Cevap : Tarihte Bugün

**yesimciwciw** · 09-20-2009

TARİHTE BUGÜN: 15 EYLÜL
Osmanlı Sosyalist Fırkası, 15 Eylül 1910'da kuruldu

Osmanlı Sosyalist Fırkası, II Meşrutiyet döneminde İstanbul'da kurulan siyasal parti Türkler tarafından kurulan ilk sosyalist partidir

Osmanlı topraklarında yaşayan Bulgar, Rum ve Ermeniler arasında yaygın olan sosyalist düşünceler Meşrutiyet'in ilanından (1908) sonra Türk aydınları arasında da gelişme olanağı buldu Şubat 1910'da İştirak dergisini yayınlamaya başlayan Hüseyin Hilmi 'nin girişimleri sonunda Eylül 1910'da Osmanlı Sosyalist Fırkası kuruldu

Partinin kuruluş ve yönetiminde Baha Tevfik, Sosyalist gazetesi sahibi Namık Hasan, Hamit Suphi ve İnsaniyet gazetesi sahibi İbnüttahir İsmail Faik de görev aldı İştirak'ın kapatılma olasılığına karşı İnsaniyet ve Medeniyet adlı yayın organları için de ruhsat alan Osmanlı Sosyalist Fırkası bilinen anlamda bir sosyalist parti değildi; yayın organlarında sosyalist kuramla ilgili yazılardan çok, muhalefetteki Prens Sabahaddin'in bireysel girişimciliği savunan tezlerine yakın yazılar yer alıyordu

Sada-yı Milliye gazetesi yazarlarından Ahmet Samim'in öldürülmesinden (1910) sonra özel bir sayı yayımlayan İştirak'ın sert bir eleştiri kampanyası başlatması, partinin çalışmalarından hoşnut olmayan İttihat ve Terakki'nin tutumunu daha da sertleştirmesine yol açtı

Bunun üzerine Osmanlı Sosyalist Fırkası, bütün muhalefeti bünyesinde bulundurmaya çalışan Hürriyet ve İtilaf Fırkası ile dayanışma içine girdiBu arada eski Jön Türklerden Dr Refik Nevzat Paris'ten Hüseyin Hilmi ile ilişkiye geçerek Avni Kemal,Fuad Nevzat,M Zeki ve Kadri Hoca ile birlikte örgütün Paris şubesini kurdu (Eylül 1911) Beşeriyet adlı bir gazete yayımlayan bu şubenin çalışmaları oldukça sınırlı kaldı Öte yandan Hüseyin Hilmi'nin II Enternasyonal ve Fransız sosyalist önder Jean Jaurés ile kurduğu ilişkiler de ileriye götürülemedi

Mahmut Şevket Paşa'nın öldürülmesinden (1913) sonra İttihat ve Terakki bütün muhalefeti sindirmeye yönelince, Osmanlı Sosyalist Fırkası da baskılarla karşılaştı Yurt dışında bulunan Hüseyin Hilmi dönüşünde tutuklanarak Sinop'a gönderildi ve Mondros Mütarekesi'ne (1918) değin çeşitli yerlerde sürgünde kaldı Bu dönemde partinin çalışmaları da kesintiye uğradı Mütarekeden sonra İstanbul'a dönen Hüseyin Hilmi 1919'da, Osmanlı Sosyalist Fırkası'nın devamı niteliğinde Türkiye Sosyalist Fırkası'nı kurdu

Tarihte bugün ne oldu?

Â Â Â * 1916 - Savaşta ilk tank, İngiliz birlikleri tarafından, Birinci Dünya Savaşı sırasında, Fransa'nın Somme yöresinde kullanıldı
Â Â Â * 1928 - İskoç bakteriyolog Alexander Fleming, pek çok zararlı bakteriyi yok edebilen küfü bularak, penicillium notatum adını verdi
Â Â Â * 1955 - Türk Parasının Kıymetini Koruma hakkındaki kararname yürürlüğe girdi
Â Â Â * 1961 - Yassıada Mahkemesi, kapatılan DP'nin 15 üyesi hakkında ölüm, 32 üyesi hakkında müebbet hapis cezası verildiğini açıkladı
Â Â Â * 1966 - Maratoncu İsmail Akçay Balkan Şampiyonu, Hüseyin Aktaş ikincisi oldu
Â Â Â * 1971 - Greenpeace (Yeşilbarış) çevre örgütü kuruldu
Â Â Â * 1975 - Beyrut'ta Hristiyan ve Müslümanlar arasında iç savaş başladı
Â Â Â * 1975 - Pink Floyd'un "Wish You Were Here" albümü piyasaya çıktı
Â Â Â * 1982 - İsrail, Beyrut'u işgal etti

Kimler geldi

Â Â Â * 1857 - William Howard Taft, ABD' nin 27 başkanı (ö 1930)
Â Â Â * 1890 - Agatha Christie, ABD'li yazar (ö 1976)
Â Â Â * 1894 - Jean Renoir, Fransız film yönetmeni (ö 1979)
Â Â Â * 1943 - Uğur Dündar, Türk gazeteci
Â Â Â * 1946 - Tommy Lee Jones, ABD'li oyuncu ve yönetmen

Kimler geçti

Â Â Â * 1972 - Ulvi Cemal Erkin, Türk besteci (d 1906)
Â Â Â * 1972 - Baki Süha Ediboğlu, Türk şair ve yazar
Â Â Â * 2002 - Şükran Güngör, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d 1926)
Â Â Â * 2006 - Oriana Fallaci, İtalyan gazeteci ve yazar (d 1929)
Â Â Â * 2007 - Colin McRae, İskoç dünya şampiyonu WRC pilotu (d 1968)

