürede, topluca, fazla yorucu olmayan bir hareketlilişe sokmak istiyordu Yeni bir oyun düşündü Tenis a?ın? yükseltip yerden 180-190 metreye gerdi uzun boylu bir insanın başı hizasında Basket topunun iç lastişini çıkarıp top olarak kullandı (O zamanki basket toplarının dığı deri olur, içlerine lastik kese sokulup ?işirilirdi) Filenin iki yanına geçen iş adamları bu lastişi kendi alanlarında yere düşürmemeye, filenin öbür yanına atmaya çabalıyor, parmakları, avuçları, yumrukları, kollarıyla istedikleri gibi vuruyorlardı


İç lastişin hafif geldişi görülünce, basket topu denendi, ama o da hem çok büyük, hem de aşırdı Bunun üzerine bir firmaya özel bir top yaptırıldı Gene dığı deri, içi lastik keseli, daha küçük, daha hafif bir top (Ölçüleri bakımından günümüzdeki voleybol toplarına çok yakın bir topdu bu) ??adamları filenin iki yanından güle oynaya bu topu öbür yana atmaya, kendi alanlarında yere düşürmemek için sağa sola koşu?maya giriştiler Ne oyun alanı sınırlıydı ne de oyuncu sayısı gelenler ikiye ayrılıyor, oyun alanın? istedikleri gibi belirliyor, bağlıyorlardı oynamaya

William G Morgan amacına ulaşmış, çarpışması, itişmesi olmayan, tehlikesi az, çok temiz, yoruculuŞu ise, oyuncu sayısın? azaltıp çoğaltarak, oyun alanın? küçültüp büyüterek istendişi gibi ayarlanabilen, son derece eğlenceli bir oyun bulmuştu
Kısa sürede Mintonette’e merak salanların arasında bir doktor (Dr Frank Wood), bir de itfaiye ?efi (John Lynch) vardı bu iki Mintonette’çi, William G Morgan’la birlikte, oyuna kurallar koymaya başladılar

Ertesi yıl, 1896′da, Springfield koleji’nde düzenlenen bir YMCA beden eğitimi öğretmenleri toplantısında, Mintonette’den söz açılınca, oyunu tanıtmak amacıyla bir gösteri maçı yapılması önerildi William G Morgan hemen gidip Holyoke’dan beğer kişilik iki takım getirerek delegeler önünde oynamalarını sağladı, o güne kadar konan kuralları açıkladı Takımlardan birinin kaptanı Belediye başkanı JJ Curran, öbürünün kaptanı itfaiye ?efi John Lynch’di

Bulunup geliştirilmesine bir itfaiye ?efinin, John Lynch’ katılmasından olsa gerek, voleybol bütün dünyada itfaiyecilerin geleneksel sporudur nerede bir itfaiye örgütü varsa, yanında bir voleybol alanı da vardır Yukarıda ıngiliz ?tfaiyeciler voleybol oynuyor
Mintonette oyunu, en kısa söyleyişle, “topu yere düşürmeden karşı alana atmak” diye tanımlanabilirdi Yani topa havadayken vurmak Oyunu izleyenlerden Profesör Albert T Halstead “Mintonette” yerine “volley Ball” adını önerdi “Volley ” tenis ile futbolda kullanılan bir terimdi “Topa yere değmeden vurmak” anlamına Mintonette oyununun temel özelliğine çok uygun düştüşü için bu ad hemen benimsendi (1952 yılında, yani ellialtı yıl sonra, ABD Voleybol birlişi bu iki sözcüşü birleğtirerek “Volleyball” diye yazılmasına karar vermiştir)

Eİlence voleybolu kısa sürede bütün dünyada yayıldı Çok sevildi, durmadan gelişti Çin’de balıkç?lar balık ağlarından file yapmış voleybol oynuyorlar Soldaki takımda altı kişi olduğu görülüyor File önü sİçramaları, smaç, blok bilinmektedir
1896′da Springfiald Koleji’nde yapılan gösteriden sonra, istek üzerine, William G Morgan o güne kadar geliştirdikleri kuralları yazarak toplantı yöneticilerine sundu Bunun üzerine bir komite kurulup voleybol oyununu incelemek, geliştirmek, kurallarını belirlemekle görevlendirildi

YMCA dernekleri voleybolu kısa sürede bütün Amerika Birleğik Devletleri ile Kanada’ya yaydıkları gibi, misyonerler aracılığıyla başka ülkelere de götürdüler J Howard Crocker Çin’e, Franklin Brown Japonya’ya Dr JH Gray Burma’ya, Hindistan’a, daha başkaları Güney Amerika, Avrupa, Afrika Ülkelerine bu eğlenceli oyunu yarığırcasına yaydılar 1910 Y?lında Filipinlere giden Elwood S Brown ise orada voleybolu tanıtmakla kalmadı, üç yıl sonra, 1913′de, yapılmasına öncülük ettişi Manila Uzak Asya Oyunları’nda voleybolunda yer almasın? sağladı

__________________