Opera- İlk Operalar"İlk Opera Müzikleri

**Şengül Şirin** · 09-21-2009

Opera- İlk Operalar"İlk Opera Müzikleri

Opera, belirli bir konusu olan ve orkestra eşliğinde oynanan müzikli sahne oyunudur

Dekor, makyaj ve kostümler oyunun konusuna uygun biçimde düzenlenir

Oyuncular şarkı söylerken aynı zamanda tiyatro oyunlarında olduğu gibi rol de yapar

Orkestra sahnenin önündeki alçak bölmede yer alır

Operanın kökeni ortaçağda oynanan dinsel oyunlara, Rönesans döneminde yapılan şenliklere ve oyunlu madrigallere dayanır (bak MADRİGAL)

İlk operalar 17

yüzyılın başlarında İtalya' da yazıldı

Günümüze kadar ulaşabilmiş en eski opera metni, 1600'de Jacopo Peri'nin (15611633) bestelediği Daphne operasıdır

17

yüzyılda İtalya'da Jacopo Corsi, Francesco Cavalli ve Claudio Monteverdi'nin bestelediği mitolojik konulu operalar bu türün ilk örnekleri arasındaydı

İtalyan opera sanatı zamanla tüm Avrupa ülkelerinde yaygınlık kazandı

18

yüzyılda Avrupa'da opera seria (ciddi opera) ve opera buffa (komik opera) egemen oldu

Ciddi operalar konusunu tarihsel olaylar ve mitolojik öykülerden alıyordu

İtalya' da Alessandro Scarlatti (16601725) ciddi opera türünün ilk örneklerini verdi

Komik opera ise yalnızca eğlence amacıyla yazılmış, hafif konulu İtalyan komedileriydi

Aynı sıralarda İngiltere'de, dönemin sevilen şarkılarından oluşan baladlı operalar yaygınlık kazandı

John Gay'in bu türdeki Dilenci Operası toplumsal ve siyasal bir yergi niteliğindeydi

18

yüzyılda Christoph NVillibald Gluck ve Wolfgang Amadeus Mozart solo bölümlerin ağırlığını azaltıp dramatik operayla komik operayı başarıyla kaynaştıran yeni opera biçimleri denediler

Gluck'un Orpheus ve Eurydike, Mozart'ın Figaro'nun Düğünü ve Don Giovanni adlı operaları bu türün en iyi örnekleridir

Mozart Sihirli Flüt adlı operasıyla Alman komik opera türü olan SingspieV'ı en yetkin düzeyine ulaştırdı

Daha sonraki yıllarda Ludvvig van Beethoven, tek operası olan eşsiz güzellikteki Fidelio ile dramatik opera geleneğini korudu

19

yüzyılda Fransa'da büyük koroların yer aldığı grand operalar (görkemli opera) sahnelenmeye başladı

Bu türün örnekleri arasında Charles Gounod'nun Faust, Georges Bizet'nin Carmen adlı operaları sayılabilir

19

yüzyılın ortalarında Paris'te, Alman asıllı besteci Jacques Offenbach zamanın ünlü kişileriyle alay eden, hafif, eğlenceli, zaman zaman müziksiz konuşmalara yer veren operet türünü geliştirdi

19

yüzyılın bir başka ünlü bestecisi Richard Wagner ise Tristram (ya da Tristan) ve holde, Parsifal gibi ciddi konulu müzik dramlarıyla opera tarihinde bir devrim yarattı

İlk opera müzikleri iki değişik türdeydi: Birincisi, genellikle klavsen eşliğinde ve konuşma ritminde söylenen basit şarkılar ya da resitatif terden oluşuyordu

İkinci türde ise oyundaki kişilerin duygularını anlatmak amacıyla yazılmış aryalar, iki kişi tarafından söylenen düef\er, üç kişinin söylediği trio'lar vb yer alıyordu

Operada oyuncuların her şeyi şarkıyla anlattığı oyun metnine libretto denir

Libretto "küçük kitap" anlamına gelen İtalyanca bir sözcüktür

Bazı librettolar ünlü kişilerin yaşamlarını konu alır

Wagner'in operalarında olduğu gibi, bazı librettolar efsanelere dayanır

Bazı operaların konusu ise roman ve tiyatro oyunlarından alınmıştır

Opera genellikle uvertür denen bir giriş parçasıyla başlar

Oyun boyunca konuşma ve şarkılardan başka yer yer yalnızca orkestraya ya da solo çalgılara yer verilir

Bazı operalarda bale sahneleri de bulunur

Besteci müziği bestelemek için önce librettodaki kişilerin karakterlerine uygun sesleri saptar

Koloratur soprano, soprano, mezzosoprano, kontralto ve alto gibi en tizden en peşe kadın sesleri ve kontrtenor, tenor, bariton ve bas gibi gene en tizden en peşe erkek sesleri arasından söz konusu operaya en uygun olanları seçer

Genç kız rolü için genellikle soprano, daha ileri yaşta bir kadın için kontralto, baş erkek oyuncu için tenor ya da bariton, yaşlı bir erkek oyuncu için bas sesler uygundur