09-20-2009	#190
yesimciwciw	Cevap : Tarihte Bugün TARİHTE BUGÜN: 15 EYLÜL Osmanlı Sosyalist Fırkası, 15 Eylül 1910'da kuruldu Osmanlı Sosyalist Fırkası, II Meşrutiyet döneminde İstanbul'da kurulan siyasal parti Türkler tarafından kurulan ilk sosyalist partidir Osmanlı topraklarında yaşayan Bulgar, Rum ve Ermeniler arasında yaygın olan sosyalist düşünceler Meşrutiyet'in ilanından (1908) sonra Türk aydınları arasında da gelişme olanağı buldu Şubat 1910'da İştirak dergisini yayınlamaya başlayan Hüseyin Hilmi 'nin girişimleri sonunda Eylül 1910'da Osmanlı Sosyalist Fırkası kuruldu Partinin kuruluş ve yönetiminde Baha Tevfik, Sosyalist gazetesi sahibi Namık Hasan, Hamit Suphi ve İnsaniyet gazetesi sahibi İbnüttahir İsmail Faik de görev aldı İştirak'ın kapatılma olasılığına karşı İnsaniyet ve Medeniyet adlı yayın organları için de ruhsat alan Osmanlı Sosyalist Fırkası bilinen anlamda bir sosyalist parti değildi; yayın organlarında sosyalist kuramla ilgili yazılardan çok, muhalefetteki Prens Sabahaddin'in bireysel girişimciliği savunan tezlerine yakın yazılar yer alıyordu Sada-yı Milliye gazetesi yazarlarından Ahmet Samim'in öldürülmesinden (1910) sonra özel bir sayı yayımlayan İştirak'ın sert bir eleştiri kampanyası başlatması, partinin çalışmalarından hoşnut olmayan İttihat ve Terakki'nin tutumunu daha da sertleştirmesine yol açtı Bunun üzerine Osmanlı Sosyalist Fırkası, bütün muhalefeti bünyesinde bulundurmaya çalışan Hürriyet ve İtilaf Fırkası ile dayanışma içine girdiBu arada eski Jön Türklerden Dr Refik Nevzat Paris'ten Hüseyin Hilmi ile ilişkiye geçerek Avni Kemal,Fuad Nevzat,M Zeki ve Kadri Hoca ile birlikte örgütün Paris şubesini kurdu (Eylül 1911) Beşeriyet adlı bir gazete yayımlayan bu şubenin çalışmaları oldukça sınırlı kaldı Öte yandan Hüseyin Hilmi'nin II Enternasyonal ve Fransız sosyalist önder Jean Jaurés ile kurduğu ilişkiler de ileriye götürülemedi Mahmut Şevket Paşa'nın öldürülmesinden (1913) sonra İttihat ve Terakki bütün muhalefeti sindirmeye yönelince, Osmanlı Sosyalist Fırkası da baskılarla karşılaştı Yurt dışında bulunan Hüseyin Hilmi dönüşünde tutuklanarak Sinop'a gönderildi ve Mondros Mütarekesi'ne (1918) değin çeşitli yerlerde sürgünde kaldı Bu dönemde partinin çalışmaları da kesintiye uğradı Mütarekeden sonra İstanbul'a dönen Hüseyin Hilmi 1919'da, Osmanlı Sosyalist Fırkası'nın devamı niteliğinde Türkiye Sosyalist Fırkası'nı kurdu Tarihte bugün ne oldu? Â Â Â * 1916 - Savaşta ilk tank, İngiliz birlikleri tarafından, Birinci Dünya Savaşı sırasında, Fransa'nın Somme yöresinde kullanıldı Â Â Â * 1928 - İskoç bakteriyolog Alexander Fleming, pek çok zararlı bakteriyi yok edebilen küfü bularak, penicillium notatum adını verdi Â Â Â * 1955 - Türk Parasının Kıymetini Koruma hakkındaki kararname yürürlüğe girdi Â Â Â * 1961 - Yassıada Mahkemesi, kapatılan DP'nin 15 üyesi hakkında ölüm, 32 üyesi hakkında müebbet hapis cezası verildiğini açıkladı Â Â Â * 1966 - Maratoncu İsmail Akçay Balkan Şampiyonu, Hüseyin Aktaş ikincisi oldu Â Â Â * 1971 - Greenpeace (Yeşilbarış) çevre örgütü kuruldu Â Â Â * 1975 - Beyrut'ta Hristiyan ve Müslümanlar arasında iç savaş başladı Â Â Â * 1975 - Pink Floyd'un "Wish You Were Here" albümü piyasaya çıktı Â Â Â * 1982 - İsrail, Beyrut'u işgal etti Kimler geldi Â Â Â * 1857 - William Howard Taft, ABD' nin 27 başkanı (ö 1930) Â Â Â * 1890 - Agatha Christie, ABD'li yazar (ö 1976) Â Â Â * 1894 - Jean Renoir, Fransız film yönetmeni (ö 1979) Â Â Â * 1943 - Uğur Dündar, Türk gazeteci Â Â Â * 1946 - Tommy Lee Jones, ABD'li oyuncu ve yönetmen Kimler geçti Â Â Â * 1972 - Ulvi Cemal Erkin, Türk besteci (d 1906) Â Â Â * 1972 - Baki Süha Ediboğlu, Türk şair ve yazar Â Â Â * 2002 - Şükran Güngör, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d 1926) Â Â Â * 2006 - Oriana Fallaci, İtalyan gazeteci ve yazar (d 1929) Â Â Â * 2007 - Colin McRae, İskoç dünya şampiyonu WRC pilotu (d 1968) __________________