Pepouza – Montanizm – Uşak

Uşak ili Karahaklı ilçesi karayakuplu köyü yakınlarında banaz çayı kıyısında kazılar yapan almanya heilderberg üniversitesinden ProfDrPeter LAMPE ve ABD den Prof William Tabbeme yönetimindeki 10 kişilik uluslararası kazı ekibi ;İsa dan 165 yıl sonra ortaya çıkan MONTANİST kilisesinin yerleşim alanını buldu Geç dönemlerde bazı referanslar pepouzanın galetia ,Kapadokya ve firigya arasında olduğunu belirtmektedirAncak bu coğrafi olarak mümkün değildir galetia ,Kapadokya ve firigya dan yayılmış olduklarını bildiren epiphaniusun yanlış okunmasından başka bir şey değildir

Apollonius’a göre ;

Uşak ili Karahallı ilçesi Delihıdırlı ,sırıklı ve Karbasan köylerinde bulunan yazıtlara dayanılarak pepouzanın karbasanın hemen yakınlarında ve Gürpınarcın 15 km güneydoğusunda olması gerektiğini önermiştir 1999 yılında Uşak arkeoloji müzesine susuzören köyünden yeni getirilen bir yazıt antik tymion yerleşiminin daha önceden önerilen yerlerden olmayıp susuzören köyü yakınlarında olduğunu göstermiştir Bu yazıt tymion hakkında halen arkeologlar elinde bulunan tek epigrafik kanıttır Uşak arkeoloji müzesinde bulunan yazıttan elde edilen epigrafik kanıt ise tymion un susuzören yakınlarında olduğunu göstermiştir Bütün bu bilgiler ışığında pepouza için en olası yer Karayakuplu köyünün güney batısında clandras kanyonu içindeki banaz çayının kıyısında bulunan antik yerleşim olduğu söylenmektedirBu yerleşim önemli bir kent olacak kadar büyüktür tarımsal olarak nehrin iki yakasındaki tarlalar ve kanyon içinde kayalara oyulmuş su kanalı ile desteklenmektedirBu yerleşim tymion un(susuzören) yaklaşık 12 km kadar güneyine düşmektedir

Eğer pepouza tarihin herhangi bir zamanında şehir statüsünü kazanmış olsaydı doğal olarak kendi parasını basmış olması gerekirdi ancak şimdiye kadar arkeologlar tarafından böyle bir bulguya rastlanmamıştır Bu alanda yapılacak bir yüzey araştırmasında ve takip edilecek arkeolojik kazılar muhtemelen böyle paraların bulunmasını sağlayarak montenizm mezhebinin varlığını dahada destekleyecektir Karahallı karayakuplu köyü yakınlarında banaz çayı kıyısında kazılar yapan almanya heilderberg üniversitesinden ProfDrPeter LAMPE ve ABD den Prof William Tabbeme yönetimindeki 10 kişilik uluslar arası kazı ekibi ;İsa dan 165 yıl sonra ortaya çıkan MONTANİST kilisesinin yerleşim alanını buldu

Montanistlerin yerleşim bölgesi banaz çayı kıyısında çanak şeklinde bir vadide yer almaktadır Kazı ekibinin elde ettiği bulgular ve bölgede bulunan kalıntıların montanistlerin merkezi pepouza ya ait olduğunu belirten kazı ekibi;Bulgulardan yola çıkılarak yerleşim bölgesinin pepouza olduğunun kanıtlandığını antik çağ kaynaklardaki bilgilerle bulguların örtüştüğünü bir şehir ve ona bağlı bir klosterin bulunduğunu açıkladı bölgede bulunan anıtlardan bölge ile ilgili bilgilere ulaşıldığını belirten kazı ekibi yaklaşık yüzyıldır pepouza nın sırrının çözülmesi için çaba sarfedildiğini vurguladıEkip elde edilen bilgilerin yalnızca hristiyanlık dönemine ait olmadığını frigya dönemine ilişkin bulgularda elde edildiğini özellikle kybele kültürüne ait izlerinde görüldüğünü belirtti

Montanizm isadan sonra 165 yılında frigyada ortaya çıkan ve ilk dönem hristiyanları tarafından kurulan bir mezhep olarak biliniyor kadınlara özel bir önem veren mezhep kadınların rahip kurulunda yer almasını kabul eden tek hrıstıyan mezhebi kuruluşundan sonra hızla yayılan roma ve konstantınapol e kadar uzanan mezhebin frigya uygarlığından ana tanrıça kybele kültüründen etkilendiği kadınlara toplumda ve kilise yönetiminde erkeklerle eşit rol verdiği belirtiliyorMontanistler ahlaki davranışlar konusunda daha katı bir tutum izlemişle;örneğin daha uzun süreli oruç tutmuşlar,daha ruhani bir yaşam biçimini desteklemişler ,ve boşandıktan sonra yada eşin ölümünden sonra tekrar evlenmeyi ret etmişlerdirMontanistler bazı davranışları başka Hıristiyanlar tarafından çok katı olarak görülmesine rağmen ,bazı davranışlarıda fazla liberal olarak yorumlanmıştırÖrneğin montanistler geleneksel cinsiyet ayrımını ret etmişler ve kadınların hareketin her aşamasına katılmasına izin vermişlerdir