Solo seslere ek olarak çok sayıda şarkıcıdan oluşan korolar da vardır

09-21-2009	#2
Şengül Şirin	Opera- İlk Operalar"İlk Opera Müzikleri Opera- İlk Operalar"İlk Opera Müzikleri Opera, belirli bir konusu olan ve orkestra eşliğinde oynanan müzikli sahne oyunudur Dekor, makyaj ve kostümler oyunun konusuna uygun biçimde düzenlenir Oyuncular şarkı söylerken aynı zamanda tiyatro oyunlarında olduğu gibi rol de yapar Orkestra sahnenin önündeki alçak bölmede yer alır Operanın kökeni ortaçağda oynanan dinsel oyunlara, Rönesans döneminde yapılan şenliklere ve oyunlu madrigallere dayanır (bak MADRİGAL) İlk operalar 17 yüzyılın başlarında İtalya' da yazıldı Günümüze kadar ulaşabilmiş en eski opera metni, 1600'de Jacopo Peri'nin (15611633) bestelediği Daphne operasıdır 17 yüzyılda İtalya'da Jacopo Corsi, Francesco Cavalli ve Claudio Monteverdi'nin bestelediği mitolojik konulu operalar bu türün ilk örnekleri arasındaydı İtalyan opera sanatı zamanla tüm Avrupa ülkelerinde yaygınlık kazandı 18 yüzyılda Avrupa'da opera seria (ciddi opera) ve opera buffa (komik opera) egemen oldu Ciddi operalar konusunu tarihsel olaylar ve mitolojik öykülerden alıyordu İtalya' da Alessandro Scarlatti (16601725) ciddi opera türünün ilk örneklerini verdi Komik opera ise yalnızca eğlence amacıyla yazılmış, hafif konulu İtalyan komedileriydi Aynı sıralarda İngiltere'de, dönemin sevilen şarkılarından oluşan baladlı operalar yaygınlık kazandı John Gay'in bu türdeki Dilenci Operası toplumsal ve siyasal bir yergi niteliğindeydi 18 yüzyılda Christoph NVillibald Gluck ve Wolfgang Amadeus Mozart solo bölümlerin ağırlığını azaltıp dramatik operayla komik operayı başarıyla kaynaştıran yeni opera biçimleri denediler Gluck'un Orpheus ve Eurydike, Mozart'ın Figaro'nun Düğünü ve Don Giovanni adlı operaları bu türün en iyi örnekleridir Mozart Sihirli Flüt adlı operasıyla Alman komik opera türü olan SingspieV'ı en yetkin düzeyine ulaştırdı Daha sonraki yıllarda Ludvvig van Beethoven, tek operası olan eşsiz güzellikteki Fidelio ile dramatik opera geleneğini korudu 19 yüzyılda Fransa'da büyük koroların yer aldığı grand operalar (görkemli opera) sahnelenmeye başladı Bu türün örnekleri arasında Charles Gounod'nun Faust, Georges Bizet'nin Carmen adlı operaları sayılabilir 19 yüzyılın ortalarında Paris'te, Alman asıllı besteci Jacques Offenbach zamanın ünlü kişileriyle alay eden, hafif, eğlenceli, zaman zaman müziksiz konuşmalara yer veren operet türünü geliştirdi 19 yüzyılın bir başka ünlü bestecisi Richard Wagner ise Tristram (ya da Tristan) ve holde, Parsifal gibi ciddi konulu müzik dramlarıyla opera tarihinde bir devrim yarattı İlk opera müzikleri iki değişik türdeydi: Birincisi, genellikle klavsen eşliğinde ve konuşma ritminde söylenen basit şarkılar ya da resitatif terden oluşuyordu İkinci türde ise oyundaki kişilerin duygularını anlatmak amacıyla yazılmış aryalar, iki kişi tarafından söylenen düef\er, üç kişinin söylediği trio'lar vb yer alıyordu Operada oyuncuların her şeyi şarkıyla anlattığı oyun metnine libretto denir Libretto "küçük kitap" anlamına gelen İtalyanca bir sözcüktür Bazı librettolar ünlü kişilerin yaşamlarını konu alır Wagner'in operalarında olduğu gibi, bazı librettolar efsanelere dayanır Bazı operaların konusu ise roman ve tiyatro oyunlarından alınmıştır Opera genellikle uvertür denen bir giriş parçasıyla başlar Oyun boyunca konuşma ve şarkılardan başka yer yer yalnızca orkestraya ya da solo çalgılara yer verilir Bazı operalarda bale sahneleri de bulunur Besteci müziği bestelemek için önce librettodaki kişilerin karakterlerine uygun sesleri saptar Koloratur soprano, soprano, mezzosoprano, kontralto ve alto gibi en tizden en peşe kadın sesleri ve kontrtenor, tenor, bariton ve bas gibi gene en tizden en peşe erkek sesleri arasından söz konusu operaya en uygun olanları seçer Genç kız rolü için genellikle soprano, daha ileri yaşta bir kadın için kontralto, baş erkek oyuncu için tenor ya da bariton, yaşlı bir erkek oyuncu için bas sesler uygundur Solo seslere ek olarak çok sayıda şarkıcıdan oluşan korolar da vardır __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır